Του Ηλία Γ. Μπέλλου
Δραματική είναι η πτώση των τιμών των ποντοπόρων πλοίων η οποία συνεχίζεται επί τέσσερα και πλέον έτη, δημιουργώντας τεράστιες επισφάλειες στις τράπεζες που έχουν χρηματοδοτήσει την αγορά τους ενώ δοκιμάζει ακόμα και τους πλέον ικανούς εκ των εφοπλιστών.
Παράλληλα όμως φέρνει δυναμικά στο προσκήνιο τους asset players, τους επενδυτές εκείνους -εφοπλιστές ή μη-, που διαθέτοντας την απαραίτητη ρευστότητα τοποθετούνται με αγορές πλοίων ποντάροντας στην ανάκαμψη των τιμών τους και την εγγραφή υπεραξιών από την επαναπώλησή τους.
Για τις τράπεζες που βλέπουν ναυτιλιακές να αδυνατούν να εξυπηρετήσουν τις υποχρεώσεις τους και τις εξασφαλίσεις τους να μην καλύπτουν συχνά ούτε το 50% των δανείων που έχουν χορηγήσει το ζήτημα έχει προσλάβει ανησυχητικές διαστάσεις.
Οι συνολικές τραπεζικές χρηματοδοτήσεις, ελληνικών και ξένων τραπεζών, προς την ελληνόκτητη ποντοπόρο διαμορφώθηκε το 2011 στα 67,694 δισ. δολ. σύμφωνα με στοιχεία της Petrofin Research. Η έκθεση των ελληνικών τραπεζών στην ελληνόκτητη ποντοπόρο ναυτιλία το 2011 έκλεισε στα 14,517 δισ. δολ. Έκτοτε έχει περιοριστεί αλλά σε κάθε περίπτωση το άνοιγμα είναι τεράστιο.
Ακόμα μεγαλύτερο είναι το άνοιγμα άλλων τραπεζικών συστημάτων όπως το γερμανικό. Οι δέκα μεγαλύτερες γερμανικές τράπεζες διακρατούν χαρτοφυλάκιο ναυτιλιακών δανείων ύψους 98 δισ. ευρώ σύμφωνα με την Moody’s Investors Service. Με τις επισφάλειες διεθνώς να εκτιμάται από ναυτιλιακούς κύκλους ότι ενδέχεται να αγγίζουν ακόμα και το 30%, αυτό μεταφράζεται σε υποαξίες της τάξης των 30 δισ. ευρώ για τη Γερμανία (και ακόμα υψηλότερες αν συμπεριληφθούν οι μικρότερες τράπεζες) ή 4,35 δισ. δολ. (3,39 δισ. ευρώ) για τις ελληνικές.
Για να γίνει καλύτερα αντιληπτό το εύρος της πτώσης των τιμών των ποντοπόρων αρκεί να σημειωθεί πως ένα φορτηγό πλοίων 75 χιλιάδων τόνων τύπου Panamax έχασε το 2012 περισσότερο από το ένα τρίτο περίπου της αξίας. Σύμφωνα με τους αναλυτές του ναυλομεσιτικού οίκου Clarkson τα Panamax αυτής της ηλικίας στα τέλη του 2012 πωλούνταν στα 18 εκατομμύρια δολάρια έναντι 26,5 στα τέλη του 2011. Στα τέλη του 2010 ιδίων χαρακτηριστικών πλοίο αποτιμάτο στα 36 εκατομμύρια δολάρια. Ανάλογα είναι και τα στοιχεία που δίνει το Baltic Exchange με το κλείσιμο του 2012 να βρίσκει ένα από τα «workhorse» της ποντοπόρου στα 18,3 εκατ. δολ. έναντι 26 εκατ. δολ. δώδεκα μήνες πριν.
«Μισοτιμής» σε σχέση με το 2010 εμφανίζονται και τα containerships. Ένα τέτοιο πλοίο πενταετίας μεταφορικής δυναμικότητας 4,500 teu έκλεισε το 2012 στα 25,5 εκατ. δολ. έναντι 48 εκατ. το 2010. Με τα ημερήσια έσοδά τους να έχουν γράψει ακόμα μεγαλύτερες πτώσεις είναι σαφές το εύρος του πλήγματος για τους επιχειρηματίες και τις τράπεζες-χρηματοδότες τους. Οι υψηλού προφίλ χρεοκοπίες ναυτιλιακών ανα τον πλανήτη αποτελούν την δημόσια εκδήλωση των προβλημάτων που ταλανίζουν την ποντοπόρο.
Την ίδια ώρα όμως οπλισμένοι με ρευστότητα εφοπλιστές, ανάμεσα τους πολλοί Έλληνες, και μεγάλα ξένα funds, όπως η Carlyle (που σύνεστησε πριν λίγες εβδομάδες joint venture με Έλληνα εφοπλιστή) και το Oaktree Capital, δράττουν την ευκαιρία να αγοράσουν σε πολύ ελκυστικές τιμές ποιοτικό τονάζ.
Αυτό είναι και το μεγάλο στοίχημα του 2013 καθώς εάν οι ναυλαγορές δείξουν με πειστικό τρόπο ότι έχουν δει τα χαμηλά τους και πως επίκειται ανάκαμψη που θα συμπαρασύρει υψηλότερα και τις τιμές των πλοίων θα δημιουργηθούν δυσθεώρητες υπεραξίες. Για να γίνει όμως αυτό θα πρέπει πρώτα να ισορροπήσει η ζήτηση για θαλάσσιες μεταφορές με την προσφερόμενη μεταφορική δυναμικότητα.
Δυναμικότητα που πλεονάζει ως αποτέλεσμα των παραγγελιών που μπήκαν στα χρυσά χρόνια που προηγήθηκαν της κρίσης που ξεκίνησε μετά την κατάρρευση της Lehman στην αποδρομή του 2008.
Όπως όμως αναφέρει χαρακτηριστικά (και με αισιοδοξία) στο Capital.gr, Έλληνας πλοιοκτήτης, «εάν για παράδειγμα η κινεζική οικονομία αντί με 8% αναπτυχθεί με 9% ή 9,5% τότε το πρόβλημα θα λυθεί από μόνο του».
Καθίσταται σαφές ότι το στοίχημα είναι μεγάλο και το εύρος των κεφαλαίων που απαιτεί το κάνει ένα στοίχημα που μόνο λίγοι μπορούν να βάλουν. Έτσι όμως έχουν γεννηθεί επανειλημμένα περιουσίες στον εφοπλισμό όπως άλλωστε και έχουν χαθεί.
Οι αξίες των ποντοπόρων πλοίων την τελευταία δεκαετία:
capital.gr
