Κυρίως το τελευταίο χρόνο βλέπουμε έναν μεγάλο αριθμό ατυχημάτων, κυρίως πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, τα οποία λόγω της κακοκαιρίας χάνουν ένα μεγάλο αριθμό κοντέινερ στη θάλασσα.
Φταίει ο εκάστοτε καπετάνιος ή έχει φτιαχτεί έτσι το σύστημα, που οδηγεί πρόσω ολοταχώς τα πλοία κατευθείαν στο στόμα του λύκου; Μήπως φταίνε τελικά και οι άνθρωποι από τα γραφεία που πιέζουν τους καπετάνιους να ακολουθήσουν διαδρομές που διέρχονται από μεγάλα πλάτη και άρα σφοδρές κακοκαιρίες; Μήπως πλέον φτάσαμε στο σημείο και –κακώς- νομίζουμε ότι τα καράβια ταξιδεύουν από ανθρώπους που κάθονται αναπαυτικά σε καρέκλες της στεριάς;
Πάντα συνέβαιναν ατυχήματα λόγω κακοκαιρίας και δυστυχώς θα συνεχίσουν να συμβαίνουν, λόγω όμως της τεχνολογίας και της γνώσης που έχουμε πλέον αποκτήσει για τις καιρικές συνθήκες, θα περίμενε κανείς ότι θα έπρεπε να υπάρχει μία μείωση όλων αυτών τον ατυχημάτων, ακόμη σε μεγαλύτερο βαθμό από αυτήν που ήδη υπάρχει.
Πολλές φορές οι προβλέψεις για τον καιρό πέφτουν έξω. Όχι να λένε 3 μποφόρ και να δούμε 10, αλλά σίγουρα έχουν αισθητές αποκλείσεις πολλές φορές, και το σίγουρο είναι ότι κανείς από την στεριά δεν μπορεί να αξιολογήσει την κατάσταση καλύτερα από έναν ναυτίλο έμπειρο καπετάνιο.
Το πώς συμπεριφέρεται ένα καράβι σε έναν συγκεκριμένο καιρό, με μία συγκεκριμένη πορεία και ταχύτητα, και έναν συγκεκριμένο τρόπο φόρτωσης μπορούν να το κρίνουν μόνο οι άνθρωποι που βρίσκονται στο καράβι εκείνη την στιγμή.
Προφανώς και ο καπετάνιος έχει τον τελευταίο λόγο για την διαδρομή που θα πρέπει να ακολουθήσει το πλοίο, παρόλα αυτά θα πρέπει να γίνεται ένας συνδυασμός της τεχνολογίας μαζί με τις γνώσεις και την εμπειρία του εκάστοτε πλοιάρχου, ο οποίος θα πρέπει να παίρνει την απόφαση χωρίς να πιέζεται, είτε έμμεσα είτε άμεσα.
Δε λέω ότι τα πλοία δεν πάνε σε αυτές τις περιοχές αλλά λέω ότι όταν είναι δυνατόν θα πρέπει να αποφεύγονται.
Επίσης, σε όλο αυτό έρχονται να προστεθούν και τα όλο και μεγαλύτερα πλοία που μεταφέρουν χιλιάδες εμπορευματοκιβώτια, μετις απαιτήσεις να ανεβαίνουν όλο και περισσότερο, απειλώντας όχι μόνο το φορτίο αλλά και το ίδιο το πλοίο και το πλήρωμα.
Πώς όμως χάνονται τα εμπορευματοκιβώτια στη θάλασσα σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία;
Σύμφωνα με όλα τα στοιχεία η πρωταρχική αιτία για την οποία χάνονται τα εμπορευματοκιβώτια στη θάλασσα είναι οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες, και συνεπώς τα κύματα που προκαλούνται από την κακοκαιρία. Η επαρκής ασφάλιση των κοντέινερ παίζει σημαντικό ρόλο στο να παραμείνουν στη θέση τους. Αυτοί οι τρόποι ασφάλισης των κοντέινερ είναι δοκιμασμένοι στο να αντέχουν σε μεγάλες δυνάμεις. Παρόλα αυτά όμως, μια σφοδρή κακοκαιρία ξεπερνάει τα όρια τα οποία έχουν ελεγχθεί να αντέχουν οι τρόποι ασφάλισης.
Η επίδραση των κυμάτων στο φορτίο ποικίλλει ανάλογα με τον τύπο του πλοίου. Για τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων- μιας και μιλάμε για αυτά τώρα- οι διατοιχισμοι (rolling) προκαλούν την απώλεια των ασφαλισμένων και προσδεμένων εμπορευματοκιβωτίων, τα οποία είτε πέφτουν στη θάλασσα, είτε μετακινούνται τόσο πολύ ώστε να καταστραφεί το φορτίο που περιέχουν.
Τα σύγχρονα συστήματα πρόγνωσης του καιρού μπορούν συνεχόμενα να παρέχουν πολύ σημαντικά στοιχεία στους πλοιάρχους και να συμβουλεύουν για την καλύτερη δυνατή διαδρομή που θα πρέπει να ακολουθήσει το πλοίο, αλλά και πάλι ο πλοίαρχος αφού αξιολογήσει την κατάσταση μαζί με τους αξιωματικούς του πλοίου, θα αποφασίσει το τελικό πλάνο ταξιδίου.
Έτσι και αλλιώς, παραδοσιακά, οι συνθήκες του κύματος και των καιρικών συνθηκών καθορίζουν τις βελτιστοποιημένες διαδρομές των πλοίων, με σκοπό να αποφευχθούν τυχόν ζημιές και απώλειες στο φορτίο.
Συμφωνούμε όλοι ότι στην εποχή που ζούμε ο χρόνος είναι χρήμα. Λόγω αυτού, τα κοντέινερ πιεζόμενα από τον χρόνο, αναγκάζονται και ταξιδεύουν σε υψηλά πλάτη με σκοπό να συντομεύσουν την διαδρομή τους. Δυστυχώς όμως κάτι τέτοιο ενέχει κινδύνους αφού οι κακοκαιρίες σε αυτά τα πλάτη είναι πολύ συχνές και σφοδρές.
Η παρακολούθηση λοιπόν του καιρού και η χάραξη της σωστής διαδρομής ανάλογα με τον προορισμό και κυρίως με την εποχή θα πρέπει να λαμβάνεται σοβαρότατα υπόψη, ενώ η ασφάλεια θα πρέπει να είναι πάνω από όλα. Ο καιρός λοιπόν είναι η κυρία αιτία της απώλειας τόσο πολλών εμπορευματοκιβωτίων κάθε χρόνο.
Τελευταίο περιστατικό της μακράς λίστας ήταν το Πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων της ONE MADRID BRIDGE, το οποίο έπεσε σε κακοκαιρία και έχασε περισσότερα από 30 κοντέινερ πλέοντας στον Βόρειο Ατλαντικό ωκεανό.
Ποιος ξεχνάει την επική απώλεια εμπορευματοκιβωτίων τον προηγούμενο χρόνο από το ONE Apus, το οποίο έχασε το εξωφρενικό αριθμό των 1,800 κοντέινερ κατά την διάρκεια καταιγίδας στον βόρειο Ειρηνικό. Το κόστος της απώλειας έφτασε ή και ξεπέρασε τα 200,000,000 δολάρια.
Διαβάστε περισσότερα για το περιστατικό του ONE Apus
Λίγες μέρες αργότερα από το ατύχημα του ONE Apus, ένα νέο περιστατικό ήρθε να προστεθεί στην λίστα, με το Maersk Essen να χάνει 750 κοντέινερ και πάλι στο Βόρειο Ειρηνικό.
Ποιος ξεχνάει το περιστατικό του ZIM KINGSTON τον Οκτώβριο που έπεσε σε σφοδρή κακοκαιρία και έχασε πάνω από 100 κοντέινερ, ενώ ακολούθησε και πυρκαγιά, δημιουργώντας τεράστια προβλήματα σε όλη την περιοχή.
Διαβάστε περισσότερα για το περιστατικό του ZIM KINGSTON
Υπάρχουν ακόμη δεκάδες περιπτώσεις με απώλειες εμπορευματοκιβωτίων που οφείλονται στην κακοκαιρία και στο ελλιπές ασφάλισμα τους από το πλήρωμα.
Τα εμπορευματοκιβώτια που χάνονται στη θάλασσα είναι ένα σημαντικό πρόβλημα για τη βιομηχανία, με πρόσφατα στοιχεία από το Παγκόσμιο Συμβούλιο Ναυτιλίας αναφέρουν ότι κατά μέσο όρο 1.382 εμπορευματοκιβώτια χάνονται στη θάλασσα κάθε χρόνο! Ωστόσο, περισσότερα από 3.000 εμπορευματοκιβώτια χάθηκαν μόνο το 2020.
Οι συνέπειες για τις ναυτιλιακές εταιρείες είναι τεράστιες, ενώ εκτός του φορτίου τίθεται σε κίνδυνο η ασφάλεια του πληρώματος και του πλοίου.
Θα πρέπει να γίνει μία επαναξιολόγηση σε όλο αυτό γιατί ίσως κάτι δεν λειτουργεί σωστά, και κάποια στιγμή μπορεί να συμβεί ακόμα πιο σοβαρό ατύχημα.
Καλά ταξίδια σε όλους.
Γιάννης Κ.
