Η προσάραξη του Ever Given και το μπλοκάρισμα της διώρυγας του Σουέζ τον Μάρτιο του 2021 υπήρξε μια πολύ κρίσιμη περίοδο για το παγκόσμιο εμπόριο.
Την περίοδο εκείνη, ήδη η ναυτιλιακή βιομηχανία είχε χτυπηθεί από την πανδημία του κορονοϊού και το μπλοκάρισμα της διώρυγας έπεσε σαν κεραυνός, καθώς περίπου το 12% του παγκόσμιου εμπορίου σταμάτησε!
Τώρα, πάνω από δύο χρόνια αργότερα, η Ναυτιλιακή Αρχή του Παναμά, ενεργώντας ως η αρχή του κράτους σημαίας του Ever Given, υπέβαλε την αναφορά του ατυχήματος στον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό, ρίχνοντας τελικά φως στην αιτία αυτού που είναι αναμφισβήτητα η πιο διάσημη προσάραξη στη σύγχρονη ιστορία της ναυτιλίακης βιομηχανίας.
Η Διώρυγα του Σουέζ είναι μια τεχνητή θαλάσσια οδός μήκους 193 χιλιομέτρων που συνδέει τη Μεσόγειο Θάλασσα με την Ερυθρά Θάλασσα, και είναι μια πολυ σύντομη διαδρομή για το διεθνές θαλάσσιο εμπόριο. Ανήκει και το διαχειρίζεται η Αρχή της Διώρυγας του Σουέζ, μια αιγυπτιακή κρατική αρχή.
Όσο για το Ever Given, είναι ένα τεράστιο πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων που έχει μήκος 400 μέτρα και μπορεί να μεταφέρει έως και 20.000 εμπορευματοκιβώτια των είκοσι ποδιών (TEU).
Το πλοίο βρισκόταν στις 23 Μαρτίου 2021, αγκυροβολημένο νότια του καναλιού, εν αναμονή της διέλευσης. Οι άνεμοι άρχισαν να δυναμώνουν, και οι ριπές έφταναν τους 35 κόμβους εχοντας σαν αποτέλεσμα το πλοίο να ξεσέρνει την άγκυρα του. Ο πλοιαρχος τότε σήκωσε την άγκυρα και ενημέρωσε την λιμενική αρχή ότι το πλοίο σκόπευε να κατευθυνθει σε μια ασφαλέστερη τοποθεσία έξω από το αγκυροβόλιο της περιοχής αναμονής της Διώρυγας του Σουέζ.
Ωστόσο, η λιμενική αρχή έδωσε εντολή στο Ever Given να παραμείνει τη θέση του, καθώς ένα κονβόι πλοίων θα ξεκινούσε την διέλευση της διώρυγας και ένας πλοηγός βρισκόταν ήδη στην πιλοτίνα πλησιάζοντας για να επιβιβαστεί στο πλοίο, σύμφωνα με την έκθεση.
Γύρω στα ενενήντα λεπτά μετά την επιβίβαση του πρώτου πλοηγού, δύο επιπλέον πλοηγοί της Διώρυγας του Σουέζ επιβιβάστηκαν, και το Ever Given ξεκίνησε τη διέλευση του προς βορρά. Μπήκε στη Διώρυγα του Σουέζ χωρίς κανένα πρόβλημα και έγινε το πέμπτο πλοίο στο κονβόι.
Ωστόσο, καθώς οι πιλότοι της Αρχής της Διώρυγας του Σουέζ (SCA) άλλαξαν, η ταχύτητα του ανέμου αυξήθηκε και η ορατότητα μειώθηκε λόγω της της αμμοθύελλας.
Οι δύο πλοηγοί αντιμετώπισαν δυσκολίες στο να κρατήσουν το πλοίο στο κέντρο του καναλιού και έδωσαν εντολή για αύξηση της ταχύτητας με σκοπό να υπάρχει καλύτερη πηδαλιουχία. Ωστόσο, το πλοίο άρχισε να στρέφεται προς τα δεξιά. Παρά τις προσπάθειες να διορθωθεί η πορεία, το Ever Given συνέχισε να στρίβει και τελικά προσάραξε στην ανατολική όχθη του καναλιού.
Το πλοίο σφηνώθηκε με την πλώρη και την πρύμνη του κολλημένες στις όχθες του καναλιού. Αρχικά, η Αρχή της Διώρυγας του Σουέζ προσπάθησε να επαναπλεύσει και πάλι το πλοίο χρησιμοποιώντας ρυμουλκά και τον διάσημο πλέον εκσκαφέα που έχουμε δει σε δεκάδες φωτογραφίες για να «ξεκολλήσει» την πλώρη. Αυτές οι προσπάθειες όμως δεν είχαν αποτέλεσμα αφήνοντας την διώρυγα του Σουέζ αποκλεισμένη.
Καθώς τα πλοία που περίμεναν να διασχίσουν την διώρυγα του Σουέζ είχαν φτάσει τα 400, ξεκίνησε μια τεράστια επιχείρηση με σκοπό να αποκολληθεί το πλοίο και να ανοίξει και πάλι το κανάλι.
Η Διώρυγα του Σουέζ παρέμεινε αποκλεισμένη για έξι ημέρες έως ότου ανοίξει και πάλι στις 29 Μαρτίου 2021.
Η έκθεση διαπίστωσε ότι ένας συνδυασμός παραγόντων συνέβαλαν στη προσάραξη.
Το VTMS (Σύστημα Διαχείρισης Κυκλοφορίας Πλοίων), οι πλοηγοί της διώρυγας και ο πλοίαρχος του πλοίου δεν κατάφεραν να εκτιμήσουν επαρκώς τον κίνδυνο των κακών καιρικών συνθηκών, συμπεριλαμβανομένων των ισχυρών ανέμων και της μειωμένης ορατότητας. Το πλοίο δεν έλαβε προληπτικά μέτρα για αυτές τις συνθήκες, συμπεριλαμβανομένου του αιτήματος για βοήθεια από ρυμουλκό ή της αναβολής της διέλευσης. Το ότι δεν συνόδευε το πλοίο κάποιο ρυμουλκό ήταν κάτι που έπαιξε τεράστιο ρόλο ώστε να προσαράξει το πλοίο.
Η έκθεση ήταν ιδιαίτερα επικριτική για τις αποφάσεις πλοήγησης που έλαβαν οι πιλότοι της SCA. Σύμφωνα με την έκθεση, δεν έλαβαν υπόψη τις κακές καιρικές συνθήκες, έδωσαν ακατάλληλες οδηγίες στον τιμονιέρη και δεν επικοινωνούσαν αποτελεσματικά με την ομάδα της γέφυρας λόγω γλωσσικών δυσκολιών. Το πλοίο έπλεε επίσης πιο γρήγορα από τη μέγιστη συνηθισμένη ταχύτητα διέλευσης.
Σύμφωνα με την έκθεση, ο πιλότος δεν έδωσε στον τιμονιέρη συγκεκριμένη πορεία για να ακολουθήσει, παρά μόνο εντολές όπως όλο αριστερά και όλο δεξιά, δίνοντας του μόνο πολύ λίγες εντολές για να κρατήσει μια συγκεκριμένη πορεία ή και να βάλει το τιμόνι στη μέση.
Σύμφωνα με δήλωση του πλοιάρχου, σε τουλάχιστον δύο περιπτώσεις, όταν το πλοίο έστριβε πολύ γρήγορα λόγω αυτών των εντολών, παρενέβη και έδωσε εντολή να μπει το πηδάλιο στη μέση ώστε να μειώσει τον ρυθμό στρέψης του πλοίου προς τη μια ή την άλλη πλευρά της όχθης του καναλιού, αναφέρει η έκθεση.
Η έκθεση τονίζει τη σημασία της προσεκτικής διαχείρισης πιλότων και της ενσωμάτωσης τους με την ομάδα της γέφυρας για τη μείωση των κινδύνων, και υπογραμμίζει την αναποτελεσματική επικοινωνία μεταξύ της ομάδας της γέφυρας του Ever Given και των πιλότων. Η έρευνα διαπίστωσε ότι οι συζητήσεις μεταξύ των πιλότων στα αραβικά εμπόδισαν την υπόλοιπη ομάδα της γέφυρας να κατανοήσει τις ανησυχίες και τους πιθανούς κινδύνους που υπήρχαν.
Σχετικά με της γλωσσικές δυσκολίες, η έκθεση αναφέρει: «Οι γλωσσικές δυσκολίες μπορούν επίσης να προσθέσουν προβλήματα που σχετίζονται με τους πιλότους και αυτά πρέπει να ληφθούν υπόψη. Στην περίπτωση του M/V EVER GIVEN, αν και οι εντολές των πιλότων δόθηκαν στην αγγλική γλώσσα, η συζήτηση μεταξύ τους ήταν πάντα στην αραβική γλώσσα, επομένως η ομάδα της Γέφυρας, δεν μπορούσε να κατανοήσει τις ανησυχίες των πιλότων (αν υπήρχαν) και τους πιθανούς κινδύνους, προκειμένου να διεξάγει έγκαιρα και αποτελεσματικά την αξιολόγηση του κινδύνου».
Το πλοίο ταξίδευε επίσης με ταχύτητα 12-13 κόμβων, η οποία υπερέβαινε τη μέγιστη επιτρεπόμενη ταχύτητα διέλευσης των 8,64.
Η έκθεση ήταν επίσης επικριτική για ορισμένες από τις ενέργειες του πλοιάρχου.
Σύμφωνα με τους κανονισμούς της Διώρυγας του Σουέζ, ο πλοίαρχος έχει την απόλυτη ευθύνη του πλοίου, ενώ οι πιλότοι έχουν μόνο συμβουλευτικό ρόλο και δεν δίνουν εντολές απευθείας εκτός εάν εξουσιοδοτηθούνε από τον πλοίαρχο. Ωστόσο, σε αυτή την περίπτωση, ο πλοίαρχος δεν συμμετείχε ενεργά στην πλοήγηση του πλοίου, αν και παρενέβη σε ορισμένα σημεία κατά τη διέλευση.
«Ο πλοίαρχος, είναι ο κυρίως υπεύθυνος για την ασφάλεια του πλοίου, έπρεπε να αναλάβει τη διακυβέρνηση του πλοίου όταν η πλοήγηση ήταν εκτός ελέγχου, ωστόσο, οι εντολές δίδονταν πάντα από τους πιλότους», αναφέρει η έκθεση, σημειώνοντας ότι η παρουσία δύο πιλότων και όχι ενός μπορεί να έπεισε τον καπετάνιο ότι είχαν καλύτερο έλεγχο της κατάστασης. Τελικά, η έρευνα διαπίστωσε ότι οι επεμβάσεις και οι οδηγίες του πλοιάρχου στον τιμονιέρη ήταν αναποτελεσματικές για την αποτροπή της προσάραξης.
«Πρέπει να τονιστεί ότι ο πλοίαρχος και η Ομάδα Γέφυρας παραμένει υπεύθυνη για το χειρισμό του πλοίου, με τον Πλοίαρχο να δίνει εντολές στο τιμόνι και την μηχανή. Εάν ο Πλοίαρχος επιτρέψει στον Πιλότο να δώσει απευθείας εντολές (αυτό συνέβη στο M/V EVER GIVEN), αυτές οι εντολές εξακολουθούν να θεωρούνται ότι εκτελέστηκαν υπό την αποκλειστική ευθύνη του πλοιάρχου», αναφέρει η έκθεση.
Τέλος, η επίδραση της επιβύθισης (squat: μείωση του βυθίσματος σε ρηχά νερά λόγω της κίνησης του πλοίου) του πλοίου και η επίδραση του πλοίου με τις όχθες του καναλιού (Banking effect: αλληλεπίδραση μεταξύ του κύτους του πλοίου και της όχθης του καναλιού) συνέβαλαν στην απώλεια της ικανότητας ελιγμών και της προσάραξης.
«Το φαινόμενο squat & banking effect, η ταχύτητα και οι αλλαγές στην κατεύθυνση του ανέμου και οι εντολές που δόθηκαν στο τιμόνι (όλο αριστερά και όλο δεξιά) επηρέασαν άμεσα την απώλεια της ικανότητας ελιγμών του πλοίου», αναφέρει η έκθεση.
Η Ναυτική Αρχή του Παναμά, η χώρα που είναι νηολογημένη το Ever Given, έκανε πολλές συστάσεις, όπως εκπαίδευση του πληρώματος, την καλύτερη επικοινωνία κατά την πλοήγηση, την αξιολόγηση των ενεργειών του πιλότου και την προσοχή κατά τη διέλευση.
Η έκθεση συνιστά επίσης πρόσθετο εσωτερικό έλεγχο για πλοιοκτήτριες και διαχειρίστριες εταιρείες, ειδικά εκπαιδευτικά μαθήματα για τη διέλευση της Διώρυγας του Σουέζ και εκπαιδευτικές εκστρατείες για την ομάδα της γέφυρας.
Συνιστάται στην Αρχή της Διώρυγας του Σουέζ να αναθεωρήσει τις διαδικασίες και τους κανονισμούς της, να εκπαιδεύσει πιλότους για τους ελιγμούς μεγαλύτερων πλοίων, να επιβάλει τα αγγλικά ως γλώσσα εργασίας και να εφαρμόσει ένα σύστημα ειδοποιήσεων και διαδικασίες σχεδίου έκτακτης ανάγκης.
Η προσάραξη του Ever Given είχε σημαντικές επιπτώσεις στο παγκόσμιο εμπόριο και έστρεψε την προσοχή στη ναυτιλιακή βιομηχανία. Με την έκθεση του ατυχήματος να ρίχνει τελικά φως στους διάφορους παράγοντες που συνέβαλαν στη προσάραξη και στις συστάσεις για τη μείωση του κινδύνου μελλοντικών παρόμοιων συμβάντων, μένει να δούμε πώς θα αντιδράσει ο κλάδος και ποιες αλλαγές θα γίνουν για να αποφευχθούν παρόμοια ατυχήματα στο μέλλον.
Διαβάστε ακόμα:
Νέες φωτογραφίες από την ζημιά του γιγαντιαίου πλοίου μεταφοράς κοντέινερ που προσάραξε στο Σουέζ
5 πράγματα που κατάλαβα μετά την προσάραξη του Ever Given
Σουέζ: Άρχισε να κινείται το πλοίο «Ever Given» (Video)
