Αφορμή στο να γράψω αυτό το κείμενο είναι τα τελευταία δύο ατυχήματα που έγιναν πρόσφατα, το ένα μεταξύ του κοντέινερ και του πολεμικού και το άλλο μεταξύ του ελληνικού δεξαμενόπλοιου με το τουρκικό αλιευτικού.
Τα κοινά που έχουν αυτά τα δύο συμβάντα είναι ότι πρώτον, δεν ξέρουμε τι ακριβώς έχει γίνει και δεύτερον, το ότι γράφτηκαν και ακούστηκαν πάρα πολλά ανόητα πράγματα και όχι μόνο, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Και αν οι δημοσιογράφοι είναι άσχετοι με την δουλειά του ναυτικού και λένε ότι τους κατέβει στο κεφάλι, εμείς οι υπόλοιποι οι ναυτικοί που γράφουμε το μακρύ μας και το κοντό μας σε σχόλια ομάδων και στα σχόλια ιστοσελίδων δε δικαιολογούμαστε καθόλου.
Και φυσικά έχουμε δημοκρατία, και φυσικά ο καθένας μπορεί να λέει ελεύθερα την άποψη του αλλά όταν μιλάμε για ανθρώπους που είναι ή και ήταν στο ναυτικό επάγγελμα τότε πρόκειται για κάτι εντελώς αντισυναδελφικό. Μπορούμε να γράφουμε την γνώμη μας αλλά καλό θα ήταν να προσέχουμε όταν ξεκινάμε και εκσφενδονίζουμε κατηγορίες δεξιά και αριστερά. Προτού βγουν τα πορίσματα καλό θα ήταν να είμαστε πολύ προσεχτικοί στο τι λέμε.
Όλοι μας γνωρίζουμε ότι ο κατάπλους και ο απόπλους ενός πλοίου από το λιμάνι είναι ένα πολύ επικίνδυνο κομμάτι. Όλοι μας γνωρίζουμε ότι γενικά η ναυσιπλοΐα είναι ένα κομμάτι αυξημένου κινδύνου και θέλει μεγάλη προσοχή η οποία πολλές φορές μπορεί να μην φτάνει κιόλας. Ότι και να λέγεται και πέρα από κάθε εγωισμό, η θέση ενός πλοιάρχου χρειάζεται και αρκετή τύχη κατά την διάρκεια της καριέρας του. Δε σημαίνει ότι ένα τέτοιο συμβαν τύχει στην καριέρα ενός πλοιάρχου ότι δεν είναι καλός ναυτικός. Γνωρίζω αρκετές περιπτώσεις στις οποίες έχουν τύχει διάφορα ατυχήματα σε πολύ καλούς πλοιάρχους. Η δουλεία είναι περίπλοκη και πολύπλοκη και ποτέ δε μπορείς να ανοίξεις ένα βιβλίο και να το ακολουθήσεις κατά γράμμα ώστε να ναυσιπλοήσεις ένα πλοίο με ασφάλεια.
Σε ένα ναυτικό ατύχημα στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων φταίνε και οι δύο. Ξέρετε, καμιά φορά και οι κανονισμοί δε μπορούν να τα προβλέψουν όλα ή πολλές φορές μπορεί να χρειαστεί να χειρίσουμε διαφορετικά από ότι μας λέει εκείνη την στιγμή ο κανονισμός, με σκοπό να βοηθήσουμε τον συνάδελφο στο άλλο πλοίο για πολλούς και διάφορους λόγους. Αυτό λέγεται ναυτοσύνη.
Για το ατύχημα του δεξαμενόπλοιου γράφτηκαν αρκετά σχόλια του τύπου« καλά να πάθουν οι Τούρκοι» και «σήμερα είναι μία καλύτερη ημέρα» κτλ. Προσεγγίζοντας το θέμα καθαρά ναυτικά και ανθρώπινα έχω να πω ότι είναι εντελώς απαράδεκτο σε ένα ναυτικό ατύχημα με 5 νεκρούς να ακούγονται τέτοια λόγια. Ναι, το ξέρω ότι τα ψαράδικα για εμάς τους ναυτικούς είναι μία πολύ μεγάλη πληγή, ειδικά στην Ασία. Ναι, και εγώ έχω βρίσει πάρα πολλές φορές εκεί πάνω στη γέφυρα. Το να ευχαριστιέμαι όμως για τον θάνατο κάποιου, ειδικά μετά από ένα ναυτικό ατύχημα, είναι κάτι που ούτε καν μπορώ να το σκεφτώ. Από την άλλη, σκεφτείτε πόσα τράβηξε και πόσα έχει να τραβήξει ακόμη ο συνάδελφος πλοίαρχος από όλη αυτή την κατάσταση.
Πρέπει λοιπόν πρώτα εμείς σαν ναυτικοί, που γνωρίζουμε πόσοι πολλοί παράγοντες παίζουν ρόλο σε ένα ατύχημα να είμαστε μετρημένοι σε αυτά που λέμε. Ακούσαμε πάρα πολλά και δεν θα ήθελα να μπω στη διαδικασία να εκφέρω γνώμη για ταχύτητες, ελικτικές ικανότητες, VTS κτλ. Ακόμα, θα ήθελα να πω στους ανθρώπους του πολεμικού ναυτικού ότι ουδεμία σχέση έχουν τα καράβια του Π.Ν, η ναυσιπλοΐα τους και το μέγεθος τους με αυτά του εμπορικού ναυτικού. Εδώ υπάρχουν πλοίαρχοι του εμπορικού ναυτικού με πολλά χρόνια υπηρεσία οι οποίοι σε όλη σχεδόν την καριέρα τους είναι σε πλοία MR και δε μπορούν να κατανοήσουν πόσο δύσκολο είναι να κουμαντάρεις ένα VLCC. Για να μη μιλήσω για το πόσο δύσκολη είναι μία μετάβαση (έως αδύνατη) ενός πλοίαρχου από ένα ποντοπόρο σε ένα πλοίο της ακτοπλοΐας. Θέλει λοιπόν πολύ προσοχή στο τι λένε και αυτοί. Μπορεί να έχουν τις θεωρητικές γνώσεις αλλά τους λείπει τεράστια εμπειρία και ειδίκευση σε τέτοιου είδους καράβια.
Κλείνοντας θα ήθελα να πω ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δημιουργούν πολλές προστριβές και αν συνεχίσουμε να σχολιάζουμε με τέτοιο τρόπο και να απαξιώνουμε θέσεις όπως π.χ. του πλοιάρχου ή του Α μηχανικού να ξέρετε ότι μόνο κακό θα κάνει σε όλους μας. Είναι εντελώς άστοχο μαλώνοντας να προσπαθούμε να πούμε ποιος είναι ανώτερος και ποιος είναι πιο σημαντικός. Υπάρχουν κανόνες και κανονισμοί που καθορίζουν τα πάντα εδώ και πάρα πολλές δεκαετίες. Ο κάθε ένας μας έχει τον ρόλο του μέσα σε ένα καράβι και το σίγουρο είναι ότι όλοι είναι σημαντικοί. Και να είστε σίγουροι ότι το πόσο σημαντικοί είμαστε όλοι σε ένα καράβι το αποδεικνύει το γεγονός ότι αρχίζουμε και δε φτάνουμε πλέον και αν υπήρχε και προσθήκη έξτρα πληρώματος μόνο καλοδεχούμενο θα μπορούσε να είναι. Προσέχουμε λοιπόν για να έχουμε…
Καλά ταξίδια σε όλους με υγεία!
