Το αλκοόλ υπήρξε ανέκαθεν ένα τεράστιο πρόβλημα στα πλοία, και η υπερβολική κατανάλωση του οδήγησε σε διάφορα γεγονότα όπως τσακωμούς, φασαρίες, τζόγο αλλά και σοβαρότατα θαλάσσια ατυχήματα με κόστος ανθρώπινες ζωές, θαλάσσια ρύπανση, απώλεια περιουσίας.
Από τότε υπήρξαν τεράστια βήματα. Το αλκοόλ απαγορεύτηκε, αλλά βρέθηκε μια φόρμουλα αρκετά ασφαλής με την οποία οι ναυτικοί προσαρμόστηκαν και στην πλειοψηφία τους συμφώνησαν κιόλας. Κανείς σοβαρός άνθρωπος και επαγγελματίας δεν θέλει να συνεργάζεται και να εμπιστεύεται την ζωή του σε κάποιον που είναι μεθυσμένος.
Δεν θα αναλύσω του κινδύνους στο να είναι κάποιος μεθυσμένος σε ένα καράβι, ούτε και της επιπτώσεις στην υγεία του, κάτι το οποίο είναι προσωπικό και για τον κάθε έναν.
Ο καπετάνιος λοιπόν είχε μέσα στο transit, υπό τον απόλυτο έλεγχο του, μία ποσότητα αλκοόλ που η ίδια η εταιρεία έστελνε, και συνήθως ήταν μία ποσότητα κρασιών και μπύρες.
Όταν το καράβι βρισκόταν εν πλω στην ανοικτή θάλασσα και οι συνθήκες το επέτρεπαν, το Σάββατο ή και την Κυριακή έβγαινε μία ποσότητα της τάξεως της μίας μπύρας ανά μέλος του πληρώματος, άντε δύο, η οποία καταναλωνόταν στην πλειοψηφία των περιπτώσεων στο καπνιστήριο ή στην κουζίνα σε κάποιο «πάρτι» ή στην τραπεζαρία.
Όλοι μαζί έλεγαν δύο κουβέντες, έπιναν την μπίρα τους και πήγαιναν στην καμπίνα τους.
Σε γιορτές όπως το Πάσχα, τα Χριστούγεννα και την πρωτοχρονιά, έπιναν κάνα κρασί για να μπορούν οι άνθρωποι να κάνουν και μία ευχή ο ένας στο άλλον. Να μη την κάνουν με μπύρα βρε αδελφέ…
Εννοείται ότι όλες οι ποσότητες θεσπίζονταν από κανόνες και δεν μπορούσε ο κάθε ένας να πιεί όσο ήθελε.
Τα χρόνια πέρασαν και τις ηγετικές θέσεις στις εταιρείες κατέλαβαν άνθρωποι οι οποίοι ουδεμία σχέση έχουν με την θάλασσα, τα καράβια και τους ναυτικούς. Δεν μπορούν να καταλάβουν τον ναυτικό και ούτε να μπουν στην ψυχολογία και την ψυχοσύνθεση του.
Νομίζουν ότι διαβάζοντας ένα σκασμό βιβλία και παρακολουθώντας 10,000 σεμινάρια ότι γνωρίζουν, και ίσως αυτό είναι και το χειρότερο. Το ναυτικό επάγγελμα δεν σπουδάζεται ούτε μαθεύεται σε αίθουσες meeting.
Και φτάσαμε λοιπόν στην εποχή του Alcohol Free στα καράβια, η πιο απλά η μηδενική κατανάλωση έστω μίας μπίρας για χρονικά διαστήματα των τεσσάρων μηνών ή τώρα με των κορονοιό ακόμη και 10-12! Ναι το καταλαβαίνω, σε οποίον δεν αρέσει δεν μπαρκάρει… Έτσι θα πει κάποιος.
Δεν θα εξετάσω όμως αυτό γιατί με το ίδιο σκεπτικό και όταν κάποιος συμπληρώνει τα resting hours θα σταματάει επί τόπου. Και να είστε σίγουροι όλοι ότι αυτό γίνεται κατά κόρων και δεν θα σταματήσει ποτέ να γίνεται στο ναυτικό επάγγελμα.
Το μείζον θέμα με την καθολική απαγόρευση του αλκόολ έχει, ή θα έχει, και κάποιες σοβαρές συνέπειες κατά την γνώμη μου.
Η μία είναι ότι το πλήρωμα απομακρύνεται ακόμη περισσότερο μεταξύ του. Οι φορές που πλέον μαζεύονταν όλοι μαζί αρχίζουν και μειώνονται, αφού κακά τα ψέματα είναι διαφορετικό να κάθεσαι και να πιείς ένα ποτήρι κρασί και διαφορετικό να κάθεσαι με μία κόκα κόλα. Νομίζω ότι γίνεται εύκολα κατανοητό.
Το δεύτερο είναι ότι η στέρηση και η απαγόρευση ίσως δημιουργήσει έντονη θέληση στο να «βάλει» κάποιος στο καράβι αλκοόλ, το οποίο θα είναι εκτός ελέγχου. Αυτό θα είναι πολύ χειρότερο από το να υπάρχει ελεγχόμενη από τον καπετάνιο ποσότητα αλκοόλ σε ένα πλοίο.
«Ένα τρίτο είναι ότι το κατώτερο πλήρωμα, το οποίο στα ελληνικά πλοία αποτελείται από φιλιπινέζους, περίμεναν ίσως όλη την εβδομάδα για να πιούν μία πύρα, να τραγουδήσουν και να χορέψουν το Σάββατο στο καπνιστήριο. Ήταν ένα πολύ σημαντικό κίνητρο για αυτούς να περιμένουν όλη την εβδομάδα αυτό το κουτάκι μπίρα…
Είναι αλήθεια και το γνωρίζουν όλοι στη ναυτιλιακή βιομηχανία ότι γίνεται για τον ναυτικό, είναι στην συντριπτική του πλειοψηφία, για το θεαθήναι, και κανείς ουσιαστικά δεν ενδιαφέρεται για την πραγματική του ευημερία και τα θέλω του.
Και πριν κλείσω να πω ότι συζητώντας πριν λίγο καιρό με έναν βορειοευρωπαίο επιθεωρητή Vetting με προϋπηρεσία 25 χρόνια, ο οποίος έχει δικό του γραφείο και δουλεύει για μια από της μεγαλύτερες πετρελαϊκές εταιρίες στον κόσμο, μου είπε γελώντας ότι όλα αυτά είναι ανοησίες και ότι είναι καθαρά απόφαση της εκάστοτε ναυτιλιακής εταιρείας τι θα κάνει. Καμία πετρελαϊκή δε θα σου δώσει μεγαλύτερο ναύλο εάν είσαι alcohol free. Δεν το ξέρω και δεν επιμένω αν είναι έτσι αλλά οφείλω να το παραθέσω.
Καλά ταξίδια σε όλους με ήρεμες θάλασσες καθ υγεία πάνω από όλα!
Δημήτρης Κ.
Πλοίαρχος Α’
