Μήπως τελικά έχουμε ξεχάσει το ρίσκο του επαγγέλματος του ναυτικού;Πριν αρκετά χρόνια το να ταξιδέψεις και να δουλέψεις σε καράβια θεωρούνταν τρομερά επικίνδυνο. Κάθε ταξίδι ήταν και μία περιπέτεια, ένα νέο κεφάλαιο με μεγάλο ρίσκο. Τα μέσα εκείνες τις εποχές ελλιπέστατα και οι κανονισμοί για υψηλά στάνταρ στα καράβια σχεδόν ανύπαρκτοι.
Με το πέρασμα των χρόνων, η εξέλιξη στον τομέα της ναυτιλίας ήταν τεράστια. Νέοι κανονισμοί, εκπαίδευση των ναυτικών, νέοι εξοπλισμοί γέφυρας και ναυσιπλοίας, νέα μέσα φορτοεκφόρτωσης, νέες και ισχυρές μηχανές, νέα μέσα ασφαλείας και άλλα πολλά.
Πλέον το ταξίδι θεωρείτε δεδομένο ότι θα έχει πλήρη επιτυχία. Η μη παράδοση και μεταφορά του φορτίου προκαλεί σοκ στους φορτωτές, στους ναυλωτές, στις ναυτιλιακές και γενικότερα στο ευρύ κοινό. Άλλωστε μην ξεχνάμε ότι ενδεχόμενο ατύχημα στη θάλασσα μπορεί να στοιχίσει ανθρώπινες ζωές, ρύπανση του θαλάσσιου περιβάλλοντος και πολλά μα πολλά χρήματα….
Όλοι ξεχνάνε όμως ότι τα ρίσκα είναι τεράστια στη θάλασσα. Παρόλο την πρόοδο της τεχνολογίας, η δουλειά του ναυτικού βρίσκετε σε ένα απρόβλεπτο εργασιακό περιβάλλον με αντίπαλο την φύση και τα φαινόμενα της. Μεγαλύτερη αιτία ατυχημάτων στην θάλασσα όμως παραμένει το ανθρώπινο λάθος.
Όσο και να προχωράει η τεχνολογία, ο τελευταίος λόγος και η απόφαση ανήκει στον άνθρωπο. Είναι τρομερά δύσκολο – ειδικά την κρίσιμη στιγμή – να ξέρουμε πώς κάποιος θα αντιδράσει και τι απόφαση θα πάρει.
Γίνονται πολλές προσπάθειες για την βελτίωση των γνώσεων και τις εκπαίδευσης των ναυτικών. Στις περισσότερες περιπτώσεις όμως η εκπαίδευση είναι ελλιπέστατη και γίνετε μόνο και μόνο για την απόκτηση διπλωμάτων και πιστοποιητικών. Ελάχιστες είναι η χώρες που πραγματικά τηρούν υψηλά στάνταρ και σίγουρα η Ελλάδα δεν είναι μία από αυτές.
Τα καράβια στον κόσμο έχουν πολλαπλασιαστεί σε σχέση με 20-30 χρόνια πριν. Η ναυσιπλοΐα, παρόλα τα μέσα που διαθέτουμε, παραμένει επικίνδυνη. Η κίνηση που υπάρχει σε όλες τις θάλασσες του πλανήτη είναι αυξημένη και σε συνδυασμό με τον εφησυχασμό που υπάρχει λόγω των νέων τεχνολογιών (ecdis, ais, radar-arpa κ.τ.λ.), την καθιστά τρομερά επικίνδυνη.
Πέρα από το ανθρώπινο λάθος όμως, υπάρχει και ένα ποσοστό στα ατυχήματα – σαφώς μικρότερο – το οποίο οφείλετε και σε άλλους παράγοντες, οι οποίοι κυρίως αφορούν την φύση και τις καιρικές συνθήκες. Η άποψη μου είναι -εκτός εξαιρετικών περιπτώσεων – ότι και εκεί υπάρχει ανθρώπινο λάθος, αλλά όχι στον πλοίαρχο και στα μέλη του πληρώματος. Η εξήγηση είναι απλή. Παρόλο που πλέον διαθέτουμε όλα τα μέσα για πρόγνωση καιρού, και στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων μπορούμε να αποφύγουμε τις κακοκαιρίες, οι ναυλωτές και οι εταιρείες στον βωμό της “οικονομίας” των καυσίμων, πάντα θέλουν να ακολουθούμε την συντομότερη διαδρομή. Κάποιες φορές αυτό μπορεί να έχει τραγικές συνέπειες για το πλοίο και το πλήρωμα.
Υπάρχουν δεκάδες παραδείγματα κινδύνου στην θάλασσα όπως η πυρκαγιά, η πειρατεία, η μηχανική βλάβη, κάποια κατασκευαστική ατέλεια. Βασικός όμως λόγος των ατυχημάτων παραμένει το ανθρώπινο λάθος. Η καλή εκπαίδευση του πληρώματος, η επαγγελματικότητα, η υπευθυνότητα, η ναυτοσύνη και η καλή συνεργασία μεταξύ του πληρώματος, είναι μερικά από τα οποία μειώνουμε κατακόρυφα των κίνδυνο στην θάλασσα.
Το να λειτουργούμε σαν ομάδα με σκοπό την ομαλή λειτουργία ενός πλοίου, θα πρέπει να γίνει κανόνας κατά την καριέρα μας στη θάλασσα. Ο διαχωρισμός Γέφυρας-Μηχανής ανήκει σε άλλες εποχές. Όλοι μαζί είμαστε μία ομάδα και το σίγουρο είναι ότι κανένα καράβι δεν πάει μόνο με το πλήρωμα μηχανής η με το πλήρωμα καταστρώματος. Η δουλειά και τα καθήκοντα που εκτελούν και οι μεν και οι δε είναι εξίσου σημαντικά. Μην μπαίνετε σε πειρασμούς διαχωρισμού γιατί μόνο κακό μπορεί ναν σας κάνουν.
c.o.
