Αν ο ποταμός Νείλος έχει συχνά περιγραφεί από τους Αιγυπτίους ως σανίδα σωτηρίας της χώρας, η διώρυγα του Σουέζ θα μπορούσε να θεωρηθεί ο παλμός της αιγυπτιακής οικονομίας. Το κανάλι έχει γίνει πρόσφατα η κύρια οικονομική πηγή σκληρού νομίσματος, υπό το φως της συρρίκνωση των συναλλαγματικών διαθεσίμων της Αιγύπτου, της “πληγωμένης” τουριστικής βιομηχανίας και της μείωσης της εισροής ξένων επενδύσεων.
Έτσι, η είδηση ότι η διώρυγα του Σουέζ αντιμετωπίζει εμπόδια ανησύχησε τους αξιωματούχους, εμπειρογνώμονες, τους πολίτες και τους υποστηρικτές, όσο και τους αντιπάλους του σημερινού καθεστώτος και των κατασκευαστικών έργων του. Η SeaIntel Maritime Analysis, ένας πάροχος πληροφοριών για την αγορά κοντέινερ, δήλωσε την 26η Φεβρουαρίου ότι η τιμή των καυσίμων των πλοίων είναι πλέον τόσο χαμηλή ώστε να είναι φθηνότερη η αναδρομολόγηση πολλών γραμμών Ασίας-Ανατολική Ακτή των ΗΠΑ και Ασίας-Βόρειας Ευρώπης προς το ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας, μακριά από τα κανάλια του Παναμά και του Σουέζ.
Η ιστοσελίδα του CNBC ανέφερε ότι η έκθεση της SeaIntel διευκρίνισε ότι υπό το φως της πτώσης των τιμών των καυσίμων, τα πλοία μπορούν να αγοράσουν περισσότερα καύσιμα και να επιλέξουν πλέον την διαδρομή από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας – αντί της διαδρομής που περνά μέσω της διώρυγας του Σουέζ – με μεγαλύτερη ταχύτητα, το οποίο θα εξοικονομήσει χρόνο και, κατά μέσο όρο, 235.000 δολάρια ανά ταξίδι. Η έκθεση ανέφερε επίσης ότι από τον Οκτώβριο μέχρι τον Φεβρουάριο, 115 πλοία που επέστρεφαν στην Ασία από τη Βόρεια Ευρώπη και την Ανατολική Ακτή των ΗΠΑ έπλευσαν γύρω από τη Νότια Αφρική, αντί να χρησιμοποιήσουν ένα κανάλι.
Σε αρκετά δελτία τύπου, δηλώσεις, ομιλίες και τηλεφωνήματα σε τηλεοπτικές εκπομπές, ο επικεφαλής της Αρχής της διώρυγας του Σουέζ Ναύαρχος Mohab Mamish είπε ότι τα 115 πλοία αντιπροσωπεύουν μόνο ένα μικρό μέρος των περισσότερων εκ των 17.000 πλοίων που πέρασαν από τη διώρυγα του Σουέζ το 2015. Σημείωσε επίσης ότι αφού το κανάλι αναβαθμίστηκε για να μπορεί να εξυπηρετεί μεγαλύτερα πλοία, τα κέρδη της δεν μετρούνται απλώς με το πόσα πλοία πέρασαν, αλλά μάλλον από τον αριθμό των πλοίων και των φορτίων τους. Η διαδρομή από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας, πρόσθεσε, είναι κατά 12 ημέρες σημαντικά μεγαλύτερη από τη διαδρομή μέσω της διώρυγας του Σουέζ.
Ο Tarek Hassanein, υπεύθυνος τύπου της Αρχής της διώρυγας του Σουέζ είπε σε μια συνέντευξη για τα τοπικά μέσα ενημέρωσης ότι η αρχή δεν ανησυχεί από την έκθεση της SeaIntel ότι η πτώση των τιμών των καυσίμων καθιστά λιγότερο δαπανηρό για τα πλοία το να ταξιδεύουν από τη μεγαλύτερη διαδρομή.
Ένα δελτίο τύπου της αρχής σημείωσε ότι οι τιμές των καυσίμων μειώθηκαν από 110 δολάρια το βαρέλι στα μέσα του 2014 σε 30 δολάρια το βαρέλι κατά το τελευταίο τρίμηνο του 2015. Ωστόσο, παρά την πτώση, η διώρυγα του Σουέζ κέρδισε 401,4 εκατομμύρια το Φεβρουάριο του 2016, μια αύξηση 5,1% σε σύγκριση με τα 381,9 εκατ. δολάρια τον Φεβρουάριο του 2015. Ανέφερε ότι 1.300 πλοία έπλευσαν μέσα από το κανάλι, τον Φεβρουάριο του 2016, μια αύξηση 6,6% σε σύγκριση με το Φεβρουάριο του 2015, όπου ήταν 1.219 πλοία. Το συνολικό φορτίο όλων των πλοίων τον Φεβρουάριο του 2015 ήταν 77,7 εκατ. τόνοι, σε σύγκριση με 73 εκατομμύρια τόνους τον Φεβρουάριο του 2014, μια αύξηση 6,4%.
Το δελτίο ειδήσεων πρόσθεσε ότι 17.483 πλοία διήλθαν από το κανάλι όλο το 2015, σημειώνοντας μια αύξηση 2% σε σύγκριση με το 2014, ενώ τα καθαρά φορτία έφθασαν τους 998,7 εκατ. τόνους, σημειώνοντας μια αύξηση 3,7% σε σχέση με το 2014. Κατά συνέπεια, το 2015 τα κέρδη έφτασαν το ποσό ρεκόρ των 40 δισεκατομμυρίων αιγυπτιακών λίρων (περίπου 4,5 δις δολάρια σε τρέχουσες συναλλαγματικές ισοτιμίες).
Αυτό δείχνει ότι τα πλοία συνεχίζουν να χρησιμοποιούν τη διώρυγα του Σουέζ, παρά τους δασμούς της και την πτώση του πετρελαίου. Ο Mohamed Kamel, ένας ερευνητής της ναυσιπλοΐας, το αποδίδει αυτό στα ναυτιλιακά χρονοδιαγράμματα.
“Παρά την παγκόσμια οικονομική κρίση, ορισμένα πλοία εξακολουθούν να δεσμεύονται από [αυστηρά] ναυτιλιακά χρονοδιαγράμματα”, ανέφερε.
Σύμφωνα με τον Said Ayoubb, πρώην καπετάνιο και ναυτιλιακό ειδικό, δεν είναι απλώς ένα θέμα αύξησης της ταχύτητας για να αναπληρωθεί μια μεγαλύτερη διαδρομή.
“Δεν είναι λογικό να υποθέσουμε ότι τα πλοία μπορούν να αυξήσουν την ταχύτητά τους για τη μείωση του χρόνου πλοήγησης μέσω της διαδρομής του Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας, δεδομένου ότι τα πλοία συμμορφώνονται με διαφορετικά όρια ταχύτητας στα στενά και στους εμπορικούς στόλους. Η ταχύτητα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το φορτίο και τις καιρικές συνθήκες, που είναι παράγοντες που οι επαγγελματικές εταιρείες μεταφορών προσπαθούν να αποφύγουν επιλέγοντας μικρότερες διαδρομές”.
Είπε ότι η Διώρυγα του Σουέζ θα παραμείνει λιγότερο δαπανηρή, παρά την πτώση του κόστους των καυσίμων, διότι οι μεγαλύτερες αποστάσεις “μειώνουν τη διάρκεια ζωής του κάθε πλοίου και αυξάνουν το κόστος συντήρησης και, ενδεχομένως, την ποσότητα των ελαττωματικών μεταφερόμενων εμπορευμάτων, των προϊόντων διατροφής, ειδικότερα”.
Όσον αφορά την έκθεση της SeaIntel, δήλωσε ότι, “τα 115 πλοία που αναφέρονται στην έκθεση μπορεί να μεταφέρουν αγαθά από την Ευρώπη ή την Αμερική προς την Αφρική ή το αντίστροφο, αλλά ένα μέρος των εμπορευμάτων κατευθύνονταν προς τις χώρες της δυτικής ακτής της Αφρικής, έτσι ήταν υποχρεωμένα να πλεύσουν μέσα από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας.
Ο Farag Abdel Fattah, καθηγητής οικονομικών της Σχολής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Καΐρου, είπε στο Al-Monitor ότι το χαμηλότερο κόστος των καυσίμων θα μπορούσε στην πραγματικότητα να λειτουργήσει υπέρ της διώρυγας:
“Οι χαμηλότερες τιμές του πετρελαίου θα έχουν ως αποτέλεσμα τη μείωση των εξόδων αποστολής, τα οποία μπορούν να προωθήσουν τις εισαγωγές και τις εξαγωγές μεταξύ Ασίας και Ευρώπης – αυξάνοντας έτσι [τον ανταγωνισμό και την κυκλοφορία] και οδηγώντας σε ασφυκτικά ναυτιλιακά χρονοδιαγράμματα. Για να ανταποκριθούν στα χρονοδιαγραμμάτων, τα πλοία θα αναγκαστούν να ακολουθήσουν τη διαδρομή διώρυγας του Σουέζ”.
