Η είδηση για σκέψεις των ΝΑΤΟϊκών, για αποχώρηση από την περιοχή του Άντεν, μιας και η πειρατεία έχει σχεδόν εξαλειφθεί, δημιουργεί μια νέα μεγάλη ευκαιρία ..για τους τρομοκράτες αυτή τη φορά, να μπουν εκ νέου στο πεδίο δόξης λαμπρόν του ακυβέρνητου Σομαλικού κράτους.
Η θέση και ο ρόλος του Σομαλικού κράτους στην ευρύτερη περιοχή του Ινδικού ωκεανού συγκεντρώνει σήμερα μεγάλο μέρος του ενδιαφέροντος των πολιτικών, οικονομικών και γεωστρατηγικών αναλυτών και όχι μόνο λόγω της επανεμφάνισης της πειρατείας, αυτής κάθε αυτής, που έχει μπει πλέον σε δεύτερο ρόλο. Η πειρατεία, που πηγάζει από το Σομαλικό έδαφος έχει λάβει, εκ νέου, διαφορετική από το παρελθόν μορφή και η καινοφανής διάδραση μεταξύ πειρατών και τρομοκρατών, εντός των ορίων του κράτους, έχει γίνει μια μεταβλητή συνθήκης που θα επηρεάσει όλο το δυναμικό παιχνίδι (dynamic game) στην περιοχή.
Είναι φανερό ότι η κατασταλτική πολιτική της δύσης φαίνεται να αποτυγχάνει βραχυπρόθεσμα στην περίπτωση των τζιχαντιστών και αποτελεί, θέση του γράφοντος ότι ευρύτερα γεγονότα (όπως τα χτυπήματα των ΗΠΑ στις βάσεις της Al Queda στο Αφγανιστάν και το Ιράκ, αλλά και η δημιουργία και η ύπαρξη σχέσεων της τελευταίας με τη Σομαλική Ισλαμική Οργάνωση Al Shabaab, καθώς και ισχυροποίηση του ISIS που δημιουργούν ένα ακραίο-ισλαμικό τόξο)1 καθορίζουν αποφασιστικά το διαδοχικό παίγνιο στην περιοχή και προκαλούν συνεχείς εναλλαγές δέντρου σπάζοντας την αλυσίδα αποφάσεων (chain of command) των ουσιαστικά ακυβέρνητων Σομαλών, άρα και την προβλεψιμότητα των προθέσεων των ισλαμιστών για την περιοχή.
Η μόνη σίγουρη αναφορά στη στρατηγική τους είναι ότι προς υλοποίηση των όποιων φιλοδοξιών τους, τόσο οι πειρατές όσο και οι τρομοκράτες υποχρεούνται ή επιλέγουν να έρθουν σε σύγκρουση με κάποια συγκεκριμένα δυτικά κράτη ή και δυτικών συμφερόντων ιδιωτικές πρωτοβουλίες, προσπαθώντας, είτε να κερδοφορήσουν είτε να ενισχύσουν τη θέση των ισλαμικών δυνάμεων στη διεθνή σκακιέρα2.
Η είδηση για σκέψεις των ΝΑΤΟϊκών για αποχώρηση από την περιοχή, μιας και η πειρατεία έχει σχεδόν εξαλειφθεί, δημιουργεί μια νέα μεγάλη ευκαιρία για τους τρομοκράτες αυτή τη φορά να μπουν ξανά στο πεδίο δόξης λαμπρόν του ακυβέρνητου Σομαλικού κράτους3. Γιατί όμως το επόμενο χτύπημα να είναι θαλάσσιο και δη, σε τύπο καραβιού μεταφοράς ενέργειας (tanker, lpg, lng);
Ας απαντήσουμε βλέποντας τα συγκριτικά πλεονεκτήματα του εμπορίου ενέργειας, που το καθιστούν πολύ πιθανό στόχο των ισλαμιστών στον Ινδικό ωκεανό:
α. Το διεθνές πλήρωμα των καραβιών, που μπορεί να περιέχει ομήρους τόσο από Φιλιππίνες (χώρα όπου οι μουσουλμάνοι είναι σε κόντρα με χριστιανούς) αλλά και δυτικές χώρες Ελλάδα, Νορβηγία, Κροατία, Ισπανία, Μαυροβούνιο, Ουκρανία αλλά και Ρωσία, που όλες έχουν εξαγωγή ναυτικών σε ποντοπόρα πλοία.
β. Η δυναμική της χρησιμοποίησης των προαναφερθέντων καραβιών ως εργαλεία τρομοκρατικής ενέργειας, που λόγω του φορτίου τους θα αποκτούσε μεγαλύτερη εμβέλεια και αντίστοιχα μεγαλύτερο πλήγμα. -Εύλογο αποτελεί πως τα πλοία μεταφοράς ενέργειας μπορούν να προκαλέσουν μεγαλύτερη έκρηξη από ότι πλοία μεταφοράς χύδην (χύμα) ξηρού φορτίου ή κοντέινερ-.
γ. Η ζημία τόσο για τον πωλητή, όσο για τον μεταφορέα και τον καταναλωτή στη δύση από ένα ή και περισσότερα τέτοια χτυπήματα. Ένα και μόνο τέτοιο χτύπημα αρκεί για να δημιουργήσει στην αγορά μεγαλύτερα κόστη για ασφαλίσεις και κατ’ επέκταση τα επιπλέον αυτά κόστη να μετακυλήσουν στον αγοραστή της δύσης. Το πλήγμα στο εμπόριο , θα ήταν μεγάλο και θα αντικατοπτριζόταν και στην οικονομία των κρατών της ΕΕ.
δ. Η ενδεχόμενη, τυχαία ή προγραμματισμένη, οικολογική καταστροφή που θα μπορούσε να προκληθεί από πλοία που κουβαλούν φορτία ενέργειας. Παραδείγματα οικολογικής καταστροφής όπως αυτά του Prestige και του Exxon Valdez, αποτελούν δείκτες για το μέγεθος καταστροφής που μπορεί ένα και μόνο καράβι να προκαλέσει4.
ε. Ο φόβος στον δυτικό κόσμο. Το μήνυμα, πως ούτε στη θάλασσα δε θα ησυχάσει ο πολίτης της δύσης, αν δεν υποταχτεί στις απαιτήσεις των τζιχαντιστών.
Τέτοια χτυπήματα δεν είναι πρωτοεμφανιζόμενα, αξίζει να σημειωθεί ότι τέτοια χτυπήματα έχουν ξαναεπιτευχθεί στο US warship the USS COLE το 2000, στο γαλλικό crude oil carrier M/T LIMBURG έξω από την Υεμένη το 2002, στο DON RAMON στις Φιλιππίνες το 2005 και στο γιαπωνέζικο very large crude oil carrier the M STAR στα στενά του Hormuz το 2010. Όλα αυτά πιστεύεται πως σαν χτυπήματα ανήκαν σε τρομοκρατικές οργανώσεις.
Αξίζει άρα, αυτή την περίοδο ο ερευνητικός προσανατολισμός όσων ασχολούνται με θέματα τρομοκρατίας να εστιαστεί, πέρα των άλλων, στη συνύπαρξη στον ίδιο γεωγραφικό χώρο της πειρατικής δραστηριότητας και της τρομοκρατικής βίας, που συνδιάζει, τόσο τα κίνητρα και τα μέσα όσο και την τεχνογνωσία στις επιθέσεις και το πρόθυμο ανθρώπινο δυναμικό. Παράλληλα, η προβληματική της έρευνας τους θα πρέπει να εντρυφήσει στη μεταξύ τους όσμωση που επιτρέπει την ενδυνάμωσή τους μέσω του συγκερασμού των συμφερόντων τους. Πρόταση του γράφοντος είναι σίγουρα να μη βιαστεί η UKMTO και το ΝΑΤΟ να αποχωρήσουν από την περιοχή του Άντεν. Αυτή τη φορά, όχι για την πειρατεία…
Κτενάς Άρης
