Όπως είπαν πολλοί, ζούμε σε πρωτοφανείς καιρούς. Πρώτον, έχουμε αντιμετωπίσει μια κρίση σωματικής υγείας, ακολουθούμενη από μια σκληρή οικονομική κρίση. Επομένως, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι αντιμετωπίζουμε τώρα την απόλυτη πραγματικότητα μιας κρίσης ψυχικής υγείας.
Δεν χρειάζεται να ερευνήσουμε ακαδημαϊκά περιοδικά και ούτε να μας το πουν ψυχολόγοι για να αναγνωρίσουμε την πίεση που έχει επιφέρει η πανδημία στην ψυχική μας υγεία. πρέπει απλώς να σκεφτούμε τις ανησυχίες μας τον τελευταίο χρόνο. Το να είσαι κλειδωμένος, απομονωμένος, κοινωνικά απομακρυσμένος, αβέβαιος και ανήσυχος είναι μια πραγματικότητα με την οποία όλοι πλέον είμαστε οικειοποιημένοι. Ως αποτέλεσμα, τα ζητήματα ψυχικής υγείας είναι ένα μείζον ζήτημα που μας απασχολεί περισσότερο από ποτέ.
Για τους ναυτικούς, αυτές οι συνθήκες δεν είναι κάτι καινούργιο και άγνωστο. Η ζωή στη θάλασσα μπορεί να παρομοιαστεί σαν μια ακραία εκδοχή του lockdown , όπου το πλήρωμα βρίσκεται σε ένα πλοίο για αρκετούς μήνες , μην έχοντας την ικανότητα να δουν τα αγαπημένα τους πρόσωπα. Με βάση την αύξηση των κλήσεων προς τη γραμμή βοήθειας για τους ναυτικούς οι οποίοι εκφράζουν την αγωνία και την λύπη τους, είναι προφανές ότι η ψυχική υγεία των ναυτικών έχει επιδεινωθεί περαιτέρω κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Είναι επίσης αλήθεια ότι η πανδημία έχει επισημάνει ένα πρόβλημα για τη ναυτιλιακή βιομηχανία, το οποίο είναι τόσο παλιό όσο και η ίδια η βιομηχανία.
Τα τελευταία 11 χρόνια, το πρόγραμμα Wellness at Sea υποστηρίζει μια ολιστική προσέγγιση στην εκπαίδευση των ναυτικών, τονίζοντας παράλληλα τη σημασία της υποστήριξης της ψυχικής υγείας τους. Σύμφωνα με μία έκθεση από το Πανεπιστήμιο Rhodes στη Νότια Αφρική, επιβεβαιώνει την επίδραση που έχει το Wellness at Sea στη βιομηχανία. Ο ερευνητής Lauren Brown διεξήγαγε την ανάλυση με δύο ομάδες πληρώματος. Η μία ομάδα είχε παρακολουθήσει ένα εργαστήριο Wellness at Sea τα τελευταία δύο χρόνια και συμμετείχε σε ένα πρόγραμμα υποστήριξης Wellness at Sea, ενώ η άλλη δεν είχε παρακολουθήσει καμία εκπαίδευση σε θέματα ευεξίας ή ψυχικής υγείας.
Δύο συγκεκριμένες πτυχές της έκθεσης είναι ενθαρρυντικές και επιβεβαιώνουν τις μαρτυρίες που έχουμε λάβει από τους ναυτικούς την τελευταία δεκαετία. Πρώτον, σχεδόν 10% λιγότεροι ναυτικοί που είχαν συμμετάσχει στο Wellness at Sea ανέφεραν ότι αισθάνονται άβολα ή ανήσυχοι στη δουλειά τους σε σύγκριση με εκείνους που δεν είχαν παρακολουθήσει εκπαίδευση ευεξίας (43,1% έναντι 52,8%), ενώ 14% λιγότεροι από την ομάδα που είχε συμμετάσχει ανέφεραν ότι αισθάνονται λυπημένοι στην εργασία (27% έναντι 41,2%).
Δεύτερον, δείχνει ότι το πρόγραμμα αλλάζει σημαντικά και προκαλεί αντιλήψεις και στερεότυπα της ψυχικής υγείας. Οι ναυτικοί που είχαν περάσει από το Wellness at Sea έδειξαν καλύτερη κατανόηση της ψυχικής υγείας και ήταν λιγότερο πιθανό να τραυματίσουν την ψυχική τους υγεία.
Οπότε, πού είμαστε ως βιομηχανία; Για να απαντήσετε σκόπιμα σε αυτήν την ερώτηση, αξίζει να επιστρέψετε στην ιστορία και να προβληματιστείτε για την ανάπτυξη του προγράμματος Wellness at Sea. Το 2010, το Wellness at Sea ήταν το πρώτο του είδους του στη ναυτιλιακή βιομηχανία: ένα ολοκληρωμένο, ολιστικό πρόγραμμα κατάρτισης για την υποστήριξη της ψυχικής υγείας. Θυμάμαι έντονα μια ομιλία στο Λονδίνο το 2011, όπου ένας εκπρόσωπος μιας εταιρείας με προκαλούσε, λέγοντας ότι η ψυχική υγεία και ευεξία ήταν πέρα από το πεδίο ευθύνης τους. Το θέμα της ευημερίας ήταν μια νέα ιδέα και, όπως το περιέγραψε ένας σχολιαστής τότε, συχνά θεωρούσε «φανταχτερά πράγματα που οι ναυτικοί δεν νοιάζονται». Αυτό που ακολούθησε ήταν μια αργή και κουραστική περίοδος ώθησης για την κατανόηση του πολύ σημαντικού θέματος.
Αλλά τότε κάποιο από τους πρώτους που κατανόησαν και ευαισθητοποιήθηκαν για το πρόβλημα είδαν τα αντιληπτά οφέλη και το υιοθέτησαν. Ενώ η πανδημία έχει επιπτώσεις στην ψυχική υγεία των ναυτικών, έχει επίσης προσφέρει ελπίδα για το μέλλον.
Καθώς όλο και περισσότερα αποτελέσματα ερευνών υπάρχουν, ωθούν και τους πιο δύσπιστους να πιστέψουν και να κατανοήσουν το πρόβλημα της ψυχικής υγείας των ναυτικών.
