Ένα ναυτικό δυστύχημα με τραγική κατάληξη σημειώθηκε το βράδυ του Σαββάτου στη Νέα Υόρκη, όταν το εκπαιδευτικό ιστιοφόρο του Πολεμικού Ναυτικού του Μεξικού Cuauhtémoc συγκρούστηκε με τη Γέφυρα του Μπρούκλιν. Δύο ναυτικοί δόκιμοι σκοτώθηκαν και 22 τραυματίστηκαν, τέσσερις εκ των οποίων σοβαρά.
Γράφει ο Ηρακλής Καλογεράκης
Το Σαββατόβραδο της 17 Μαΐου 2025, το Μεξικανικό εκπαιδευτικό ιστιοφόρο του Πολεμικού Ναυτικού, ARM Cuauhtémoc,εκτοπίσματος 1800 + τόνων, συγκρούστηκε με τη γέφυρα του Μπρούκλιν στη Νέα Υόρκη, προκαλώντας τον θάνατο δύο ναυτικών δοκίμων και τον τραυματισμό τουλάχιστον 22 άλλων ατόμων εκ των οποίων οι 4 σοβαρά.
Το πλοίο και η αποστολή του
Το Cuauhtémoc είναι ένα τρικάταρτο ιστιοφόρο,τύπου barque, με συνολική επιφάνεια ιστίων 2.368 m². Το πλοίο κατασκευάστηκε στα ναυπηγεία AstillerosCelaya S.A. στο Μπιλμπάο της Ισπανίας και παραδόθηκε στο Μεξικανικό Ναυτικό το 1982 για να χρησιμοποιείται ως «πλωτός πρεσβευτής» του Μεξικού, συμμετέχοντας σε αποστολές επίδειξης σημαίας σε όλο το κόσμο και σαν εκπαιδευτικό πλοίο του Μεξικανικού πολεμικού ναυτικού.
Έχει μήκος 79,5 μέτρα, πλάτος 11,99 μέτρα, βύθισμα 5,4 μέτρα και το ψηλότερο κατάρτι του έχει ύψος 44,81 μέτρα. Το εκτόπισμα του είναι 1.800 τόνοι, με δεξαμενές χωρητικότητα 220 τόνων καυσίμου και 110 τόνων ποσίμου νερού.Το πλήρωμά του αποτελείται από περίπου 50άτομα, και έχει χώρους για 186 εκπαιδευόμενους δοκίμους.
Το πλοίο έχει για κύρια πρόωση τα ιστία και δευτερεύουσα μια μηχανή ντίζελ (Wärtsilä), ισχύος 1.500 ΗΡ η οποία στρέφει μια έλικα σταθερού βήματος (fixed-pitchpropeller) που μπορεί να του δώσει μέγιστη ταχύτητα 10 κόμβων.
Στις 6 Απριλίου 2025, ξεκίνησε ένα ταξίδι επίδειξης σημαίας και προβολής της Μεξικανικής φιλίας ανά τον κόσμο, “Consolidación de laIndependencia de México 2025”, που σηματοδοτούσε τα 200 χρόνια από την ανεξαρτησία του Μεξικού. Η περιοδεία αυτή θα διαρκούσε 254 μέρες, με κατάπλου σε 15 χώρες και εκτέλεση ων σε 22 λιμάνια.
Το πλοίο έχοντας τους μαθητές της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων του Μεξικού και με συνολικό αριθμό επιβαινόντων 277 άτομα, κατέπλευσε το μεσημέρι της 13 Μαΐου, στη Νέα Υόρκη και πλαγιοδέτησε με την αριστερή πλευρά στο προβλήτα Νο 17, μπροστά από το «SouthStreetSeaportMuseum», νότια του Τααινατάουν, όπου παρέμεινε μέχρι την 17 Μαΐου.
Κατά την παραμονή του πλοίου εκεί πραγματοποιήθηκαν διάφορες εκδηλώσεις και επισκέψεις που ενίσχυσαν τις πολιτιστικές και ναυτικές σχέσεις μεταξύ Μεξικού και Η.Π.Α.
Ο απόπλους
Το σούρουπο της 17ης Μαΐου, επέβη στο Μεξικανικό ιστιοφόρο ο πιλότος της Πλοηγικής Υπηρεσίας Λιμένος της Νέας Υόρκης (United NewYorkSandyHookPilots) και στις 8:20 μ.μ. το Cuauhtémoc,με το πλήρωμα «εις τάξιν απάρσεως», απομακρύνθηκε από τον προβλήτα με τη βοήθεια του ρυμουλκού CharlesMcAllister.
Στη συνέχεια το πλοίο θα εκτελούσε με τις μηχανές του, τους απαιτούμενους χειρισμούς ώστε να στρέψει στον «East River» που δεν είναι ακριβώς ποταμός, αλλά κάτι σαν πορθμός, και να λάβει μια νοτιοδυτική πορεία προκειμένου να εξέλθει από το λιμάνι στην ανοικτή θάλασσα για να συνεχίσει τον εκπαιδευτικό του πλου. Επόμενος προορισμός του ήταν η Ισλανδία.
Στο «East River» εμφανίζονται συχνά ισχυρά και απρόβλεπτα ρεύματα, ειδικά στη περιοχή κοντά στη Γέφυρα του Μπρούκλιν. Τα ρεύματα μπορούν να αλλάζουν κατεύθυνση και ένταση γρήγοραανάλογα με τις παλίρροιες και την εισροή των υδάτων από τον κόλπο του LongIsland και τον ποταμό Hudson. Αυτό σημαίνει ότι ένα πλοίο χωρίς επαρκή πρόωση ή με βλάβη στην πρόωση, μπορεί εύκολα να παρασυρθεί και να κινδυνεύσει.
Σε όλα τα εκπαιδευτικά ιστιοφόρα του κόσμου συνηθίζεται κάθε φορά που καταπλέουν ή αποπλέουν από λιμάνι, οι ναυτικοί δόκιμοι να ανεβαίνουν στα κατάρτια και στους ιστούς του πλοίου — ένα εντυπωσιακό και καθιερωμένο τελετουργικό.
Οι δόκιμοι χαιρετούν με αυτόν τον τρόπο το λιμάνι υποδοχής ή αποχαιρετισμού, προσφέροντας ένα εντυπωσιακό θέαμα που τιμά τόσο τη φιλοξενούσα χώρα, όσο και τη ναυτική ιστορία και ναυτοσύνη του κράτους τη σημαία του οποίου φέρει.
Άλλωστε, εκτός από παροχή ναυτικής εκπαίδευσης, το πλοίο εκτελεί και μια διπλωματική αποστολή, καθώς προβάλλει τη σημαία του κράτους και δείχνει μια εικόνα ισχυρής ναυτικής δύναμης.
Πρόκειται για μια ναυτική παράδοση που προάγει την εκπαίδευση και ενισχύει την πειθαρχία, το θάρρος και τη συνεργασία των μελών του πληρώματος.
Οι ναυτικοί δόκιμοι τοποθετούνται στα καταστρώματα και σε διάφορα επίπεδα στα κατάρτια. Φορούν στολή επιθεωρήσεως, μένουν ακίνητοι σε στάση προσοχής για αρκετή ώρα και με παράγγελμα εκτελούν διάφορες μορφές χαιρετισμού.
Η εκπαίδευση για να γίνεται αυτό, περιλαμβάνει εβδομάδες προετοιμασίας ώστε να αποκτήσουν τις απαραίτητες δεξιότητες στην αναρρίχηση (σκαρφάλωμα) και στη λήψη της σωστής στάσης, ενώ ισορροπούν σε μεγάλο ύψος ακόμη και σε δύσκολες καιρικές συνθήκες (άνεμος-βροχή).
Η ανάβαση τους στις θέσεις αραιώσεως, έτσι λέγεται, είναι πλήρως οργανωμένη, εκτελείται με εξαιρετική ακρίβεια, συντονισμό και λήψη μέτρων ασφαλείας ενώ μόλις λάβουν τη προβλεπόμενη θέση, ασφαλίζονται με το σχοινί ασφαλείας που είναι δεμένο στη ζώνη τους.
Περιοχή και καιρικές συνθήκες
Η περιοχή του «East River» νότια της Γέφυρας του Μπρούκλιν,έχει αμμώδη και λασπώδη βυθό, είναι στενή και πολυσύχναστη, με πολλά τουριστικά σκάφη, πορθμεία, φορτηγίδες, ρυμουλκά και άλλα πλοία και συνεπώς απαιτείται μεγάλη προσοχή κατά τους χειρισμούς άπαρσης, ακόμη και αν πλέει με πιλότο, με τον οποίο πρέπειτο πλοίο να έχει συζητήσει με κάθε λεπτομέρεια τις προθέσεις χειρισμού. Αν κάτι πάει στραβά (όπως εδώ με την πρόωση), ο χρόνος αντίδρασης είναι ελάχιστος.
Η άπαρση του πλοίου έγινε λίγο πριν τη δύση του ήλιου, στις στη περιοχή έπνεαν δυτικοί άνεμοι μέτριας έως ισχυρής έντασης (10 κόμβων) και υπήρχε ρεύμα έντασης 0,2 κόμβων προς την γέφυρα. Ένα τρικάταρτο ιστιοφόρο, μήκους 90 μέτρων, με τόσο υψηλά κατάρτια, ακόμα και με μαζεμένα πανιά, λειτουργεί σαν “πανί” από μόνο του, με αποτέλεσμα ο άνεμος να έχει μεγάλη επίδραση στην πλεύση.
Η σύγκρουση
Το πλοίο απομακρύνθηκε από τον προβλήτα στις 8:20μμ με τη βοήθεια του ρυμουλκού και μετά κινήθηκε ανάποδα, αρχικά με ταχύτητα 2,2 κόμβων ώστε να μπορέσει να στρίψει και να αναχωρήσει.
Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας χειρισμών, στις 20:24 το πλοίο ζήτησε με το ραδιοτηλέφωνο (VHF) την επείγουσα αποστολή επιπλέον ρυμουλκών, μετά από λίγο άρχισε να επιταχύνεται το ανάποδα με το πλοίο να επαναλαμβάνει στο ραδιοτηλέφωνο το αίτημα αποστολής επιπλέον ρυμουλκών. Μόλις αναπτύχθηκε ταχύτητα 6κόμβων, χάθηκε ο έλεγχοςτου πλοίου, ξαναζητήθηκε βοήθεια ρυμουλκών και στις 20:24΄:45΄΄ συγκρούστηκε με τη γέφυρα του Μπρούκλινο πρυμναίος ιστός, που δεν είχε πάνω ιστάμενους ναυτικούς δοκίμους και ακολούθησαν οι άλλοι δύο, στους σταυρούς των οποίων, είχαν αναπτυχθεί και στεκόταν ναυτικοί δόκιμοι.
Οι ναυτικοί δόκιμοι που ήταν πάνω στους, έπεσαν στο κενό, αλλά ευτυχώς ήταν δεμένοι με το σχοινί ασφαλείας.
Το πλοίο πέρασε με ανάποδα και 6 κ ταχύτητα κάτω από τη γέφυρα, σύρθηκε στο κρηπίδωμα της απέναντι όχθης. Μετά κατάφερε να κρατήσει τη μηχανή και να ρίξει πρώτα την αριστερή και μετά και τη δεξιά άγκυρα για να ακινητοποιηθεί στις 20:27 μόλις μερικά μέτρα πριν φτάσει την άλλη γέφυρα, τη γέφυρα του Μανχάταν.
Στις 20:30 έφρασαν κοντά στο πλοίο, άλλο ένα ρυμουλκόκαι πλωτά περιπολικά σκάφη της αστυνομίας (NYPD) και της πυροσβεστικής υπηρεσίας (FDNY), ενώ είχε γίνει εν τω μεταξύ, πλήρης κινητοποίηση των δυνάμεων Πολιτικής προστασίας (FEMA) με νοσοκομειακά αυτοκίνητα να περιμένουν στις κοντινές προβλήτες και κρηπιδώματα.
Παρά την παρουσία Αμερικανού πλοηγού, που γνωρίζει καλά τις τοπικές συνθήκες,και την παρουσία του ρυμουλκού, η φύση του συμβάντος εξελίχθηκε με τέτοια ταχύτητα και πολυπλοκότητα, ώστε δεν κατέστη δυνατή ούτε η ρίψη των αγκυρών για να σταματήσει την κίνηση του, ούτε πρόσδεση του πλοίου με το ρυμουλκό, ούτε και η αποφυγή της πρόσκρουσης στη γέφυρα.Το ρυμουλκό CharlesMcAllister που είχε διατεθεί για υποβοήθηση χειρισμών, απλά ακολουθούσε σε ασφαλή απόσταση το ιστιοφόρο στην απρόσμενη με ανάποδα, πορεία του.
Οι αρχικές αναφορές υποδεικνύουν ότι το πλοίο αντιμετώπισε μηχανική βλάβη, πιθανώς αδυναμία κρατήσεως μηχανής με τη μηχανή να είναι κολλημένη στο ανάποδα, με αποτέλεσμα να χάσει τον έλεγχο.Ο άνεμος και τα ρεύματα επιδείνωσαν την κατάσταση, σπρώχνοντας το πλοίο προς τη γέφυρα.
Ο θλιβερός απολογισμός
Στο πλοίο επέβαιναν συνολικά 277 άτομα, εκ των οποίων δύο ναυτικοί δόκιμοι σκοτώθηκαν και 22 τραυματίστηκαν.
Στα δύο πρωραία κατάρτια υπήρχαν αραιωμένοι στους 5 σταυρούς (οριζόντιοι δοκοί με τα τραπέζια πανιά) 43 ναυτικοί δόκιμοι και στην σχοινένια αράχνη δεξιά και αριστερά από 6 άτομα, δηλαδή σε κάθε κατάρτι ήταν αραιωμένοι 55 δόκιμοι. Ευτυχώς που τα ξύλινα κατάρτια με την πρόσκρουση έσπασαν στο πάνω μέρος, που δίπλωσε και δεν έπεσε, γιατί συγκρατιόταν από τις συρμάτινες κεραίες, πρότονους, επίτονους και παράτονους και τα σχοινιά των ιστίων, διαφορετικά τα θύματα θα ήταν πάρα πολλά.
Οι δόκιμοι έδειξαν μεγάλη ναυτοσύνη και αξιοζήλευτη ψυχραιμία και θάρρος. Εύχομαι το δυστύχημα αυτό, να μην επηρεάσει ούτε τους «μεξικανούς» ναύτες ούτε τη ναυτική τους εκπαίδευση.
Οι άτυχοι, που ακαριαία σκοτώθηκαν λόγω πτώσεως τμήματος καταρτιών πάνω τους, ήταν ο τελειόφοιτος Ναυτικός Δόκιμος AdalJairMarcos από την Oaxaca, που είχε επιβεί στο πλοίο πριν 9 μήνες και η 20χρονη Ναυτική Δόκιμος America YamiletSanchez, μια διακεκριμένη κολυμβήτρια από την Veracruz, που είχε επιβεί στο πλοίο στις 13 Μαΐου για να λάβει μέρος στο εκπαιδευτικό ταξίδι.
Οι τοπικές αρχές, ανταποκρίθηκαν άμεσα στο περιστατικό, παρέχοντας βοήθεια στους τραυματίες και μεταφέροντας τους σε κοντινά νοσοκομεία.Στο πλοίο παραμένει το πλήρωμα ενώ 179 από τους επιβαίνοντες ναυτικούς δοκίμους επαναπατρίστηκαν στο Μεξικό.
Η Γέφυρα του Μπρούκλιν έκλεισε προσωρινά για επιθεώρηση, αλλά δεν υπέστη σημαντικές ζημιές και επαναλειτούργησε λίγο αργότερα.
Πρώτες διαπιστώσεις συμπεράσματα
Από τα μέχρι τώρα γνωστά στοιχεία μπορούμε να συμπεράνουμε πως για ένα ασφαλή πλου είναι απαραίτητο να γίνουν τα παρακάτω:
α. Σωστή προετοιμασία απόπλου και πλου, με συνεργασία όλων των εμπλεκομένων Αξιωματικών με ανάπτυξη των προθέσεων σχετικά με τις ενέργειες και κινήσεις του πλοίου.
β. Προσεκτική μελέτη περιοχής για τοπικές καιρικές συνθήκες, υδρογραφικά στοιχεία, διέλευση υποβρυχίων καλωδίων, τακτικά δρομολόγια πλοίων κοκ.
γ. Εξασφάλιση ετοιμότητας στο πρόστεγο για άμεση πόντιση αγκυρών σε περίπτωση ανάγκης.
δ. Ετοιμότητα διάθεσης κάβων στο πρόστεγο, μεσόστεγο και επίστεγο, για χρήση από ρυμουλκό, αν υπάρχει και καθορισμός ατόμου για συνεχή επικοινωνία με το ρυμουλκό.
ε. Απαραιτήτως συζήτηση και συμφωνία με τον πλοηγό για τις προστιθέμενες κινήσεις και χειρισμούς του πλοίου, καθώς και ενημέρωση του ρυμουλκού.
στ. Εξασφάλιση τήρησης των κανόνων ασφαλείας από το πλήρωμα και επιβαίνοντες (κράνη, ζώνες, σχοινιά).
ζ. Εξάσκηση σε διαδικασίες έκτακτης ανάγκης, πηδάλιο, απώλεια ηλεκτρικής ισχύος η πρόωσης.
η. Στις γέφυρες των ποταμών ή πορθμών θα πρέπει να υπάρχει ετοιμότητα αντιμετώπισης καταστάσεων ανάγκης, εκτέλεσης επιθεωρήσεων και επισκευών μετά από ενδεχόμενο ατύχημα.
θ. Επειδή στις όχθες του “Eastriver” υπήρχαν πολλοί περιπατητές και πελάτες στα διάφορα μαγαζιά (εστιατόρια-καφετέριες-εμπορικά) που η πλειονότητα αποθανάτιζε το συμβάν, ανακοινώθηκε από την Πολιτική Προστασία και ακτοφυλακή μια ηλεκτρονική διεύθυνση, για την αποστολή φωτογραφιών και βίντεο προκειμένου να υποβοηθηθεί η διερεύνηση του δυστυχήματος.
Τα αίτια του δυστυχήματος
Οι αρχές των ΗΠΑ, η Ακτοφυλακή και η Εθνική Επιτροπή Ασφάλειας Μεταφορών (NTSB), ξεκίνησαν έρευνα για τα αίτια της σύγκρουσης, το δε Μεξικανικό Πολεμικό Ναυτικό δήλωσε ότι θα συνεργαστεί πλήρως και θα διασφαλίσει τη διαφάνεια στην έρευνα.
Η προκαταρκτική έκθεση του δυστυχήματος αναμένεται να δοθεί στη δημοσιότητα περίπου σε ένα μήνα, ενώ το πόρισμα αναμένεται να ανακοινωθεί σε περίπου ένα χρόνο.
