Πλοίαρχος αποκοιμήθηκε στη γέφυρα, κατά τη διάρκεια νυχτερινής κρουαζιέρας, με αποτέλεσμα το πλοίο να προσαράξει με ταχύτητα 10 κόμβων. Το περιστατικό αποδίδεται σε κόπωση και πιθανές παρενέργειες φαρμάκων, σύμφωνα με την αναφορά της έρευνας.
Είναι ακόμη μια περίπτωση από αυτές που διαβάζουμε κατά κόρον τα τελευταία χρόνια, και έχουν να κάνουν με την κούραση, την έλλειψη ύπνου και εντέλει στο να αποκοιμηθεί κάποιος στη γέφυρα και να προκαλέσει κάποιο ατύχημα.
Συνήθως αυτά τα περιστατικά συμβαίνουν σε μικρότερα πλοία, στα οποία υπάρχει μόνο ένας άνθρωπος στη γέφυρα, πράγμα ανεπίτρεπτο στην εποχή που διανύουμε, την εποχή του ISM, των κανονισμών και των επιθεωρήσεων.
Το περιστατικό αυτό έχει να κάνει με ένα μικρό επιβατηγό πλοίο το οποίο πραγματοποιούσε κρουαζιέρες μιας διανυκτέρευσης, ακολουθώντας διάφορες διαδρομές ανάλογα με την εποχή. Όλες όμως ήταν γνωστές στον Πλοίαρχο.
Κάθε μέρα, νέοι επιβάτες επιβιβαζόταν για την 24ωρη νυχτερινή κρουαζιέρα. Ο Πλοίαρχος και το πλήρωμα έκαναν αυτά τα ταξίδια για επτά ημέρες και μετά τους αντικαθιστούσε ένα άλλο πλήρωμα, και στη συνέχεια το πλήρωμα αντικαθίστατο εναλλάξ.
Αυτή τη φορά, ο Πλοίαρχος και το πλήρωμα βρίσκονταν στην έκτη ημέρα της εργασίας τους. Η εργάσιμη ημέρα του Πλοιάρχου ξεκινούσε γύρω στις 06:00 και τελείωνε περίπου στις 22:00. Αυτό φαινομενικά επέτρεπε στον Πλοίαρχο να ξεκουραστεί για οκτώ ώρες κατά τη διάρκεια της νύκτας.
Ωστόσο, η ποιότητα του ύπνου είναι δύσκολο να προσδιοριστεί. Οι Πλοίαρχοι φέρουν την πλήρη ευθύνη για τα πλοία τους και ο ύπνος τους μπορεί να διαταραχθεί από πολλούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων των αλλαγών στον καιρό, των κινήσεων του πλοίου και των αλλαγών στην πορεία τους.
Εκείνη την ημέρα, ο Πλοίαρχος είχε ξυπνήσει στις 05:45. Μέχρι τις 14:30, οι νέοι επιβάτες είχαν επιβιβαστεί και το πλοίο κατευθύνθηκε σε μια περιοχή όπου θα μπορούσαν να συμμετάσχουν σε θαλάσσιες δραστηριότητες.
Μέχρι τις 17:40, η άγκυρα είχε βιραριστεί και το ταξίδι είχε ξεκινήσει με προορισμό μια νέα τοποθεσία. Εκείνη τη στιγμή στη γέφυρα είχε βάρδια μόνος του ο Πλοίαρχος, όπως ήταν η συνήθης πρακτική.
Γύρω στις 18:04, το πλοίο ξεκίνησε να στρίβει προς τα αριστερά. Τρία λεπτά αργότερα, το πλοίο προσάραξε με ταχύτητα περίπου 10 κόμβων. Καθισμένος στην καρέκλα του πηδαλίου, ο Πλοίαρχος ξύπνησε από τον ύπνο που τον είχε πάρει όταν το πλοίο σταμάτησε ξαφνικά.
Η κατάσταση αξιολογήθηκε γρήγορα και ξεκίνησε η αντιμετώπιση έκτακτης ανάγκης. Οι επιβάτες συγκεντρώθηκαν στους σταθμούς συγκέντρωσης, χρησιμοποιώντας το σύστημα αναγγελιών, ενώ ενημερώθηκε και η διαχειρίστρια εταιρεία στη στεριά.
Το πλήρωμα ανέφερε από τους σταθμούς συγκέντρωσης. Δύο μέλη πληρώματος ανέλαβαν να εκτιμήσουν την έκταση των ζημιών και ένα μέλος πήγε να ενεργοποιήσει τις αντλίες των υδροσυλλεκτών.
Τα υπόλοιπα μέλη είχαν αναλάβει τον συντονισμό της συγκέντρωσης των επιβατών και να αξιολογήσουν πιθανούς τραυματισμούς.
Η ζημιά στο πλοίο περιελάμβανε μια μικρή σχισμή κάτω από την ίσαλο γραμμή, αλλά ο ρυθμός εισροής νερού δεν αποτελούσε ουσιαστική απειλή για την ασφάλεια του πλοίου. Η χρήση της αντλίας υδροσυλλεκτών ήταν αρκετή για να απαντλήσει τα ύδατα που εισέρρεαν στο πλοίο.
Μέχρι τις 19:20, η παλίρροια είχε ανέβει αρκετά ώστε να σηκώσει το πλοίο από τα βράχια, να επανέλθει σε πλεύση και να του επιτρέψει να ξεκινήσει και πάλι.
Οι επιβάτες μεταφέρθηκαν σε αλιευτικά σκάφη και αναχώρησαν για το λιμάνι από το οποίο είχαν αναχωρήσει περίπου στις 20:00. Το πλοίο ξεκίνησε να πλέει προς το λιμάνι στις 22:30 και μέχρι τα μεσάνυχτα είχε ελλιμενιστεί.
Η έρευνα διαπίστωσε, μεταξύ άλλων, ότι ο Πλοίαρχος πιθανότατα υπέφερε από κόπωση που προκλήθηκε από το φόρτο εργασίας, η οποία ούτε αναγνωριστεί ούτε μετριαστεί από το σύστημα διαχείρισης ασφάλειας (SMS) της εταιρείας.
Η κόπωση μπορεί να επιδεινώθηκε από μια πιθανή παρενέργεια από ένα συνταγογραφούμενο φάρμακο που έπαιρνε ο Πλοίαρχος, αλλά δεν ήταν δυνατό να αποδειχτεί 100% κάτι τέτοιο.
Διδάγματα
1. Είναι πολύ εύκολο κάποιος να αποκοιμηθεί λόγω έλλειψης ύπνου, ακόμη και κατά την εκτέλεση ενός ελιγμού. Αν μπορεί κάποιος να αποκοιμηθεί στο τιμόνι ενός αυτοκινήτου, τότε μπορεί να αποκοιμηθεί και στο τιμόνι ενός πλοίου.
2. Το να κάθεται κάποιος στη γέφυρα, τη στιγμή που βρίσκεται μόνος του, είναι ένα πρώτο βήμα προς την περαιτέρω χαλάρωση. Το να είναι κάποιος όρθιος και να κινείται ανάμεσα στα όργανα ναυσιπλοΐας, είναι πολύ δύσκολο να αποκοιμηθεί.
3. Ο υγιής ύπνος είναι ένα κρίσιμο στοιχείο ασφάλειας στον κλάδο των μεταφορών, αλλά είναι ως επί το πλείστον αυτοδιαχειριζόμενο και θα πρέπει να παίρνεται σοβαρά υπόψη.
4. Όλοι θα πρέπει να γνωρίζουν τις πιθανές παρενέργειες ορισμένων συνταγογραφούμενων φαρμάκων και τι επίδραση μπορεί να έχουν.
Λίγα λόγια για το τέλος
Είναι τουλάχιστον ανεπίτρεπτο να πραγματοποιείται βάρδια από ένα και μόνο άτομο στην γέφυρα. Είναι ίσως από τα πιο επικίνδυνα πράγματα που μπορεί να συμβούν σε ένα πλοίο.
Πέρα από το ότι μπορεί κα ποιον να τον πάρει ο ύπνος, όπως έχει γίνει δεκάδες φορές, μπορεί κάτι να πάθει. Μπορεί απλά να λιποθυμήσει για κάποιον πολύ σοβαρό ή λιγότερο σοβαρό λόγο.
Δεν έχει σημασία το γιατί. Το αποτέλεσμα και αυτό δύο περιπτώσει είναι να μείνει το πλοίο χωρίς την απαραίτητη διακυβέρνηση.
Γνωρίζουμε όλοι μας ότι στα μικρότερα πλοία, είτε αυτά είναι φορτηγά, είτε κάποια μποκεράδικα, είτε κάποια μικρότερα επιβατηγά, ότι πολλές φορές στην γέφυρα. Υπάρχει μόνο ένας αξιωματικός. Ούτε οπτήρας ούτε κανείς άλλος.
Αυτό είναι κάτι που θα πρέπει να αλλάξει άμεσα, αφού οι προσαράξεις, οι προσκρούσεις και οι συγκρούσεις πλοίων συνεχίζουν να αυξάνονται με ραγδαίο ρυθμό.
