Ο Πλοίαρχος του MV Wakashio έψαχνε για σήμα και έπινε ουίσκι στη γέφυρα πριν την προσάραξη, σύμφωνα με την έκθεση.
Πέντε χρόνια αφότου το φορτηγό πλοίο MV Wakashio προσάραξε στη νοτιοανατολική ακτή του Μαυρικίου, προκαλώντας τη χειρότερη θαλάσσια περιβαλλοντική καταστροφή του νησιωτικού έθνους, η πολυαναμενόμενη έκθεση του Ερευνητικού Δικαστηρίου δόθηκε επιτέλους στη δημοσιότητα, αποκαλύπτοντας συγκλονιστική αμέλεια και σοβαρές θεσμικές αποτυχίες.
Το υπό σημαία Παναμά πλοίο μεταφοράς μεταλλευμάτων μήκους 300 μέτρων προσάραξε στους υφάλους του Pointe-d’Esny, περίπου 900 μέτρα από την ακτή, στις 25 Ιουλίου 2020, ενώ βρισκόταν εν πλω προς τη Βραζιλία.
Τι προκάλεσε την καταστροφή; Σύμφωνα με την έκθεση, η ενασχόληση του πληρώματος με το να πιάσει σήμα στο κινητό τους τηλέφωνο έφερε σε δεύτερη μοίρα την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας.
«Η πρόσβαση σε σήμα δικτύου κινητής τηλεφωνίας για επικοινωνία με την οικογένεια υπερίσχυσε του πρώτου και κύριου καθήκοντός του της ασφαλούς ναυσιπλοΐας κατά τις ώρες υπηρεσίας του», αναφέρει η έκθεση σχετικά με τον υποπλοίαρχο που είχε βάρδια στη γέφυρα τη στιγμή του ατυχήματος.
Η καταστροφή προκάλεσε δημόσια αγανάκτηση, οδηγώντας σε πολλές διαδηλώσεις.

Η έρευνα διαπίστωσε μια σειρά κρίσιμων λαθών που οδήγησαν στην προσάραξη, συμπεριλαμβανομένης «της απουσίας ενός χάρτη μεγάλης κλίμακας για την περιοχή, σε συνδυασμό με την υπερβολική εξάρτηση από έναν υπερ-ζουμαρισμένο Ηλεκτρονικό Χάρτη Πλοήγησης μικρής κλίμακας στο Ηλεκτρονικό Σύστημα Πληροφοριών Οθόνης Χαρτών (ECDIS), και την κατανάλωση αλκοόλ από τον πλοίαρχο στη γέφυρα».
Ακόμη καταδικαστική ήταν η αποκάλυψη ότι ο Πλοίαρχος είχε καταναλώσει 2 ποτά ουίσκι Johnnie Walker, το οποίο περιέχει 40% αλκοόλ, στο πάρτι γενεθλίων ενός μέλους του πληρώματος και ήπιε 2 ακόμη ποτά στη γέφυρα όταν επέστρεψε σε αυτήν.
Το Voyage Data Recorder (VDR) του πλοίου κατέγραψε συνομιλίες μεταξύ του Πλοιάρχου, του υποπλοίαρχου και του Α’ μηχανικού που αφορούσαν την τηλεφωνική επικοινωνία, την πρόσβαση στο διαδίκτυο και την κατανάλωση αλκοόλ, όχι όμως την ασφαλή ναυσιπλοΐα.
Η έκθεση αποκαλύπτει επίσης ότι ο Πλοίαρχος πλησίασε το πλοίο σκόπιμα κοντά στις ακτές του Μαυρικίου για να πιάσει σήμα για το κινητό τηλέφωνο, εισερχόμενος στα χωρικά ύδατα της νησιωτικής χώρας χωρίς να ενημερώσει τις αρχές.
Όταν έγινε σαφές ότι βρίσκονταν επικίνδυνα κοντά στην ξηρά – μόλις 1,5 μίλια από την ακτή – ο Πλοίαρχος δεν ανέλαβε τη διακυβέρνηση του πλοίου όπως απαιτείται από τις διαδικασίες της εταιρείας.
Σε μια ιδιαίτερα αμελής στιγμή, ο υποπλοίαρχος ζήτησε από τον Πλοίαρχο να επιτρέψει στον Δόκιμο Αξιωματικό να φύγει από τη γέφυρα και να παραλείψει τα καθήκοντά του ως παρατηρητής με σκοπό να παραμείνει στο πάρτι γενεθλίων, με τον Πλοίαρχο να λέει ότι δεν τον πειράζει!
Η καταστροφή επιδεινώθηκε από θεσμικές αδυναμίες. Η Εθνική Ακτοφυλακή έχει επικριθεί έντονα για την αδυναμία της να εντοπίσει την επικίνδυνη πορεία του πλοίου μεταφοράς χύδην φορτίου, παρά το γεγονός ότι το πλοίο ήταν ορατό στο ραντάρ.
Η έκθεση επισημαίνει τον κακό συντονισμό μεταξύ διαφόρων αρχών, με αποτέλεσμα τις αργές και μερικές φορές αντιφατικές αποφάσεις που καθυστέρησαν τα μέτρα μετριασμού της καταστροφής μετά την προσάραξη.
Μετά την προσάραξη, οι διασώστες προσπάθησαν να σταθεροποιήσουν το πλοίο γεμίζοντας ένα αμπάρι με θαλασσινό νερό, αλλά δημιουργήθηκαν ρωγμές στη δομή του κύτους, με αποτέλεσμα τελικά το πλοίο να σπάσει σε δύο μέρη και να χυθούν στη θάλασσα περίπου 1.000 τόνοι μαζούτ (fuel oil), καταστρέφοντας τα τοπικά θαλάσσια οικοσυστήματα.
Η έκθεση συνιστά στον Μαυρίκιο να υιοθετήσει ένα υποχρεωτικό σύστημα αναφοράς εντός μιας συγκεκριμένης ζώνης γύρω από τις παράκτιες περιοχές του και να ενημερώσει το σχέδιο έκτακτης ανάγκης για διαρροές πετρελαίου, το οποίο ήταν σχεδόν δύο δεκαετίες παλιό κατά τη στιγμή του συμβάντος.
Η δημοσίευση της έκθεσης έρχεται μετά την εκλογή νέας κυβέρνησης πριν από έντεκα μήνες. Η προηγούμενη κυβέρνηση είχε αρνηθεί να δημοσιοποιήσει την έκθεση του Ερευνητικού Δικαστηρίου, θεωρώντας την πολύ ευαίσθητη.
Ο πλοίαρχος Σουνίλ Κουμάρ Ναντέσβαρ και ο υποπλοίαρχος Χιτιχαμιλάζ Σουμπόντα Τζανέντρα Τιλακαράτνα δήλωσαν προηγουμένως ένοχοι για την κατηγορία της επικίνδυνης ναυσιπλοΐας βάσει του Νόμου περί Εμπορικής Ναυτιλίας.
Ένα ακόμη τραγικό θαλάσσιο ατύχημα που οφείλεται ξεκάθαρα στον ανθρώπινο παράγοντα και δείχνει πόσο μεγάλη προσοχή χρειάζεται η ναυσιπλοΐα και πόσο υπεύθυνη θέση είναι αυτή του αξιωματικού φυλακής γέφυρας αλλά και του πλοιάρχου που δεν θα πρέπει να παρασύρεται από κανέναν βάζοντας σε κίνδυνο το πλήρωμα, το πλοίο και το φορτίο.
