Η εποχή του κορωνοϊού υπήρξε για όλο τον πλανήτη κάτι πρωτόγνωρο που δε το είχε ξανά ζήσει έτσι μαζικά και έντονα ποτέ στο παρελθόν. Πρέπει να είναι πολύ μικρό το ποσοστό που δεν επηρεάστηκαν, και συνεχίζουν να επηρεάζονται, έστω και λίγο από αυτή την πανδημία. Μεταξύ όλων αυτών των ανθρώπων υπάρχουν και κάποιοι συγκεκριμένοι κλάδοι που επηρεάστηκαν με διαφορετικό τρόπο από τους υπολοίπους και σίγουρα τίθεται θέμα σχετικά με την ψυχική τους υγεία και όχι μόνο. Ένας τέτοιος κλάδος είναι και οι ναυτικοί.
Πρωτόγνωρα είναι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ναυτικοί από την αρχή της πανδημίας έως και αυτή την στιγμή που γράφω αυτό το κείμενο. Για ακόμη μία φορά αντιμετωπίστηκαν από τον υπόλοιπο κόσμο σαν «λεπροί» και σαν κακοποιά στοιχεία που αυτοί φταίνε για όλα τα δεινά του κόσμου. Αυτοί την φορά όμως έπεσαν οι μάσκες και όλων αυτών που δήθεν ενδιαφέρονται για τους ναυτικούς, την υγεία τους και την ψυχική υγεία τους.
IMO, MLC, Port state control, Πετρελαϊκές εταιρίες (βλέπε Vetting επιθεωρητές) και όλο αυτό το κακό συναπάντημα, συμπεριλαμβανομένου βεβαίως βεβαίως της αυστηρότατης AMSA, που πάει βαπόρι εκεί και το τρελαίνουν, έδειξαν ότι περισσότερο ενδιαφέρονται ώστε να βάζουν κανονισμούς και να υιοθετούν πράγματα τα οποία για τον απλό ναυτικό είναι γέλια, παρά το ότι πραγματικά ενδιαφέρονται για αυτόν. Όχι ότι δε το ξέραμε, όχι ότι δε το φωνάζαμε όλοι οι ναυτικοί τόσα χρόνια, απλά τώρα επιβεβαιώθηκε αυτό περίτρανα και σίγουρα το κατάλαβε και ο πιο δύσπιστος.
Όλοι λοιπόν οι πάρα πάνω πρώτα κοιτάν να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα τους, τις οικονομίες τους και προσπαθούν να βάλουν και τον κάθε άσχετο στο επάγγελμα με σκοπό να μπορέσει και η κάθε καρυδιάς καρύδι να αποκομίσει όσα περισσότερα μπορεί από τον ναυτικό και σε τελευταία ανάλυση και από τις ναυτιλιακές εταιρίες.
Το λέμε και το φωνάζουμε τόσο καιρό. Η πετρελαϊκή εταιρεία και η κάθε πετρελαϊκή ποσώς την ενδιαφέρει όταν θα στείλει ένα επιθεωρητή εάν θα βρει ένα σωσίβιο τρύπιο ή μια μπουκάλα σε μία βάρκα να έχει 10 bar αέρα λιγότερα. Ούτε που νοιάζεται πραγματικά εάν π.χ. έχει μια σταγονίτσα λάδι σε ένα σημείο στο μηχανοστάσιο. Σίγουρα σε προηγούμενες δεκαετίες οι πετρελαϊκές βοήθησαν στην βελτίωση των συνθηκών πρώτα φυσικά για ιδίων όφελος και στη συνέχεια για τον ναυτικό. Στην πορεία βέβαια βρήκαν και έναν τρόπο να χειραγωγούν και έμμεσα να ελέγχουν την κάθε ναυτιλιακή εταιρεία, αφού με τον τρόπο τους πιέζουν το να ακολουθούν όλοι το σύστημα τους και τα θέλω τους αλλιώς ναύλα γιοκ… όλα αυτά βέβαια στο ναυτικό πέφτουν.
Και τα port state control όμως δεν πάνε πίσω αφού αποδείχθηκε περίτρανα ότι είναι κηφήνες ολκής και το μόνο που κοιτάνε είναι να βγάλουν όσα περισσότερα μπορούν από τα πλοία. Και εκτός από κηφήνες είναι και εντελώς άσχετοι με το επάγγελμα του ναυτικού και δε ξέρουν τι τους γίνεται. Ίσως μια μικρή εξαίρεση να αποτελεί η αμερικανική ακτοφυλακή, αλλά αυτό είναι προσωπική μου άποψη.
Άφησαν τον ναυτικό στο καράβι χωρίς να ενδιαφέρονται εάν υπάρχει κάποια ανάγκη να φύγουν, χωρίς να τους ενδιαφέρει η ψυχολογική τους υγεία, χωρίς να τους ενδιαφέρει εάν αυτοί δε μπορούν να δουλέψουν άλλο, χωρίς να τους ενδιαφέρει εάν θέλουν να δουν τα παιδία τους και την οικογένεια τους, χωρίς να τους ενδιαφέρει ότι θέλουν να φάνε ένα φαγητό της προκοπής σπίτι τους, χωρίς να τους ενδιαφέρει ένα θέλουν να κοιμηθούν στο κρεβάτι τους και τόσα άλλα μαζί. Όλα αυτά είναι ένα τεράστιο ψυχικό βάρος για τον κάθε ένα και συνδέεται άμεσα με την ασφάλεια του πλοίου, του φορτίου και του πληρώματος. Πολλές φορές ο ναυτικός, και κυρίως ο καπετάνιος ακολουθούμενος από τον Α’ μηχανικό, τον υποπλοίαρχο αλλά και τους υπόλοιπους αξιωματικούς, καλείται να πάρει άμεσα σοβαρότατες αποφάσεις που το αποτέλεσμα αυτών έχουν άμεσα σχέση με την ασφάλεια.
Όταν ένα ναυτικός είναι ψυχολογικά κουρασμένος η απόφαση που θα πάρει ίσως δεν αξιολογηθεί σωστά και με την ψυχραιμία που θα πρέπει κάτι τέτοιο να γίνει. Εκείνη την στιγμή κανένα resilience της shell δεν θα σε σώσει και κανείς από την στεριά. Εκείνη την στιγμή θα πρέπει να παρθεί η απόφαση σε λίγα λεπτά και πολλές φορές σε λίγα δευτερόλεπτα.
Άρα για ποιά ασφάλεια μιλάμε και για ποιούς key workers;
Επίσης, τα προβλήματα υγείας που μπορεί να αντιμετωπίζει ο κάθε ένας είναι ένα τεράστιο και σοβαρότατο πρόβλημα. Υπάρχουν μαρτυρίες ότι ναυτικοί έχασαν την ζωή τους λόγω του ότι δε τους δέχονταν στο λιμάνι ή λόγω του ότι άργησαν να τους δεχτούν. Κάτι εντελώς απαράδεκτο και μεσαιωνικό. Και να σας πω κάτι πιο απλό; Ένα δόντι άμα πονάει θα πρέπει να ζήσεις με αυτό, αφού σε αρκετά λιμάνια κυρίως της Ασίας κανείς δε θα σε δεχτεί, η μέχρι να σε δεχτεί θα το έχεις βγάλει μόνος σου. Μιλάμε για τραγικές καταστάσεις που έζησαν και συνεχίζουν να ζουν πολλοί ναυτικοί.
Και κλείνοντας αναρωτιέμαι. Θα είναι ποτέ τα πράγματα όπως ήταν πριν; Θα αναγνωριστεί πραγματικά ότι οι ναυτικοί θα πρέπει επιτέλους να αντιμετωπιστούν διαφορετικά από όλους τους άλλους; Πόσο σοβαρά από εδώ και πέρα ένας ναυτικός θα παίρνει την MLC κτλ;
Ελπίζω και εύχομαι σε όλους τους συνάδελφους να μπορέσουν να ξεμπαρκάρουν να γυρίσουν στα σπίτια τους και σε αυτούς που περιμένουν να μπαρκάρουν να φύγουν το συντομότερο δυνατόν ώστε να μπορούν να βγάλουν τα προς το ζην για τις οικογένειες τους.
Καλά ταξίδια με υγεία.
