Μετά από 20 χρόνια από τότε που μπαρκάρισα για πρώτη φορά και περνώντας, όλες τις βαθμίδες στο καράβια φτάνοντας στην θέση του πλοιάρχου, μπορώ να πλέον να πω με βεβαιότητα τι κατά την γνώμη μου δεν θα πρέπει να κάνουμε όταν βρισκόμαστε σε διοικητικές θέσεις όντας ανώτατοι αξιωματικοί ή senior officers εάν προτιμάτε.
Πολλά από τα παρακάτω ισχύουν σε περίπτωση που δεν υπάρχει ανάγκη πλοίου και αναφέρονται σε κανονικές συνθήκες.
1. Μην βάζουμε το πλήρωμα να εργάζεται Κυριακές και αργίες. Οι άνθρωποι στα καράβια ζούνε μια καθημερινή ρουτίνα, μακριά από την οικογένεια τους στερώντας πάρα πολλά πράγματα. Μία ημέρα ξεκούρασης «σπάει» λίγο την μονοτονία και στη εποχή του ίντερνετ είναι ωραίο να υπάρχει μία μεγαλύτερη σε διάρκεια επικοινωνία σε σχέση με τις ημέρες εργασίας. Και φυσικά δεν αναφέρομαι στις ώρες των καθηκόντων που κάποια μέλη του πληρώματος έχουν και αυτές τις μέρες.
2. Η λέξη «οικονομία» είναι ίσως η πιο γνωστή λέξη μέσα στο καράβι. Πολλές φορές κάνουμε και πλάκα λέγοντας αυτή την λέξη μεταξύ μας (βρε… στα 4 η χαρτοπετσέτα, οικονομία… οικονομία…). Σίγουρα η οικονομική διαχείριση ενός πλοίου είναι μέσα στα καθήκοντα μας, και πάντα κοιτάζουμε να κάνουμε το καλύτερο, το ασφαλέστερο και το οικονομικότερο. Παρόλα αυτά δεν θα πρέπει ούτε καν υποψία ότι το πλήρωμα στερείται φαγητού ή νερού κτλ. Το πλήρωμα είναι ο άμεσος συνεργάτης του πλοιάρχου και θα πρέπει να νιώθει καλά και να είναι ευχαριστημένος. Τέτοιου είδους οικονομία δεν είναι αποδεκτή και δεν επιτρέπεται. Η οικονομία δε σε εξοπλισμό ασφαλείας (γάντια, γυαλιά, κράνη κτλ) απαγορεύετε ρητά. Και προς αποφυγή παρεξηγήσεων δεν αναφέρομαι στη σπατάλη και δεν μου αρέσει κιόλας.
3. Εκμετάλλευση, μπούλινγκ, και οποιαδήποτε άλλη ενόχληση ή παρενόχληση από αξιωματικούς σε κατώτερο πλήρωμα ή μεταξύ οποιονδήποτε μελών του πληρώματος δεν είναι αποδεκτή. Εάν γίνει αντιληπτό κάτι τέτοιο αμέσως θα πρέπει να ενημερωθεί ο πλοίαρχος και ο Α’ μηχανικός, εάν εμπλέκεται το πλήρωμα μηχανοστασίου. Σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να κλείνουμε τα μάτια σε τέτοιες ενέργειες.
4. Οι ανώτατοι αξιωματικοί, και κυρίως ο πλοίαρχος και ο Α’ μηχανικός θα πρέπει να είναι δίκαιοι και να φέρονται όσο πιο επαγγελματικά γίνεται στο πλήρωμα. Φωνές, «μανούρες», και άλλες διάφορες κρίσης θα πρέπει να αποφεύγονται. Το πλήρωμα όπως προανέφερα είναι ο άμεσος συνεργάτης ενός πλοιάρχου και ενός Α’ μηχανικού, υποπλοιάρχου και δεύτερου μηχανικού. Εάν κάποιος δεν ανταποκρίνεται στην θέση του προσπαθούμε να βρούμε τρόπους να γίνει καλύτερος και πιο χρήσιμος. Αν δεν μπορεί να γίνει ούτε αυτό ακολουθούμε τις διαδικασίες που πρέπει ήρεμα και χωρίς φωνές. Έχουμε πει πάμπολλες φορές ότι ο σεβασμός δεν επιβάλλεται αλλά κερδίζεται.
5. Και παίρνοντας σκυτάλη από την τελευταία φράση, έχω να πω ότι ο σεβασμός κερδίζεται και εξαρτάται από πολλά πράγματα μαζί. Ένα από αυτά είναι να κάνουμε να αισθανθεί κάποιος καλύτερα και να νιώσει σημαντικός σε αυτό που κάνει, που είναι έτσι είναι δηλαδή. Μην το κάνουμε όπως παλιά που δεν άκουγες μπράβο για να μην «καλομάθεις» ή επειδή «έλα μωρέ η δουλειά του είναι..». Ένα μπράβο θα πρέπει να δίνεται, δεν κοστίζει και ανυψώνει το ηθικό και σε αυτόν που το αξίζει. Ακόμη δεν είναι κακό να μιλάμε με το πλήρωμα σε ένα meeting. Μπορεί να έχουν σημασία όλα αυτά τα training στα meeting αλλά μπορεί να έχουν ακόμη μεγαλύτερη σημασία η συζήτηση για διάφορα πράγματα αναφορικά την καθημερινότητα, τις δουλειές, την ασφάλεια, και άλλα γενικά πράγματα. Δεν θα πρέπει να απομονωνόμαστε από το άλλο πλήρωμα γιατί δε την θεωρώ καλή και σύγχρονη πρακτική.
6. Αιτήματα του πληρώματος προς τον Α’ μηχανικό στον υποπλοίαρχο και εν συνεχεία πλοίαρχο, εάν είναι δίκαια, εφικτά και έχουν κάποια βάση δεν θα πρέπει να αγνοούνται και θα πρέπει να αξιολογούνται και να προωθούνται (εάν σε περίπτωση δεν μπορεί να γίνει από το πλοίο αυτό) εκεί που πρέπει. Δεν θα πρέπει να «βαριόμαστε» να κάνουμε την δουλειά μας σωστά. Θα πρέπει να δίδεται η δέουσα σημασία δείχνοντας στο πλήρωμα ότι ζούμε πλέον στο 2021.
7. Προβλήματα που σχετίζονται με την υγεία των μελών του πληρώματος δεν θα πρέπει να αγνοούνται και θα πρέπει άμεσα και χωρίς κανέναν δισταγμό ή καθυστέρηση να ενημερώνουμε κάποια εταιρεία με γιατρούς που συνεργάζεται η εταιρεία μας ή οποιαδήποτε άλλη διαδικασία που προβλέπεται. Ποτέ δεν αγνοούμε κάτι ακόμη και αν αυτό μοιάζει να μην είναι σοβαρό. Η γνώμη ενός γιατρού είναι αποβεβλημένη. Τις περισσότερες φορές η ψυχολογική υποστήριξη που δέχεται κάποιος βλέποντας ότι νοιαζόμαστε για αυτόν είναι η καλύτερη θεραπεία.
8. Ακούγεται λίγο γενικό αλλά η πόρτα και τα αυτιά ενός senior officer θα πρέπει να είναι πάντα ανοικτά και να ακούει το πλήρωμα αυτά που έχει να τους πει. Καταλαβαίνω ότι όλοι θέλουμε να έχουμε κάποιες προσωπικές στιγμές στην καμπίνα μας, να ηρεμήσουμε, να μιλήσουμε στο ιντερνέτ κτλ, αλλά στο μέτρο του εφικτού θα ήταν καλό να ήμαστε «παρόν». Άλλωστε όταν μιλάμε για senior officers θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι υπάρχουν και αυξημένες ευθύνες. Φανταστείτε τώρα ένα καράβι όπου ο πλοίαρχος, ο υποπλοίαρχος, ο Α’ μηχανικός και ο Β’ μηχανικός να κλείνουν την πόρτα στις 5 η ώρα το απόγευμα και να την ανοίγουν την επομένη μέρα στις 7-8 το πρωί.
9. Μην κουράζουμε άδικα το πλήρωμα από «καπρίτσιο». Υπάρχουν και τέτοιες περιπτώσεις. Είναι από τα χειρότερα πράγματα που μπορούμε να κάνουμε σε ένα πλοίο. Δε μπορεί να ανοίγουμε δουλειά στις 3 η ώρα το μεσημέρι επειδή εμείς ξυπνήσαμε στις 12… Είναι μια κακή πρακτική και θα πρέπει να γίνεται μόνο όταν υπάρχει ανάγκη. Καλό θα είναι να υπάρχει ένας προγραμματισμός. Εάν θα πρέπει να δουλέψουμε πάρα πάνω για τι π.χ είναι να λύσουμε μία ηλεκτρομηχανή, καλό θα είναι να υπάρχει η κατάλληλη προετοιμασία και προγραμματισμός στο πότε θα γίνει αυτό. Οι περισσότεροι γνωρίζομε ότι ο άνθρωπος αισθάνεται από την φύση του καλύτερα όταν έχει ένα πρόγραμμα στο μυαλό του. Έχει ετοιμαστεί και ψυχολογικά και σωματικά.
10. Στο πλοίο υπάρχει ιεραρχία και θα πρέπει να τηρείται. Πέρα από αυτό όμως, η αντιμετώπιση από εμάς προς κάποιον που είναι φιλιπινέζος ή Ουκρανός ή οτιδήποτε άλλο θα πρέπει να είναι ίδια. Δεν κάνουμε τέτοιες διακρίσεις και ούτε κοιτάμε εάν κάποιος είναι χριστιανός ή κάτι άλλο. Η ιεραρχία τηρείται σύμφωνα με τον βαθμό και όχι με την εθνικότητα ή οτιδήποτε άλλο. Προφανώς θα υπάρχουν κάποιες συμπάθειες ή οι έλληνες θα αισθανόμαστε πιο άνετα μεταξύ μας λόγω γλώσσας, κουλτούρας κτλ., αλλά άλλο αυτό και άλλο το επαγγελματικό και ανθρώπινο κομμάτι.
Το διοικητικό κομμάτι και την συμπεριφορά σε ένα πλοίο ο κάθε ένας μπορεί να το αντιλαμβάνεται διαφορετικά και τίποτα δεν είναι απόλυτο. Όλα τα πάρα πάνω είναι όπως τα αντιλαμβάνομαι εγώ. Προφανώς και υπάρχουν και άλλα καθημερινά μικρά ή -για κάποιους- μεγάλα πράγματα που δεν θα πρέπει να κάνουμε μέσα σε ένα καράβι.
Και φυσικά δεν μπορεί να είναι όλοι ευχαριστημένοι σε ένα καράβι, διότι σε κανένα εργασιακό περιβάλλον δεν είναι όλοι ευχαριστημένοι, πόσο μάλλον δε το περιβάλλον ενός καραβιού. Παρόλα αυτά εμείς κοιτάμε να κάνουμε σωστά την δουλειά μας σύμφωνα με την παιδία μας, την ναυτοσύνη μας, την εμπειρία μας και τον επαγγελματισμό μας.
Εύχομαι καλά Χριστούγεννα σε όλους και καλά ταξίδια με υγεία.
Γιάννης Κ.
