Η είσοδος σε ένα κλειστό χώρο εμπεριέχει μεγάλους κινδύνους τους οποίους ο υπεύθυνος αξιωματικός θα πρέπει να γνωρίζει άριστα. Σε τέτοιες περιπτώσεις δεν θα πρέπει να υπάρχει η λέξη “λάθος”. Ούτε μικρό ούτε μεγάλο. Το λάθος, είναι λάθος και μπορεί να επιφέρει ακόμα και τον θάνατο.
Πολλοί από εμάς έχουμε ακούσει – ή θα ακούσουμε – από συνάδελφους, κυρίως παλαιότερους ότι αυτοί τότε, ούτε check list ούτε μέτρα ασφαλείας σαν τα σημερινά έπαιρναν, και όμως είναι μια χαρά. Κάποιοι άλλοι λένε ότι με την μυρωδιά και μόνο καταλαβαίνουν αν είναι εντάξει ο χώρος η όχι…
Αυτά φυσικά είναι ανεπίτρεπτα και κανείς από εμάς δεν πρέπει να παίρνει σοβαρά αυτές τις βλακείες.
Κάποιοι από τους βασικότερους κλειστούς χώρους είναι δεξαμενές φορτίου, δεξαμενές καυσίμων, δεξαμενές έρματος, το αντλιοστάσιο, κενοί χώροι και άλλα πολλά τα οποία έχουν σαν κύριο χαρακτηριστικό ότι δεν εξαερίζονται και ότι παραμένουν για πολύ μεγάλα χρονικά διαστήματα κλειστοί.
Το αντλιοστάσιο που ανέφερα θεωρείτε σαν κλειστός χώρος αλλά είναι διαφορετική κατηγορία, διότι έχει κάποια δικά του χαρακτηριστικά που διαφέρουν από τους υπόλοιπους.
Είναι ευθύνη του υπευθύνου αξιωματικού να εκτελέσει και το θεωρητικό αλλά και το πρακτικό κομμάτι τις εισόδου σε κλειστό χώρο. Το θεωρητικό και το πρακτικό κομμάτι συνδέονται άμεσα. Σαν θεωρητικό κομμάτι θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε τα check list που θα πρέπει να συμπληρώσουμε και σαν πρακτικό η εκτέλεση αυτών που αναφέρονται μέσα σε αυτά.
Ο υπεύθυνος αξιωματικός (υποπλοίαρχος) αλλά και ο πλοίαρχος θα πρέπει να αποφασίσουν αν είναι ασφαλής η είσοδος σε κλειστό χώρο ή όχι.
Θα πρέπει να είναι σίγουροι ότι:
α) Ο χώρος έχει εξαεριστεί.
β) Η ατμόσφαιρα του χώρου είναι επαρκής σε οξυγόνο και δεν περιέχει τοξικά αέρια.
γ) Ότι ο χώρος θα ελέγχετε καθόλη την διάρκεια της εργασίας.
δ) Σχέδιο σε περίπτωση ατυχήματος και άμεσης εκκένωσης του χώρου.
ε) Επικοινωνία, μεταξύ αυτών που βρίσκονται μέσα με υπεύθυνο αξιωματικό απ’ έξω.
στ) Πρώτες βοήθειες και αναπνευστική συσκευή σε ετοιμότητα.
Ιδιαιτέρα για δεξαμενές φορτίου:
α) Καθαρίστε τις δεξαμενές φορτίου και το δίκτυο σωληνώσεων και αφαιρέστε όσο το δυνατόν περισσότερα κατάλοιπα φορτίου.
β) Να εξαερίζεται πλήρως ο χώρος πριν και κατά την διάρκεια των εργασιών.
γ) Να ελέγχεται η ατμόσφαιρα πριν και κατά την διάρκεια των εργασιών σε διαφορετικά επίπεδα και θέσεις (οξυγόνο, τοξικά αέρια, εύφλεκτα αέρια).
δ) Συγκέντρωση των κατάλληλων εργαλείων και εξοπλισμού στην είσοδο, για την εκτέλεση της συγκεκριμένης εργασίας.
ε) Επαρκές και ασφαλής φωτισμός
στ) Επικοινωνία μεταξύ ατόμου μέσα και έξω από τον κλειστό χώρο.
ζ) Οι οδηγείς διάσωσης να είναι κατανοητές.
η) Να χρησιμοποιείτε εξάρτιση ασφαλείας (ρούχα, παπούτσια, κράνος, γάντια, ζώνες κ.τ.λ.)
θ)Εξοπλισμός διάσωσης στην είσοδο (αναπνευστική συσκευή, πρώτες βοήθειες κ.τ.λ.)
ι) Υπεύθυνος αξιωματικός στην είσοδο.
Βασικοί κίνδυνοι θα πρέπει να θεωρούνται:
α) Μη επαρκές οξυγόνο που μπορεί να οφείλεται – μεταξύ άλλων – στο αδρανές αέριο (IG), στην οξείδωση κ.τ.λ.
β) Τοξικά αέρια όπως το υδρόθειο (H2S), Μερκάπτανς, Βενζίνες, αρωματικοί υδρογονάνθρακες κ.τ.λ.
γ) Υπολείμματα φορτίου. Ακόμα και αν μία δεξαμενή είναι gas free θα πρέπει να λαμβάνετε υπόψη ότι από τα υπολείμματα που έχουν μείνει μπορούν να αναδυθούν εκ νέου υδρογονάνθρακες.
Θα πρέπει να ξέρουμε ότι κάποια τοξικά αέρια όπως το υδρόθειο όταν περιέχουν 50-100 ppm (part per million) προκαλούν ζημιά στην όσφρηση και δεν μπορούμε να μυρίσουμε και να καταλάβουμε τον κίνδυνο. Δείτε στην εικόνα 1 που ακολουθεί.
Έλεγχος της ατμόσφαιρας
Πριν πάμε να ελέγξουμε είναι απαραίτητο να σιγουρευτούμε ότι τα όργανα μας δουλεύουν σωστά και είναι σε καλή κατάσταση. Μην ξεχνάτε ότι θα μπούνε άνθρωποι μέσα και υπάρχει κίνδυνος για την ζωή τους. Αφού ακολουθήσουμε τις οδηγίες του κατασκευαστή των οργάνων για τους ελέγχους που πρέπει να κάνουμε, θα πάμε να ελέγξουμε την ατμόσφαιρα ‘ώστε να σιγουρευτούμε ότι:
α) Το οξυγόνο είναι 21% (20.9%)
β) Οι υδρογονάνθρακες λιγότερο από 1% LEL
γ) Τα τοξικά αέρια είναι μηδέν. Σύμφωνα με τον ISGOTT υπάρχουν κάποια όρια στα οποία μπορεί ένας άνθρωπος να δουλέψει για 8 ώρες (TLV-TWA). Σας συνιστώ όμως τα τοξικά αέρια να είναι μηδέν. Άλλωστε τίποτα δεν είναι 100% αποδειγμένο και το αναφέρει και το ίδιο ο βιβλίο.
Μεγάλη σημασία θα πρέπει να δωθεί ώστε οι μετρήσεις να γίνονται σε διάφορα ύψη μέσα στις δεξαμενές. Κάποια αέρια όπως το υδρόθειο είναι είναι βαρύτερα απο τον αέρα και θα πρέπει να το έχετε πάντα στο μυαλό σας. Η παροχή αέρα θα πρέπει να είναι κλειστή τουλάχιστον 10 λεπτά πρίν την μέτρηση, ώστε να μην έχετε λάθος αποτελέσματα.
Όταν μέλη του πληρώματος έιναι μέσα, θα πρέπει ανά τακτά χρονικά διαστήματα να ελέγχουμε τον χώρο. Αν δούμε κάτι ότι δεν πάει καλά (ακόμη και λάθος να είναι) αμέσως θα πρέπει να εκενωθεί ο χώρος. Δεν παίζουμε με αυτά.
Πρίν μπείτε σε κλειστούς χώρους σιγουρευτείτε ότι όλα είναι εντάξει. Όσο και αν ακούγετε αστείο, πάρτε το check list της εταιρείας σας και διαβάστε το, ανοίξτε τον ISGOTT, ρωτήστε, αξιολογήστε, σιγουρευτείτε και μετά ενεργήστε. Για να τα έχουν βγάλει όλα αυτά κάτι σημαίνει, μην το ξεχνάτε….
Για περισσότερες πλροφορίες δείτε στο κεφάλαιο 10 του ISGOTT (Enclosed Space Entry).
Για παρατηρήσεις που έχετε να κάνετε για το παραπάνω θέμα ή για προτάσεις, περιμένουμε τα σχόλια σας στο e.nautilia@gmail.com ή στα σχόλια του άρθρου.
