Γράφει ο Γιάννης Καφετζής
Η ελληνική ναυτιλία αποτελεί έναν διαχρονικό πυλώνα ανάπτυξης της εθνικής οικονομίας. Ωστόσο, οι φορολογικές αδικίες που αντιμετωπίζουν οι Έλληνες ναυτικοί υπονομεύουν τη συμβολή τους και δημιουργούν την ανάγκη για μεταρρυθμίσεις που θα διασφαλίσουν τη δικαιοσύνη και την ενίσχυση του κλάδου.
Οι τελευταία μεγάλη αύξηση που έφερε τον συντελεστή του 15% για τους Έλληνες αξιωματικούς του εμπορικού ναυτικού έγινε με πρόφαση την οικονομική κρίση που βίωσε ο Ελληνικός λαός. Επιπλέον δεν θα πρέπει να ξεχνάμε την εισφορά αλληλεγγύης, ή οποία υπό προϋποθέσεις, μπορούσε να εκτινάξει τον φόρο στο 24%!
Ας μην ξεχνάμε ότι μιλάμε για ανθρώπους οι οποίοι λείπουν από το σπίτι τους 6,7 ή και περισσότερους μήνες το χρόνο.
Ιστορική Αναδρομή της Φορολογίας των Ναυτικών
- Αρχές του 20ού αιώνα: Η νομοθεσία επικεντρωνόταν στη στήριξη της ελληνικής ναυτιλίας με ελαφρύνσεις.
- Μεταπολεμική Περίοδος: Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και τις τεράστιες απώλειες στον στόλο, η κυβέρνηση εισήγαγε χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές για να προσελκύσει νέους στο επάγγελμα.
- Πριν το 2013: Οι αξιωματικοί φορολογούνταν με 3%, ενώ τα κατώτερα πληρώματα είχαν μηδενική φορολογία.
- Νόμος 4172/2013: Οι συντελεστές αυξήθηκαν σε 15% για τους αξιωματικούς και 10% για τα πληρώματα, επιβαρύνοντας δυσανάλογα τους ναυτικούς.
Η Συνεισφορά της Ναυτιλίας στην Ελληνική Οικονομία
Η ελληνική ναυτιλία κατατάσσεται παγκοσμίως ως ηγέτιδα δύναμη, με τους ναυτικούς να αποτελούν τον πυρήνα αυτής της επιτυχίας.
- Στοιχεία του 2022: Οι εισροές από θαλάσσιες μεταφορές ξεπέρασαν τα 21 δισ. ευρώ, ενώ την περίοδο 2012-2022 οι συνολικές εισροές άγγιξαν τα 148 δισ. ευρώ.
- Εργασιακή συνεισφορά: Οι ναυτικοί, εκτός από τη στήριξη της οικονομίας μέσω του συναλλάγματος, διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών.
Αδικίες στη Φορολογία των Ναυτικών
Παρά τη στρατηγική σημασία του επαγγέλματός τους, οι ναυτικοί αντιμετωπίζουν ανισότητες:
- Φορολογία ιδιωτικών σκαφών αναψυχής: Τα πληρώματα φορολογούνται με γενικές διατάξεις, όπως οι εργαζόμενοι στην ξηρά, παραβλέποντας τις ιδιαιτερότητες της ναυτικής ζωής.
- Οι ναυτικοί και άλλων κοινωνικές ομάδες: Το 2018, οι ναυτικοί συνεισέφεραν 58 εκατομμύρια ευρώ σε φόρους, και στην ουσία το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα έλειπαν από την χώρα για την οποία πληρώνουν αυτούς τους υψηλούς φόρους…
Αυτό το γεγονός αναδεικνύει μια άνιση κατανομή των φορολογικών βαρών, η οποία πλήττει κυρίως τα κατώτερα πληρώματα.
Η Αναγκαιότητα Διορθώσεων και Προτάσεις
Για να αποκατασταθεί η φορολογική δικαιοσύνη, απαιτούνται στοχευμένες μεταρρυθμίσεις:
- Επαναφορά των αρχικών συντελεστών: Η επιστροφή στο προηγούμενο καθεστώς (3% για αξιωματικούς, 0% για κατώτερα πληρώματα) θα ενίσχυε το ναυτικό επάγγελμα και θα ανακούφιζε οικονομικά τους εργαζομένους.
- Ειδικές φορολογικές διατάξεις για ναυτικούς: Αναγνώριση της φύσης του επαγγέλματος μέσω φοροαπαλλαγών ή εκπτώσεων σε περιόδους παρατεταμένης απουσίας από την πατρίδα.
Η Σημασία των Ναυτικών για την Ελλάδα
Η ναυτική παράδοση της χώρας στηρίζεται στους ανθρώπους της θάλασσας. Αν η πολιτεία θέλει να διατηρήσει τη θέση της Ελλάδας ως παγκόσμια ναυτική δύναμη, οφείλει να προωθήσει μέτρα που θα διασφαλίσουν την ευημερία των ναυτικών.
Οι κατάλληλες φορολογικές πολιτικές μπορούν να λειτουργήσουν ως κίνητρο για τη νεότερη γενιά να ακολουθήσει το επάγγελμα, μειώνοντας παράλληλα τη φυγή ταλέντων στο εξωτερικό.
Η φορολογία των ναυτικών πρέπει να αναμορφωθεί με γνώμονα τη δικαιοσύνη και την αναγνώριση της συνεισφοράς τους στην οικονομία. Η υιοθέτηση ευνοϊκότερων μέτρων θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής ναυτιλίας και θα αποτρέψει την αποδυνάμωση του ανθρώπινου δυναμικού της.
