Διέξοδο στο ζήτημα της βιωσιμότητας του συνόλου του ελληνικού ακτοπλοϊκού κλάδου φιλοδοξεί να αποτελέσει η προσπάθεια δραστικής αποκλιμάκωσης του κόστους των καυσίμων που μπορεί να επιφέρει η αντικατάσταση των μηχανών των ακτοπλοϊκών πλοίων με νέες που καταναλώνουν φυσικό αέριο.
Πόσο μάλλον καθώς έχει ήδη δρομολογηθεί η εφαρμογή αυστηρότερων κανόνων στις εκπομπές ρύπων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία αναμένεται να τεθεί σε ισχύ έως το 2020. Με τον τουρισμό στην Ελλάδα να αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της οικονομίας, και δεδομένου του νησιωτικού χαρακτήρα της χώρας, η στροφή προς αυτή την κατεύθυνση κρίνεται ως μια ώριμη και αποτελεσματική λύση.
Ζήτημα επιβίωσης για την ελληνική ακτοπλοΐα;
Εκεί καταλήγει κανείς, ειδικά εάν αναλογιστεί ότι ποσοστό άνω του 50% του λειτουργικού κόστους των ακτοπλοϊκών αναλώνεται στα καύσιμα και ότι οι πέντε μεγαλύτερες ακτοπλοϊκές επιχειρήσεις της χώρας έκλεισαν το οικονομικό έτος του 2012 με μεγάλο ύψος του δανεισμού. Έτσι, το φυσικό αέριο μπορεί να αποτελέσει σημαντική «ανάσα» για την ελληνική ακτοπλοΐα, καθώς χρησιμοποιώντας το ως καύσιμο για την κίνηση πλοίων οι ελληνικές ναυτιλιακές εταιρίες μπορούν να επιτύχουν σημαντική μείωση των συνολικών εξόδων τους.
Οι κυβερνητικοί σχεδιασμοί
Έτσι, το υπουργείο ναυτιλίας επιδιώκει την άμεση εισαγωγή του φυσικού αερίου – και ειδικότερα της υγροποιημένης μορφής του (LNG) – στην ακτοπλοΐα από το 2014, έστω και με ένα συμβολικό αριθμό πλοίων, κατά δήλωση του ιδίου του υπουργού.
Την ίδια ώρα, στο Μαξίμου και στα υπουργεία οικονομικών και ανάπτυξης υπάρχει ήδη πρόταση του ειδικού συντονιστή για τα ελληνικά ναυπηγεία, σύμφωνα με την οποία τα μεγάλα οργανωμένα μηχανουργεία των ελληνικών ναυπηγείων θα μπορούσαν να αναδιατάξουν τις δραστηριότητές τους με στόχο την υλοποίηση επιδοτούμενων προγραμμάτων αντικατάστασης των μηχανών πετρελαίου με μηχανές που θα χρησιμοποιούν ως καύσιμο το πολύ πιο οικονομικό φυσικό αέριο.
Η εισήγηση περιλαμβάνει την εμπλοκή της Ειδικής Γραμματείας ΕΣΠΑ που μελετά θέματα επιχορήγησης ναυπήγησης επιβατικών πλοίων αποκλειστικά για την εξυπηρέτηση της άγονης γραμμής, εντός του πλαισίου αρχής του «μεταφορικού ισοδύναμου» που ισχύει στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Δηλαδή μέσω χρηματοδοτήσεων που προέρχονται από πόρους που προορίζονται για τις επιδοτήσεις των άγονων γραμμών.
Πρωτοπόροι οι Σκανδιναβοί
Κατά τον ίδιο τρόπο δηλαδή που έχουν ναυπηγηθεί μικροί στόλοι τέτοιων πλοίων που καταναλώνουν φυσικό αέριο αντί πετρελαίου, στις σκανδιναβικές χώρες. Χαρακτηριστικά αναφέρεται πως στη Νορβηγία, αρκετά πλοία χρησιμοποιούν εδώ και καιρό το υγροποιημένο φυσικό αέριο ως εναλλακτικό καύσιμο, με το κράτος να έχει αναπτύξει τις απαραίτητες υποδομές για τις ανάγκες ανεφοδιασμού τους, κατασκευάζοντας LNG terminals σε επιλεγμένα λιμάνια. Παράλληλα, η ευρύτερη σκανδιναβική ακτοπλοϊκή αγορά προσανατολίζεται προς αυτή την κατεύθυνση, με τα πρώτα επιβατηγά πλοία που θα χρησιμοποιούν ως καύσιμο το LNG να έχουν ήδη ξεκινήσει να κατασκευάζονται και σε φιλανδικά ναυπηγεία.
Ευρωπαϊκά Lobbies
Η στροφή των παράκτιων θαλάσσιων μεταφορών προς το LNG εκτιμάται ότι μπορεί να ενισχύσει και τρίτους κλάδους.
Στις Βρυξέλες για παράδειγμα, έχει κατατεθεί και εξετάζεται πρόταση του κοινού οργάνου επιχειρήσεων και ευρωπαϊκής επιτροπής με τίτλο New Opportunities for the Future που εντάσσεται στο πρόγραμμα «Leadership 2020», η οποία προβλέπει χρηματοδοτήσεις περιβαλλοντικά φιλικών ναυπηγικών προγραμμάτων με κεφάλαια από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, αλλά και τα κοινοτικά ταμεία. Προτείνεται δε επιπλέον να δοθούν πρόσθετοι πόροι από τα έσοδα της εμπορίας ρύπων (emissions-trading schemes) με στόχο τη μείωση των συνολικών εκπομπών ρύπων, την τόνωση της ευρωπαϊκής ακτοπλοΐας και την ενίσχυση των ευρωπαϊκών ναυπηγείων.
Ευρωπαϊκή Οδηγία για το LNG
Όπως αναφέρει σχετική οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) είναι ένα ελκυστικό εναλλακτικό καύσιμο για τα πλοία, δεδομένου ότι η χρήση του πληρεί τις απαιτούμενες προδιαγραφές για μειώσεις στην περιεκτικότητα των θαλάσσιων καυσίμων σε θείο στις περιοχές ελέγχου των εκπομπών θείου. Σύμφωνα με την οδηγία 2012/33/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Νοεμβρίου 2012, για την τροποποίηση της οδηγίας 1999/32/ΕΚ σχετικά με την περιεκτικότητα των καυσίμων πλοίων σε θείο, οι προδιαγραφές αυτές αφορούν στο ήμισυ των πλοίων που εκτελούν ευρωπαϊκές θαλάσσιες μεταφορές μικρών αποστάσεων.
Επιπλέον, ένα βασικό δίκτυο σημείων ανεφοδιασμού με υγροποιημένο φυσικό αέριο για θαλάσσια σκάφη και σκάφη εσωτερικής ναυσιπλοΐας θα πρέπει να είναι διαθέσιμο τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2020. Ωστόσο, η αρχική εστίαση στο βασικό δίκτυο δεν πρέπει να αποκλείει την προοπτική της διάθεσης υγροποιημένου φυσικού αερίου σε λιμένες εκτός του βασικού δικτύου, ιδίως σε εκείνους τους λιμένες που είναι σημαντικοί για πλοία που δεν εκτελούν μεταφορές, όπως τα αλιευτικά σκάφη, τα πλοία εξυπηρέτησης υπεράκτιων εξεδρών, κ.λ.π.
Δεδομένων των παραπάνω εξελίξεων, κανείς καταλήγει ότι τόσο η πίεση στους ισολογισμούς των ακτοπλοϊκών επιχειρήσεων και οι ανάγκες διασύνδεσης των νησιών, όσο και η ύπαρξη σημαντικής ναυπηγικής βιομηχανίας αλλά και ναυτικής παράδοσης, διαμορφώνουν προϋποθέσεις άνθησης της νέας αυτής αγοράς στον ελληνικό χώρο.
newmoney.gr