Το περιστατικό που περιγράφεται παρακάτω αφορά μια σύγκρουση πλοίων κατά τον ανεφοδιασμό καυσίμων, κατά τη διάρκεια μιας φαινομενικά απλής διαδικασίας.
Το περιστατικό που περιγράφεται παρακάτω συνέβη κατά τη διάρκεια μιας φαινομενικά εργασία «ρουτίνας» ανεφοδιασμού καυσίμων. Παρότι όλα έδειχναν ότι οι συνθήκες ήταν κατάλληλες και το πλήρωμα έμπειρο, μια σειρά από λάθη και παραλείψεις οδήγησαν σε απρόσμενες ζημιές και καθυστερήσεις.
Έχουμε αναφέρει πολλές φορές ότι δεν υπάρχει εύκολη εργασία στο πλοίο. Οτιδήποτε και αν γίνει χρειάζεται σχέδιο, προσοχή και οργάνωση.
Το περιστατικό με την σύγκρουση πλοίων κατά τον ανεφοδιασμό καυσίμων
Ένα αγκυροβολημένο δεξαμενόπλοιο προετοιμαζόταν για να παραλάβει καύσιμα από ένα σχετικά μεγάλο πλοίο τροφοδοσίας καυσίμων, το οποίο θα έδενε στην αριστερή του πλευρά.
Όταν η μπάριζα πετρέλευσης– Όπως συνηθίζονται να λέγονται αυτά τα πλοία- βρισκόταν σχεδόν στην σωστή θέση δίπλα από το μεγάλο πλοίο, έστειλε δύο σχοινιά από την πρύμη προς το αριστερό μέρος του δεξαμενόπλοιου, τα οποία ασφαλίστηκαν στις μπίντες του.
Τα σχοινιά όταν ασφαλίστηκαν ήταν παραπάνω τεντωμένα από όσο έπρεπε. Λόγω του ότι δεν είχαν ακόμη δοθεί αλλά σχοινιά προς τα πλώρα, η πλώρη της μπάριζας ξεκίνησε να «ανοίγει» και να απομακρύνεται από την πλώρη του άλλου πλοίου, έχοντας σαν αποτέλεσμα να «κλείσουν» και να πλησιάσουν αρκετά οι δύο πρύμες των πλοίων.
Παρά τις προσπάθειες του πληρώματος του μεγάλου δεξαμενόπλοιου να προειδοποιήσει την μπάριζα, το πλήρωμα και η ομάδα γέφυρας της δεν κατάφερε να το καταλάβει ή να αντιδράσει στην επικείμενη σύγκρουση.
Το ακομοδέσιο της μπάριζας ήρθε αρκετές φορές σε επαφή με κύτος του μεγάλου δεξαμενόπλοιου. Προκειμένου να αποφευχθούν περαιτέρω ζημιές από την σύγκρουση, η μπάριζα λύθηκε και απελευθερώθηκε, με την επιχείρηση πετρέλευσης να ακυρώνεται.
Το επόμενο πρωί, μετά από ανασκόπηση του ελιγμού πρόσδεσης και αξιολόγηση των επικρατουσών και αναμενόμενων θαλάσσιων συνθηκών, αποφασίστηκε να προχωρήσει η επιχείρηση τροφοδοσίας καυσίμων και πάλι.
Δυστυχώς, λόγω της μικρής ταχύτητας της μπάριζας πετρέλευσης, τα σχοινιά στην πρύμη τεντώθηκαν για άλλη μια φορά, έχοντας σαν αποτέλεσμα να πλησιάσει και πάλι η πρύμνη του προς το δεξαμενόπλοιο. Αυτή την φορά και τα δύο πλοία υπέστησαν περισσότερες ζημιές από την επαφή τους στην περιοχή της πρύμης τους.
Και σε αυτό το περιστατικό, το πλοίο ανεφοδιασμού καυσίμων λύθηκε και του δόθηκαν οδηγίες να απομακρυνθεί. Και τα δύο περιστατικά αναφέρθηκαν στο γραφείο και σε άλλα εμπλεκόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένου του νηογνώμονα, για να διερευνήσουν τη ζημιά.
Στην τρίτη προσπάθεια, τα πλοία έδεσαν με ασφάλεια το ένα δίπλα στο άλλο και η επιχείρηση ανεφοδιασμού καυσίμων ολοκληρώθηκε χωρίς περαιτέρω προβλήματα.
Αποτέλεσμα της έρευνας σύγκρουση πλοίων κατά τον ανεφοδιασμό καυσίμων
1. Δεν υπήρχαν ενδείξεις κόπωσης, καθώς διαπιστώθηκε ότι όλοι οι εμπλεκόμενοι είχαν ξεκουραστεί επαρκώς.
2. Πραγματοποιήθηκε έλεγχος για αλκοόλ λίγο μετά το περιστατικό με αρνητικά αποτελέσματα.
3. Όλο το εμπλεκόμενο πλήρωμα διαπιστώθηκε ότι είχε επαρκή εμπειρία σε επιχειρήσεις πλοίου προς πλοίο (STS) και ανεφοδιασμό καυσίμων.
4. Το πλοίο ανεφοδιασμού καυσίμων ήταν μόνιμα εξοπλισμένο με τρία μπαλόνια fenders κατά μήκος του κύτους του. Αργότερα αποδείχτηκε ότι ήταν πολύ μικρά για το μέγεθος του πλοίου.
5. Τα σχοινιά πρόσδεσης του πλοίου ανεφοδιασμού καυσίμων ήταν σε καρούλια. Μόλις μπήκε το φρένο και το βαρούλκο αποσυνδέθηκε, είχε σαν αποτέλεσμα να εμποδίσουν το πλήρωμα στο να δουλέψει γρήγορα τα σχοινιά.
6. Ο καταγραφέας δεδομένων ταξιδιού (VDR ή πιο απλά μαύρο κουτί) έδειξε ότι το πλοίο ανεφοδιασμού καυσίμων επανειλημμένα δεν ανταποκρινόταν στις κλήσεις μέσω ασυρμάτου, ειδικά στα κρίσιμα τελικά στάδια των εργασιών πρόσδεσης.
Βασική αιτία/παράγοντες που συνέβαλαν στην σύγκρουση πλοίων κατά τον ανεφοδιασμό καυσίμων
1.Ανεπαρκής εξοπλισμός: Η επακόλουθη γνώμη του εμπειρογνώμονα επιβεβαίωσε ότι, λαμβάνοντας υπόψη το μέγεθος της μπάριζας πετρέλευσης, τα fenders ήταν πολύ μικρά ενώ δεν υπήρχαν αρκετά, ειδικά για επιχειρήσεις STS σε ανοιχτά αγκυροβόλια.
2.Κακός σχεδιασμός/εκτέλεση του ελιγμού πρόσδεσης: Ο συνδυασμός της ασφάλισης των πρυμναίων σχοινιών πρώτα, της ακατάλληλης παρακολούθησης και της μικρής κίνησης του πλοίου ανεφοδιασμού καυσίμων συνέβαλε σημαντικά στα περιστατικά.
3. Ανεπαρκής σχεδιασμός: Το μέγεθος της μπάριζας απαιτούσε πιο λεπτομερή ανάλυση κινδύνου και σχεδιασμό για τη διαδικασία της πρόσδεσης, ώστε να μπορούν να εφαρμοστούν πιο αποτελεσματικά μέτρα ελέγχου.
4.Αναποτελεσματική επικοινωνία: Εκτός από την έλλειψη κατάλληλης συζήτησης και πλάνου σχετικά με τους προτεινόμενους ελιγμούς πρόσδεσης, υπήρξε πλήρης διακοπή της επικοινωνίας μεταξύ των δύο πλοίων στις πιο κρίσιμες στιγμές.
5.Βλάβες συστήματος: Ανεπαρκής καθοδήγηση στις διαδικασίες της εταιρείας. Διαπιστώθηκε ότι οι διαδικασίες της εταιρείας δεν διέθεταν επαρκείς πληροφορίες για την αποτελεσματικότερη εκτέλεση αυτής της επιχείρησης.
Διορθωτικές/προληπτικές ενέργειες σχετικά με την σύγκρουση πλοίων κατά τον ανεφοδιασμό καυσίμων
1. Αναθεώρηση των διαδικασιών στο SMS με στόχο:
i. Βελτίωση της ασφάλειας και της αποτελεσματικότητας των εργασιών STS και ανεφοδιασμού καυσίμων.
ii. Βελτίωση των τεχνικών αξιολόγησης κινδύνου για τη μεταφορά καυσίμων από φορτηγίδες ανεφοδιασμού καυσίμων και δεξαμενόπλοια ανεφοδιασμού καυσίμων σε αγκυροβόλια.
iii. Παροχή κατευθυντήριων γραμμών για καλύτερο σχεδιασμό και εκτέλεση πρόσδεσης.
iv. Προτάσεις μέσων για πιο αποτελεσματική επικοινωνία μεταξύ πλοίων.
2. Διαμοιρασμός ενημερωτικού δελτίου σε όλο τον στόλο για την κοινοποίηση των διδαγμάτων που αντλήθηκαν από το περιστατικό.
3. Το περιστατικό θα συμπεριληφθεί στην διαδικασία εξοικείωσης των αξιωματικών πριν μπαρκάρουν.
4. Έχει εφαρμοστεί ένα εξωτερικό πρόγραμμα εκπαίδευσης στη διαχείριση θαλάσσιων πόρων (MRM) για τους αξιωματικούς.
5. Έχει ξεκινήσει μια εκστρατεία σε ολόκληρο τον στόλο για τη βελτίωση της ασφάλειας συμπεριφοράς και την εισαγωγή εννοιών όπως «Take 5» και «Stop Work».
6. Σε όλα τα πλοία παρέχεται λογισμικό για τον σωστό σχεδιασμό και την αξιολόγηση κινδύνου για τις εργασίες STS και ανεφοδιασμού καυσίμων.
7. Το περιστατικό πρόκειται να συμπεριληφθεί ως case study στο πρόγραμμα εκπαίδευσης διαχείρισης κινδύνου της εταιρείας.
Συμπέρασμα με την σύγκρουση πλοίων κατά τον ανεφοδιασμό καυσίμων
Το περιστατικό με την σύγκρουση πλοίων κατά τον ανεφοδιασμό καυσίμων μας δίνει την ευκαιρία να μελετήσουμε ακόμη ένα case study και να δούμε πόσα πολλά λάθη έγιναν ώστε να οδηγήσουν στην σύγκρουση των δύο πλοίων.
Το ατύχημα μπορεί να συμβεί ανά πάσα ώρα και στιγμή και σε οποιαδήποτε επιχείρηση και αν γίνεται σε ένα πλοίο, πόσο μάλλον όταν υπάρχει επιχείρηση ship to ship, κάτι το οποίο ενέχει πολλούς κινδύνους.
