Όταν ένας άνθρωπος πέσει στη θάλασσα από ένα πλοίο, είναι ύψιστη προτεραιότητα του πλοιάρχου και του πληρώματος η διάσωση του.
Ο πλοίαρχος και το πλήρωμα είναι υποχρεωμένοι να ενεργήσουν σύμφωνα με την καλή τους ναυτική τέχνη, τη ναυτοσύνη τους, τον επαγγελματισμό τους και τους διεθνείς κανονισμούς με σκοπό την διάσωση οποιοδήποτε ανθρώπου που βρίσκεται στη θάλασσα.
Ας δούμε ενδεικτικά τις κινήσεις που θα πρέπει να γίνουν:
1. Απασφάλιση του κυκλικού σωσιβίου για άνθρωπο στη θάλασσα που βρίσκεται στην βαρδιόλα κάθε εμπορικού πλοίου. Περιττό να αναφερθεί ότι θα πρέπει αυτός που θα εντοπίσει τον άνθρωπο που πέφτει στη θάλασσα να ρίξει και άλλο κυκλικό σωσίβιο.
2. Ο αξιωματικός φυλακής θα πρέπει να κάνει τον κατάλληλο ελιγμό ώστε να να απομακρύνει το πλοίο και κυρίως την προπέλα από τον άνθρωπο.
3. Στίγμα στο σημείο που έπεσε ο άνθρωπος
4. Άμεση εντολή στον οπτήρα να παρακολουθεί με τα κιάλια τον άνθρωπο που έχει πέσει στην θάλασσα.
5. Ενημέρωση του πλοιάρχου.
6. Για το τυπικό της κατάστασης θα πρέπει να ηχήσει η μπουρού του πλοίου τρεις φορές, και να γίνει και ανακοίνωση από το σύστημα ανακοινώσεων του πλοίου.
7. Η πηδαλιουχία του πλοίου θα πρέπει να τεθεί στο χειροκίνητο σύστημα, εάν ήταν στο αυτόματο.
8. Ενημέρωση του αξιωματικού φυλακής του μηχανοστασίου και του Α μηχανικού για την προετοιμασία της μηχανής για μανούβρες.
9. Πραγματοποίηση του κατάλληλου ελιγμού του πλοίου για την επανάκτηση του ανθρώπου που έπεσε στη θάλασσα (στροφή Williamson, Anderson κτλ).
10. Οι ελιγμοί που θα γίνουν θα πρέπει να πάντα να γίνονται με γνώμονα την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας και τα παραπλέοντα πλοία στην περιοχή.
11. Αναγγελία μέσω των συστημάτων επικοινωνίας του πλοίου για ενημέρωση όλων των παραπλεόντων πλοίων, των αρχών, των σταθμών της στεριάς και των συστημάτων διαχείρισης της θαλάσσιας κυκλοφορίας ότι ένας άνθρωπος έχει πέσει στη θάλασσα.
12. Αξιολόγηση της κατάστασης από τον πλοίαρχο και τον επικεφαλή αξιωματικό της ομάδας διάσωσης.
13. Θα πρέπει να υψωθεί η σημαία “O”
14. Καθαίρεση της λέμβου διάσωσης
15. Εναλλακτικό σχέδιο επανάκτησης του ανθρώπου από την θάλασσα σε περίπτωση που κριθεί ότι υπάρχει μεγάλο ρίσκο για την καθαίρεση της λέμβου διάσωσης.
16. Προετοιμασία της ανεμόσκαλας, της σκάλας του πλοίου και τοίχοι ποτέ άλλο κριθεί απαραίτητο σε περίπτωση που χρειαστεί
17. Ασφάλιση των αρχείων του Vessel Data Recorder (VDR)
18. Περαιτέρο ενημέρωση των ενδιαφερόμενων μερών.
19. Εγγραφή στο επίσημο ημερολόγιο του πλοίου.
Όλα τα παρά πάνω και κυρίως η μέθοδος ανάκτησης του ανθρώπου που έχει πέσει στη θαλασσα εξαρτώνται άμεσα από τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή και την περιοχή που βρίσκεται το πλοίο.
Μπορεί να κριθεί απαραίτητο να απελευθερωθεί κάποια σωσίβια σχέδια στη θάλασσα ή να κριθεί απαραίτητο η επανάκτηση του ανθρώπου να γίνει με την «μπασκέτα» (καλάθι) του πλοίου.
Είναι στην κρίση του εκάστοτε πλοιάρχου η μέθοδος που για χρησιμοποιηθεί και ο κίνδυνος που ενέχει αυτή η μέθοδος.
Ποτέ ένας πλοίαρχος δε θα πρέπει να βάζει σε κίνδυνο την ζωή περισσότερων μελών του πληρώματος για την διάσωση κάποιου άλλου. Προτεραιότητα παραμένει η διάσωση του ανθρώπου που βρίσκεται στη θάλασσα αλλά χωρίς να υπάρχει κίνδυνος να γίνει ακόμη χειρότερη η κατάσταση από την ήδη υπάρχουσα.
Εννοείται ότι όταν ένας άνθρωπος βρεθεί στο νερό μέσα σε κάποιο λιμάνι ή αγκυροβόλιο οι παραπάνω κινήσεις δεν μπορούν να έχουν όλες εφαρμογή. Εκεί προέχει σε πρώτη φάση οι κινήσεις του πλοίου να μην θέτουν σε κίνδυνο την ζωή του ανθρώπου. Επίσης η ρίψη κυκλικού σωσιβίου και η άμεση ενημέρωση των λιμενικών αρχών είναι μέσα στις άμεσες κινήσεις που θα πρέπει να γίνουν.
Είναι αδύνατον να αποτυπωθούν σε ένα χαρτί όλες οι παράμετροι που μπορεί να υπάρχουν σε μια δεδομένη στιγμή σε μια τέτοια κατάσταση, πάντα όμως θα πρέπει η οποιαδήποτε κίνηση να γίνεται με γνώμονα την διάσωση του ανθρώπου.
Ο πλοίαρχος, ο οποίος είναι αυτός που θα πάρει την τελική απόφαση, θα πρέπει να ενεργεί πάντα γρήγορα, και σύμφωνα με την καλή ναυτική τέχνη και τη ναυτοσύνη του.
Το πλήρωμα θα πρέπει να είναι εκπαιδευμένο, προετοιμασμένο και πάντα σε ετοιμότητα για την αντιμετώπιση οποιασδήποτε τέτοιας κατάστασης.