Το Ηνωμένο Βασίλειο αναβαθμίζει ριζικά τη ναυτική εκπαίδευση, με έμφαση σε ψηφιακούς χάρτες, κυβερνοασφάλεια και εναλλακτικά καύσιμα. Στόχος είναι η διαμόρφωση για τους ναυτικούς του μέλλοντος με σύγχρονες δεξιότητες και πραγματική ετοιμότητα.
Παρόλο που το Ηνωμένο Βασίλειο δεν μπορεί να υπερηφανεύεται πλέον για τον αριθμό των ναυτικών που διαθέτει, βλέπουμε ότι προσπαθεί και εξελίσσεται, αναβαθμίζει τη ναυτική εκπαίδευσή της και δείχνει γιατί υπήρξε μία από τις μεγαλύτερες ναυτικές δυνάμεις της ιστορίας, αλλά και γιατί συνεχίζει να «τρέχει» το παγκόσμιο εμπόριο έχοντας τα ηνία της ναυτιλίας. Ναυλοσύμφωνα, ναυτική βιβλιογραφία, ναυτικοί χάρτες είναι μόνο μερικά από τα πεδία στα οποία το Ηνωμένο Βασίλειο εξακολουθεί να πρωτοπορεί έναντι των άλλων χωρών.
Οι νέοι δόκιμοι ναυτικοί στο Ηνωμένο Βασίλειο έγιναν οι πρώτοι που εκπαιδεύονται με βάση ένα ανανεωμένο πρόγραμμα σπουδών, το οποίο αναπτύχθηκε μέσα από μια ευρεία συνεργασία του ναυτιλιακού κλάδου, υπό την καθοδήγηση της Maritime and Coastguard Agency (MCA).
Στόχος του νέου προγράμματος είναι να προσαρμοστεί η ναυτική εκπαίδευση στις σύγχρονες τεχνολογικές εξελίξεις και στις απαιτήσεις της σημερινής ναυτιλιακής βιομηχανίας. Τα μαθήματα με τη νέα ύλη ξεκίνησαν τον Σεπτέμβριο, ενώ η τελική έκδοσή της είχε παραδοθεί στις ναυτικές σχολές από το 2023.
Στο πρόγραμμα έχουν ενσωματωθεί πλέον θεματικές όπως η χρήση ψηφιακών χαρτών, τα εναλλακτικά καύσιμα και συστήματα πρόωσης πλοίου, καθώς και η κυβερνοασφάλεια και οι δεξιότητες διαχείρισης δεδομένων.
Το συγκεκριμένο εγχείρημα αποτελεί μέρος του Cadet Training and Modernisation Programme (CT&M), ενός εκτεταμένου σχεδίου αναβάθμισης της ναυτικής εκπαίδευσης, στο οποίο συμμετέχουν ναυτιλιακές εταιρείες, εκπαιδευτικοί φορείς και επαγγελματίες του κλάδου.
Χαρακτηριστικό είναι ότι για πρώτη φορά ένας ναυτιλιακός ρυθμιστικός φορέας συνεργάζεται τόσο στενά με τη ναυτιλιακή βιομηχανία για τη διαμόρφωση των εκπαιδευτικών προδιαγραφών.
Ο επικεφαλής εξεταστής της MCA, Ajit Jacob, τόνισε ότι η νέα ύλη στοχεύει στη διασφάλιση ότι οι νέοι ναυτικοί θα διαθέτουν τις βασικές αλλά και σύγχρονες δεξιότητες που χρειάζονται για να εργαστούν με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα. Όπως υπογράμμισε, το νέο πρόγραμμα δεν περιορίζεται στη χρήση νέων τεχνολογιών, αλλά λαμβάνει υπόψη και την ευημερία των ναυτικών, προσαρμόζοντας τη θεωρητική κατάρτιση στη σύγχρονη πραγματικότητα του επαγγέλματος.
Το πρόγραμμα CT&M βασίζεται σε προτάσεις της Επιτροπής Ναυτικών Δεξιοτήτων του 2021 και φέρνει σε κοινό τραπέζι όλους τους βασικούς φορείς της βρετανικής ναυτιλίας. Η MCA δεν παρέχει η ίδια εκπαίδευση, ωστόσο ελέγχει και επιβλέπει τα πρότυπα μέσω εξετάσεων και περιοδικών ελέγχων.
Το ερώτημα που προκύπτει είναι το εξής: Η Ελλάδα, όντας η μεγαλύτερη ναυτιλιακή δύναμη στον κόσμο, τι έχει κάνει για να εξελίξει τη ναυτική εκπαίδευση ώστε να μπορέσει αυτή να συμβαδίσει με τις αντίστοιχες διεθνείς εξελίξεις;
Η εργασία μέσα σε ένα πλοίο και οι απαιτήσεις έχουν αλλάξει σε πολύ μεγάλο βαθμό σε σχέση με πριν 20-25 χρόνια. Οι νέοι αξιωματικοί θα πρέπει να είναι εφοδιασμένοι με τα κατάλληλα εφόδια ώστε να μπορέσουν να ανταπεξέρθουν στη νέα πραγματικότητα.
Η ψηφιοποίηση -και της ναυτιλίας- και η μετάβαση σε ψηφιακές διαδικασίες και νέες τεχνολογίες αλλάζει σταδιακά τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τον ρόλο του ναυτικού. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι δεν «πάνε έτσι τα βαπόρια». Εν μέρει μπορεί να ισχύει, αλλά θα πρέπει ο Έλληνας ναυτικός να προσαρμοστεί στη νέα εποχή όπου απαιτεί πολλά περισσότερα σε σχέση με κάποια χρόνια πριν. Και το χειρότερο δεν είναι μόνο ότι απαιτεί πολλά περισσότερα, αλλά και ότι απαιτεί να υιοθετήσουμε νέες συνήθειες.
Όσον αφορά την πολιτεία, θα πρέπει να δώσει επιτέλους τη δέουσα σημασία στην αναβάθμιση των ΑΕΝ και γενικότερα της ναυτικής εκπαίδευσης. Θα πρέπει επίσης να θέσει ορισμένες βασικές προδιαγραφές στις ιδιωτικές ναυτικές σχολές, αφού χωρίς να γίνει αυτό, το επίπεδο των Ελλήνων αξιωματικών όλο και θα πέφτει. Η εποχή προχωράει και αλλάζει, και καθώς πιο γρήγορα εναρμονιστούμε, τόσο το καλύτερο για όλους μας.
