Ξεκινώντας πρέπει να λάβουμε υπόψη και να συμφωνήσουμε πως η αρχική φιλοσοφία του ISM είναι ορθή, προς όφελος του θαλάσσιου εργατικού δυναμικού και προς την κατεύθυνση της καλύτερης και ομοιογενούς διαχείρισης και οργάνωσης της ναυτιλίας. Πέραν αυτού όμως πρέπει να προβληματίσει τους ιθύνοντες κι εν γένει τη ναυτιλιακή βιομηχανία πως ίσως κάπου ενδιάμεσα έχασε τον προσανατολισμό του ή έστω απέτυχε εν μέρει στην αποστολή του.
Ο ISM από άξονας πάνω στον οποίο θα έπρεπε να κινείται ένας ναυτιλιακός οργανισμός έχει καταλήξει να είναι ένα σύνολο απαιτήσεων πίσω από το οποίο τρέχουν να προλάβουν κυρίως οι αξιωματικοί των πλοίων και οι εργαζόμενοι των ναυτιλιακών· Να προλάβουν, να προλάβουν να αρχειοποιήσουν εκ των υστέρων και όχι να τον εφαρμόσουν αφού λόγω του υπέρογκου μεγέθους του και του -πολλές φορές- μη εφαρμόσιμου χαρακτήρα του, αυτό που πλέον είναι ο στόχος είναι να υπάρχει στο αρχείο η απόδειξη της εφαρμογής του.
Πέτυχε η εφαρμογή του ISM; Από την στιγμή που συζητάμε για την αρχειοθέτηση μόνο των απαιτήσεων του, συμπερασματικά καταλήγουμε πως δεν έχει πετύχει την αποστολή του;
Η απάντηση βρίσκεται κάπου στην μέση. Πρωτίστως από την στιγμή που συζητάμε για την αρχειοθέτηση μόνο των απαιτήσεων του, σημαίνει πως ο ISM δεν έχει επιτύχει πλήρως τον στόχο του. Σίγουρα έχει βοηθήσει σημαντικά στην καλύτερη οργάνωση των πλοίων σε σχέση τον καιρό πριν από την εμφάνιση του στα τέλη της δεκαετίας του ‘90 αλλά και σίγουρα επιδέχεται πολλών διορθώσεων στην δομή του αλλά και στον τρόπο εφαρμογής του.
Είναι πολύ σημαντικό να εντοπιστεί το ασθενές σημείο το οποίο καταλήγει στην αποτυχία της αποτελεσματικής εφαρμογής του.
Δυστυχώς τα προαναφερθέντα έχουν προκύψει λόγω του ότι έχουν παρεισφρήσει σε θέσεις κλειδιά, κατά ένα μεγάλο ποσοστό, άνθρωποι οι οποίοι δεν έχουν, ίσως ούτε την βασική γνώση της λειτουργίας ενός πλοίου και παρόλα αυτά καλούνται να διαχειριστούν την οργάνωση της λειτουργικής καθημερινότητας και του operational κομματιού του. Ο αριθμός των εργαζόμενων των ναυτιλιακών εταιρειών οι οποίοι προέρχονται από τα σπλάχνα της βιομηχανίας, δηλαδή από τα καράβια ολοένα και μειώνονται και αντικαθιστούνται από τεχνοκράτες οι οποίοι ναι μεν έχουν τις θεωρητικές γνώσεις για την οικονομική διαχείριση μιας επιχείρησης αλλά όχι ενός πολυδιάστατου και περίπλοκου οργανισμού όπως ένα πλοίο, όπου οι απαιτήσεις είναι τεράστιες κι έρχονται πολλές φορές σε αντιδιαστολή μεταξύ τους.
Το συγκεκριμένο ζήτημα μπορεί άμεσα να μην απασχολεί τους διαχειριστές των ναυτιλιακών αφού δεν έχει οικονομικό αντίκτυπο σε αυτές, μακροχρόνια όμως αυτό θα μετατραπεί σε πρόβλημα το οποίο θα έχει συνέπειες οι οποίες θα έχουν και οικονομικό αντίκτυπο. Τότε ίσως τις προβληματίσει μη όντας πλέον σίγουροι αν είναι εύκολα αναστρέψιμο.