Στις αρχές του 2020 η πανδημία Covid-19 ανάγκασε πολλές εταιρείες κρουαζιερόπλοιων να σταματήσουν τα ταξίδια και τις κρουαζιέρες τους, με αποτέλεσμα πολλά από αυτά να αγκυροβολούν σε διάφορες τοποθεσίες για μεγάλα χρονικά διαστήματα.
Από τον Οκτώβριο του 2020 έχουν συμβεί αρκετά περιστατικά με τις άγκυρες των κρουαζιερόπλοιων που έμειναν κάτω στον βυθό ή τις αλυσίδες η οποίες έσπασαν, με τις πιο συχνές περιπτώσεις να αφορούν προσπάθειες ώστε να ξεφύγουν από μια κακοκαιρία ή καταιγίδα. Ένα κρουαζιερόπλοιο από όλα όμως έχασε και τις δύο άγκυρες του μέσα σε μια ημέρα.
Η αντοχή του εξοπλισμού αγκυροβολίας ενός πλοίου καθορίζεται από τους κανονισμούς και τον εκάστοτε νηογνώμονα και προορίζεται για προσωρινή πρόσδεση πλοίου εντός λιμανιού ή προστατευόμενης περιοχής. Σε καλό βυθό συγκράτησης, ο εξοπλισμός αγκυροβολίας θα πρέπει να μπορεί να συγκρατεί το πλοίο σε μέγιστη ένταση ανέμου 48 κόμβων αλλά με κατάσταση θάλασσας χωρίς κύμα, κάτι το οποίο μειώνεται σε μέγιστη ένταση ανέμου 21 κόμβους και ύψος κύματος δύο μέτρα.
Σύμφωνα με τους κανονισμούς της κλάσης, ο εξοπλισμός αγκυροβολίας δεν έχει σχεδιαστεί για να κρατά ένα πλοίο σε σημεία που βρίσκονται ανοικτά στη θάλασσα και χωρίς να προστατεύονται από την ακτή, σε κακοκαιρία και στο σταμάτημα του πλοίου όταν αυτό κινείται ή «ξεσέρνει». Σε αυτές τις συνθήκες, οι δυνάμεις που επενεργούν στον εξοπλισμό αγκυροβολίας αυξάνονται σε τέτοιο βαθμό ώστε μπορεί να υπάρξει σοβαρή ζημιά ή και ολική καταστροφή πολλές φορές, ειδικά εάν το πλοίο έχει πολλά «έξαλα», δηλαδή μεγάλες επιφάνειες εκτός νερού η οποίες επηρεάζονται από τον άνεμο.
Η πιο συχνή αιτία της απώλειας μίας άγκυρας είναι αποσύνδεση των κρίκων ή των «κλειδιών» ή του D-link και σε πολλές περιπτώσεις όταν συνέβη αυτό είχαν ποντιστεί ακόμα και 11 κλειδιά στη θάλασσα. Κάπου εδώ αξίζει να αναφερθεί για κάποιον που δεν γνωρίζει ότι το έκταμα της αλυσίδας που ποντίζεται στο νερό χωρίζεται και μετριέται σε «κλειδιά», με το κάθε ένα από αυτά να έχει συνολικό μήκος 27.5 μέτρα.
Όπως είναι γνωστό η άγκυρα από μόνη της δεν μπορεί να κρατήσει ένα πλοίο, και μεγάλο ρόλο σε αυτό παίζει το πόσο μήκος αλυσίδας έχουμε ποντίσει στο νερό, δηλαδή όσα περισσότερα «κλειδιά» υπάρχουν μέσα στο νερό και απλωμένα στο βυθό τόσο καλύτερα είναι. Αυτό βέβαια έχει και σαν αποτέλεσμα να επενεργούν ακόμη μεγαλύτερες δυνάμεις στην αλυσίδα ή στην άγκυρα, κάτι το οποίο μπορεί να αποβεί μοιραίο σε μία κακοκαιρία.
Όταν τώρα υπάρχει μία κακοκαιρία και η αλυσίδα της άγκυρας είναι «στριμμένη» όπως λέμε εμείς οι ναυτικοί, είναι ένας συνδυασμός ο οποίος μπορεί να προκαλέσει αποσύνδεση μεταξύ των συνδέσμων της αλυσίδας και να χαθεί η άγκυρα.
Αυτό που θα πρέπει να κρατήσουμε από αυτό το συμβάν είναι:
– Τα όρια του εξοπλισμού αγκυροβολίας θα πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη και θα πρέπει να ποντίζεται τόσο γρήγορα ώστε να μη προκαλείται υπερφόρτωση του εξοπλισμού. Σε περίπτωση που αναμένεται κακοκαιρία θα πρέπει αμέσως να λαμβάνονται μέτρα, ενώ το να παρθεί η άγκυρα πάνω και να απομακρυνθεί το πλοίο από το αγκυροβόλιο είναι η πιο ενδεδειγμένη και ασφαλής λύση.
– Σε αγκυροβόλια που η παραμονή είναι αρκετές μέρες καλό θα ήταν επίσης να αλλάζει και λίγο το έκταμα της αλυσίδας και να μη μένει σταθερό παίρνοντας όλο το βάρος μόνο σε ένα σημείο. Επίσης έμπειρα μέλη του πληρώματος θα πρέπει να πραγματοποιούν συχνούς ελέγχους στην κατάσταση των φρένων και της αλυσίδας.
– Όταν το πλοίο είναι αγκυροβολημένο για μεγάλες περιόδους θα πρέπει να υπάρχει έκτακτο πλάνο όταν η άγκυρα «ξεσέρνει» ή όταν υπάρξει απώλεια της, και θα πρέπει να υπάρχει ετοιμότητα ώστε το πλοίο να κατευθυνθεί στην ανοικτή θάλασσα ή να πάρει την άγκυρα επάνω και να αγκυροβολήσει εκ νέου. Ο πλοίαρχος και οι αξιωματικοί που εκτελούν βάρδια στη γέφυρα θα πρέπει να είναι σε ετοιμότητα και να γνωρίζουν την διαδικασία ώστε να ενημερώσουν τις τοπικές αρχές σε περίπτωση που κοπεί η αλυσίδα και μείνει η άγκυρα στο βυθό.
Πολλοί πιστεύουν ότι όταν ένα πλοίο αγκυροβολήσει είναι ασφαλές και υπάρχει μια αδικαιολόγητη ελαστικότητα. Θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι ένα αγκυροβολημένο πλοίο δε σημαίνει ότι είναι ασφαλές και ούτε απαλλάσσει κάποιον από τα καθημερινά του καθήκοντα. Πάντα ο κίνδυνος ελλοχεύει και θα πρέπει να υπάρχει εγρήγορση και αξιολόγηση για όλους τους πιθανούς κινδύνους.