Ο καπετάνιος πλοίου OSV με σημαία Ιταλίας καταδικάστηκε σε φυλάκιση επειδή επέστρεψε ένα γκρουπ μεταναστών στη Λιβύη, τη οποία είναι και η χώρα καταγωγής τους.
Ο Giuseppe Sotgiu ήταν ο πλοίαρχος του OSV Asso Ventotto στις 30 Ιουλίου 2018, όταν το σκάφος του λειτουργούσε στην πλατφόρμα εξόρυξης πετρελαίου Sabratha στα ανοικτά των ακτών της Τρίπολης. Εκείνη την ημέρα, το Ventotto έλαβε ένα αίτημα από τη λιβυκή ακτοφυλακή να βοηθήσει μια σχεδία που μεταφέρει μετανάστες και η οποία βρισκόταν περίπου ένα ναυτικό μίλι από την πλατφόρμα.
Εκείνη την εποχή, η διαχειρίστρια εταιρία του σκάφους, Augusta Offshore ανακοίνωσε ότι το πλήρωμα του Ventotto διέσωσε 100 μετανάστες και τους μετέφερε σε πλοίο της λιβυκής ακτοφυλακής, το οποίο τους έφερε πίσω στην Τρίπολη.
Ωστόσο, οι εισαγγελείς στη Νάπολη ισχυρίστηκαν ότι ο καπετάνιος μετέφερε τους μετανάστες – συμπεριλαμβανομένων γυναικών και παιδιών – πίσω στην Τρίπολη μόνος του, ενεργώντας κατόπιν αιτήματος των διαχειριστών της πετρελαϊκής πλατφόρμας. Το ταξίδι της επιστροφής φέρεται να πραγματοποιήθηκε με καθοδήγηση από έναν Λίβυο αξιωματούχο ο οποίος είχε επιβιβαστεί στο σκάφος και οι εισαγγελείς ισχυρίζονται ότι το πλήρωμα του Ventotto δεν προσπάθησε να εντοπίσει τους μετανάστες ή τις πιθανές αιτήσεις ασύλου τους. Σύμφωνα με την ιταλική εφημερίδα Avvenire, οι ραδιοφωνικές συνομιλίες σχετικά με αυτήν την επιχείρηση καταγράφηκαν από ένα σκάφος διάσωσης μεταναστών ΜΚΟ που βρισκόταν στην περιοχή.
Ο ΟΗΕ θεωρεί ότι η Λιβύη δεν είναι ασφαλής χώρα για την επιστροφή των προσφύγων, δεδομένων των υψηλών ποσοστών κακοποίησης στα κέντρα κράτησης της Λιβύης. Η συντριπτική πλειοψηφία των μεταναστών που καταφέρνουν να φύγουν από τη Λιβύη μέσω θαλάσσης αναφέρουν «αυθαίρετη φυλάκιση, εκβιασμό, βιασμό, καταναγκαστική εργασία ή βασανιστήρια» σε επίσημα κέντρα κράτησης, σύμφωνα με τη οργάνωση SOS Mediterranee.
Η δικαστής udge Maria Luisa Miranda καταδίκασε τον καπετάνιο Giuseppe Sotgiu σε φυλάκιση ενός έτους με την κατηγορία της επιστροφής και εγκατάλειψης των μεταναστών στη Λιβύη, ενώ τον έκρινε αθώο για την πιο σοβαρή κατηγορία, αυτή της κατάχρηση εξουσίας.
Κατά την στιγμή της μεταφοράς των μεταναστών στη Λιβύη τον Ιούλιο του 2018, ο τότε υπουργός Εσωτερικών Matteo Salvini είχε κλείσει τα λιμάνια της Ιταλίας σε όλα τα σκάφη που μετέφεραν μετανάστες – ακόμη και τα εμπορικά σκάφη της χώρας του και την ακτοφυλακή.
Λίγες εβδομάδες πριν από το περιστατικό του Asso Ventotto, το ρυμουλκό ανοικτής θαλάσσης Thalassa, διέσωσε 66 μετανάστες στα ανοικτά των ακτών της Λιβύης. Ο Salvini ανακοίνωσε προσωπικά ότι δεν θα επιτραπεί στο Thalassa να επιστρέψει στην Ιταλία με τους μετανάστες, αναγκάζοντας το να μη μπορεί λειτουργήσει και να ναυλωθεί ωσότου η μετανάστες μεταφερθούν σε κάποιο άλλο σκάφος διάσωσης. Οποιαδήποτε προσπάθεια τουAsso Ventotto να μεταφέρει τους μετανάστες στην Ιταλία πιθανότατα θα αντιμετώπιζε το ίδιο πρόβλημα.