Το περασμένο καλοκαίρι, η Ρεγκίνα Κάτραμπον και ο σύζυγός της Κρις περνούσαν τις διακοπές τους κάνοντας κρουαζιέρα με ένα σκάφος στη Μεσόγειο. Ξαφνικά εντόπισαν τη σορό ενός άνδρα. Μάλλον ανήκε σε έναν από τους χιλιάδες μετανάστες που προσπαθούν να διασχίσουν διά θαλάσσης τη Μεσόγειο και να φτάσουν στην Ευρώπη.
Το φρικτό θέαμα έκανε το εύπορο ζευγάρι να πάρει μια απόφαση. Να χρηματοδοτήσει τη δημιουργία ενός σκάφους που στόχο έχει την παροχή βοήθειας και τη διάσωση μεταναστών που κινδυνεύουν ταξιδεύοντας στα νερά της Μεσογείου.
Σύμφωνα με το BBC, το ζευγάρι χρηματοδότησε λοιπόν τη δημιουργία ενός πλοίου προηγμένης τεχνολογίας το οποίο ονόμασε Phoenix. Ονόμασε δε την επιχείρησή του Migrant Offshore Aid Station (MOAS). Δηλαδή, Υπεράκτιο Σταθμό Βοήθειας Μεταναστών.
Το Phoenix έχει λέμβους και δύο αεροπλανάκια, που χρησιμεύουν στον εντοπισμό των μεταναστών. Επίσης διαθέτει στοκ σε τρόφιμα, σωσίβια και νερό αλλά και ιατρικό εξοπλισμό, τον οποίο χειρίζεται ένας νοσηλευτής.
«Όταν το πλοίο εντοπίζει πλοιάρια με μετανάστες σε διεθνή ύδατα το πλήρωμα επικοινωνεί με τις αρχές της πλησιέστερης χώρας. Αφού δώσουμε το σήμα κινδύνου περιμένουμε να μας πουν τι να κάνουμε» εξηγεί η Ρεγκίνα. Ενώ περιμένουν για οδηγίες χρησιμοποιούν τις λέμβους για να προσεγγίσουν τους μετανάστες και να δώσουν όποια άμεση βοήθεια χρειάζεται.
«Στην περίπτωση όμως που το σκάφος παίρνει νερό ή ο αριθμός των ανθρώπων είναι μεγαλύτερος από ότι θα έπρεπε, ανακοινώνουμε στις αρμόδιες αρχές ότι θα κάνουμε ότι χρειαστεί. Μπορούμε να τους επιβιβάσουμε στο πλοίο μέχρι να φτάσουν οι αρχές της Ιταλίας ή της Μάλτας».
«Έχουμε βοηθήσει περίπου 3.000 άνδρες, γυναίκες και παιδιά, που σε άλλη περίπτωση θα είχαν χαθεί» λέει ο Κρις. «Σοκάρομαι με τον αριθμό μεταναστών που στοιβάζονται σε κάθε βάρκα. Μερικοί μετανάστες στέλνονται στο κάτω κατάστρωμα, όπου είναι πολύ εύκολο να πνιγούν ή να πάθουν ασφυξία. Είναι δύσκολο για κάποιον να καταλάβει την επικινδυνότητα αυτού του ταξιδιού μέχρι να ακούσει τις μαρτυρίες από τους ίδιους τους ταξιδιώτες» αναφέρει.
Φέρνει στη μνήμη του έναν ηλικιωμένο Παλαιστίνιο. «Πούλησε όλα τα υπάρχοντα του για το ευτελές ποσό των 12.000 ευρώ για να πληρώσει το ταξίδι του. Θυμάμαι επίσης ένα ζευγάρι μεγάλο σε ηλικία από τη Συρία, που αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τον τόπο του σε τέτοια ηλικία. Είναι δύσκολο να κατανοήσει κάποιος την απελπισία που οδηγεί αυτούς τους ανθρώπους σε ένα τόσο επικίνδυνο ταξίδι. Και κατά ένα τρόπο είναι και οι τυχεροί, δηλαδή αυτοί που έχουν τα οικονομικά μέσα για να πληρώσουν για ένα τέτοιο ταξίδι. Πολλοί από αυτούς είναι επαγγελματίες, καθηγητές, μηχανικοί, δικηγόροι».
Η Ρεγκίνα μνημονεύει κυρίως τα παιδιά. «Μας έκαναν μια δωρεά με παιχνίδια. Τα χαμόγελα των παιδιών όταν τους τα δίναμε ήταν ανεκτίμητα. Τα παιδιά δεν ξέρουν πραγματικά τι συμβαίνει όταν κάνουν το ταξίδι. Είναι ωραίο να βλέπεις ένα κορίτσι 3 χρονών να γελάει και να χορεύει γύρω από τους ενήλικες, μη μπορώντας να κατανοήσει τη συμφορά».
Οι επιχειρήσεις του Phoenix αντιμετωπίστηκαν επιφυλακτικά από τις αρχές. Η αρθρογράφος της Μάλτας Pamela Hansen κάνει λόγο για ανάμικτες αντιδράσεις. Κάποιοι αντιμετωπίζουν πολύ θετικά το γεγονός καθώς θα σωθούν ζωές ενώ άλλοι ανησυχούν γιατί περισσότεροι μετανάστες θα καταφέρουν να φτάσουν στη Μάλτα.
Η Ρεγκίνα μιλά διπλωματικά για τη σχέση με τις αρχές λέγοντας ότι «υπάρχει συνεχής διάλογος», ωστόσο, αποκαλύπτει ότι το πλοίο κυκλοφορεί με σημαία της Μπελίζ (ανεξάρτητη χώρα της Κεντρικής Αμερικής, στις βορειοδυτικές ακτές της Καραϊβικής), επειδή η «διαδικασία για να πάρουμε τη σημαία της Μάλτας παίρνει πάρα πολύ καιρό».
Ο 24χρονος Ιμπραήμ Αχμέντ Αντάμ που κατάφερε να φτάσει από τη Σομαλία στη Μάλτα το 2012 λέει «η βάρκα μου χάλασε στη θάλασσα και αν δεν είχα διασωθεί εκείνη θα ήταν το τελευταίο ταξίδι της ζωής μου. Οπότε καταλαβαίνει βαθιά το νόημα αυτής της επιχείρησης για τους ανθρώπους που χάνονται στη θάλασσα. Είναι ένα πολύ καλό βήμα».
Ο αριθμός των μεταναστών, που διέσχισαν τη Μεσόγειο Θάλασσα από τις αρχές Οκτωβρίου είναι περίπου 165.000. Τουλάχιστον 2.200 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από τον Ιούλιο έως το Σεπτέμβριο, σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών.
Η οικογένεια Κάτραμπον έδωσε περίπου 2 εκ. ευρώ για την επιχείρηση διάσωσης έως τώρα. Ο στόχος είναι να συγκεντρώσουν αρκετά χρήματα ώστε το Phoenix να συνεχίσει τις περιπολίες τους και τον επόμενο χρόνο.