Μυστηριώδης πετρελαιοκηλίδα μολύνει τις παραλίες της Βραζιλίας για μήνες

Ποσότητες αργού πετρελαίου Έχουν εντοπιστεί σε τεράστιες εκτάσεις των ακτών της Βραζιλίας εδώ και περίπου δύο μήνες και οι αρχές και οι εμπειρογνώμονες έχουν μπερδευτεί από την προέλευσή τους.

ΤΙ ΕΧΕΙ ΣΥΜΒΕΙ?

Το πετρέλαιο έχει βγει σε υφάλους και ακτές χιλιάδων χιλιομέτρων, σε 9 πολιτείες στη βορειοανατολική Βραζιλία. Έχουν επηρεαστεί περισσότερες από 100 παραλίες, συμπεριλαμβανομένων μερικών από τις πιο διάσημες.

Η ακριβής ημερομηνία κατά την οποία το πετρέλαιο άρχισε να φτάνει στην ξηρά είναι ασαφής και η κυβέρνηση έθιξε το θέμα στις 2 Σεπτεμβρίου και το γεγονός έγινε ευρέως γνωστό στο κοινό τις εβδομάδες που ακολούθησαν.

Από τις 21 Οκτωβρίου, η Βραζιλία έχει συλλέξει 600 τόνους λάσπης πετρελαίου στις προσπάθειες καθαρισμού, ενώ προσπάθειες γίνονται για την αποκατάσταση των πτηνών και των θαλάσσιων χελωνών που είναι επικαλυμμένες σε παχύ στρώμα αργού πετρελαίου.

ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΜΥΣΤΗΡΙΟ;

Το πετρέλαιο δεν έχει φτάσει σε μεγάλες ποσότητες που επιπλέουν στην επιφάνεια, όπως είχε συμβεί με τις ιστορικές θαλάσσιες ρυπάνσεις του Exxon Valdez το 1989 ή την έκρηξη του 2010 της πλατφόρμας γεώτρησης πετρελαίου Deepwater Horizon στον Κόλπο του Μεξικού.

Αντίθετα, το πετρέλαιο λόγω του ότι είναι ιδιαίτερα βαρύ και πυκνό, συχνά επιπλέει κάτω από την επιφάνεια του νερού, καθιστώντας πολύ πιο δύσκολο να βρει κανείς την πηγή ή να μετρήσει την πλήρη κλίμακα του.

Το πετρέλαιο εντοπίζεται σποραδικά και μόνο όταν βγαίνει σε μία παραλία, που σημαίνει ότι μια παραλία μπορεί να δει μεγάλες ποσότητες αργού ενώ μια άλλη δίπλα θα είναι εντελώς ανεπηρέαστη.

ΤΙ ΚΑΝΕΙ Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ;

Ο ομοσπονδιακός οργανισμός περιβάλλοντος Ibama, τοπικοί κρατικοί φορείς και το ναυτικό έχουν συμμετάσχει σε προσπάθειες καθαρισμού.

Ο Ibama είπε ότι επειδή το πετρέλαιο δεν επιπλέει, οι συμβατικές μέθοδοι είναι αναποτελεσματικοί, όπως τα το να εμποδίσουν το πετρέλαιο να φτάσει στην ακτή. Αντ ‘αυτού, οι προσπάθειες έχουν επικεντρωθεί στη συλλογή του πετρελαίου καθώς έχει πλέον βγει στην ξηρά.

Το ναυτικό διεξάγει έρευνα σχετικά με την πηγή του πετρελαίου, με την υποστήριξη άλλων οργανισμών και της κρατικής επιχείρησης πετρελαίου Petroleo Brasileiro SA ή Petrobras. Η ομοσπονδιακή αστυνομία διερευνά επίσης την πιθανή εγκληματική δραστηριότητα που σχετίζεται με τη διαρροή.

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΠΗΓΗ;

Η πηγή όπου προέρχεται το πετρέλαιο παραμένει μυστήριο, με την κυβέρνηση και τους εμπειρογνώμονες να προτείνουν διάφορες θεωρίες.

Αρχικά, κάποιοι σκέφτηκαν ότι το πετρέλαιο θα μπορούσε να είναι υπόλειμμα από το πλύσιμο μιας δεξαμενής πλοίου στη θάλασσα. Ωστόσο, η κυβέρνηση θεωρεί ότι είναι απίθανο να μια τέτοια ποσότητα πετρελαίου να προέρχεται από τα πλυσίματα δεξαμενών.

Άλλοι έχουν υποθέσει ότι θα μπορούσε να είναι ένα παλιό ναυάγιο, το οποίο λόγω τη διάβρωσης ξεκίνησε και διαρρέεται το πετρέλαιο από τις δεξαμενές του.

Μια εξέχουσα θεωρία είναι ότι το πετρέλαιο είναι το αποτέλεσμα μιας διαρροής που συνέβη κατά της διάρκεια μεταφοράς από πλοίο σε πλοίο (ship to ship operation) . Σε τέτοιες μεταφορές, το πετρέλαιο μεταφέρεται μεταξύ των πλοίων στη θάλασσα με έναν εύκαμπτο.

Αν ένας σωλήνας έχει κάποια τρύπα ή οτιδήποτε άλλο τη νύχτα και κατά τη διάρκεια μιας μεταφοράς και κανείς δεν το παρατήρησε, θα μπορούσε να χρειαστεί περίπου 20-30 λεπτά για να διαρρεύσουν 600 τόνοι πετρελαίου στον ωκεανό – το ποσό που έχει συλλεχθεί μέχρι στιγμής – ανάλογα με τον ρυθμό μεταφοράς (cargo transfer rate), εκτιμά ο Αλέξανδρος Γλυκας, της DYNAMARINe.

Ωστόσο, ο Κ. Γλυκας δήλωσε ότι είναι δύσκολο να αποδειχθεί ότι υπήρχε ship to ship χωρίς φυσικά αποδεικτικά στοιχεία όπως ο απαραίτητος εξοπλισμός που χρησιμοποιήθηκε στον ωκεανό ή τα σχετικά αρχεία από τους παρόχους υπηρεσιών για STS.

ΤΙ ΔΕΙΧΝΕΙ ΤΟ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ;

Τα πιο αξιόπιστα στοιχεία που υπάρχουν μέχρι στιγμής είναι αυτά από τα δείγματα τα οποία συλλέχτηκαν και στάλθηκαν στα εργαστήρια για ανάλυση.

Μια πρώτη έκθεση από την Petrobras έδειξε ότι τα δείγματα είχαν τις ίδιες ιδιότητες με το πετρέλαιο της Βενεζουέλας. Το ναυτικό της Βραζιλίας διενήργησε επίσης μια ανάλυση που επιβεβαίωσε ότι το πετρέλαιο προερχόταν από την Βενεζουέλα.

Αλλά κυβερνητικοί αξιωματούχοι της Βραζιλίας λένε ότι αυτό δεν σημαίνει ότι η χώρα της Βενεζουέλας είναι υπεύθυνη. Η κυβέρνηση της Βενεζουέλας και η κρατική εταιρεία πετρελαίου PDVSA αρνήθηκαν οποιαδήποτε συμμετοχή στη διαρροή.

Το Reuters δεν μπορεί να επαληθεύσει τα ευρήματα καθώς καμία από τις εκθέσεις δεν έχει δημοσιοποιηθεί. Δύο άνθρωποι εξοικειωμένοι με την υπόθεση ανέφεραν ότι τα έγγραφα είχαν χαρακτηριστεί ως κρατικά μυστικά, αν και δεν ήταν σαφές για ποιο λόγο.

Το ομοσπονδιακό πανεπιστήμιο της Bahia, που βρίσκεται σε μια από τις πολιτείες που έχουν επηρεαστεί από την θαλάσσια ρύπανση , διεξήγαγε δική του μελέτη καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι το πετρέλαιο προερχόταν από την Βενεζουέλα, ανέφερε η Olivia Oliveira, ερευνητής που συμμετείχε στη μελέτη.

Η πυκνότητα και η περιεκτικότητα σε θείο του πετρελαίου, που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στον εντοπισμό της πηγής του, είναι πιο δύσκολο να επιβεβαιωθούν λόγω του ότι το πετρέλαιο έχει μείνει για πολλούς μήνες μέσα στο νερό.

Η Oliveira αρνήθηκε να παράσχει αντίγραφο της έκθεσης του πανεπιστημίου, λέγοντας ότι είχε παρασχεθεί σε αστυνομικούς και ομοσπονδιακούς εισαγγελείς και παρέμεινε μέρος μιας συνεχιζόμενης έρευνας.

(Αναφορά από τον Jake Spring στη Μπραζίλια και τη Marta Nogueira στο Ρίο ντε Τζανέιρο επεξεργασία από τους Brad Haynes και David Gregorio)

Πνευματικά δικαιώματα Thomson Reuters 2019.