Επιστημονική ομάδα, υπό την αιγίδα της Βρετανικής Υπηρεσίας Μελέτης της Ανταρκτικής, μεταβαίνει στον Νότιο Ατλαντικό για να μελετήσει το γιγάντιο παγόβουνο Α68a –το μεγαλύτερο που έχει καταγραφεί ποτέ–, καθώς πλησιάζει στις ακτές της βρετανικής υπερπόντιας κτήσης της Νότιας Γεωργίας, απειλώντας να εξοκείλει στα ανοικτά. Αν συμβεί αυτό, η εύθραυστη οικολογική ισορροπία της νήσου θα διαταραχθεί ριζικά, απειλώντας την επιβίωση της σπάνιας τοπικής πανίδας, καθώς πιγκουίνοι και φώκιες θα χάσουν την κύρια πηγή τροφή τους στην περίοδο αναπαραγωγής.
Οι ερευνητές θα προσεγγίσουν το παγόβουνο χάρη στο ωκεανογραφικό πλοίο «Τζέιμς Κουκ», ενώ τα σχέδιά τους αφορούν τη χρήση υποθαλάσσιων ρομποτικών οχημάτων και συσκευών μέτρησης για την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων του παγόβουνου. Τα μεγάλα παγόβουνα είναι ικανά να μεταβάλουν τη θερμοκρασία των υδάτων γύρω τους, εκλύοντας τεράστιες ποσότητες γλυκού νερού καθώς λιώνουν, όπως εξηγεί το βρετανικό δίκτυο του BBC. Κατά τη διάρκεια του «περίπλου» του προς τον Βορρά, το A68a έχασε μεγάλο μέρος του όγκου του για να απολέσει τον τίτλο του «μεγαλύτερου παγόβουνου στον κόσμο». Παρά ταύτα, η έκτασή του, που ξεπερνά αυτήν της Αρκαδίας, παραμένει εντυπωσιακή.
Η επιστημονική ομάδα, η οποία θα φθάσει στην περιοχή στα τέλη Ιανουαρίου, θα αξιοποιήσει δύο τηλεχειριζόμενα ρομποτικά υποβρύχια, που θα καταγράφουν τη μορφολογία του παγωμένου γίγαντα για τέσσερις μήνες. «Θα τοποθετήσουμε ένα από κάθε πλευρά του παγόβουνου. Θα καταγράφουν τη θερμοκρασία των θαλάσσιων υδάτων γύρω από το A68a, την περιεκτικότητα σε αλάτι και χλωροφύλλη, ενώ θα ελέγχουμε διαρκώς τη διαύγεια του νερού. Ο χειρισμός των υποβρυχίων θα γίνεται μάλιστα από την έδρα της υπηρεσίας στο Λονδίνο», λέει ο ωκεανολόγος δρ Πάουλ Αμπραχάμσεν.
Οι μετρήσεις χλωροφύλλης θα επιτρέψουν στους επιστήμονες να εκτιμήσουν την περιεκτικότητα φυτοπλαγκτόν στο νερό. Οι μικροοργανισμοί αυτοί βρίσκονται στην τελευταία θέση της διατροφικής αλυσίδας και αποτελούν την τροφή του γόνου γαρίδας, ο οποίος με τη σειρά του τρέφει όλους τους θαλάσσιους και αμφίβιους κυνηγούς της περιοχής. «Σε αντίθεση με τα τροπικά, όπου η διατροφική αλυσίδα διακρίνεται για την περιπλοκότητά της, στη Νότια Γεωργία το φυτοπλαγκτόν είναι η μόνη διατροφική βάση. Αυτό τρέφει τη γαρίδα, την οποία καταναλώνουν πιγκουίνοι, φώκιες και φάλαινες», λέει ο περιβαλλοντολόγος Τζερέιντ Τάρλινγκ.
Το παγόβουνο κινείται γρήγορα χάρη σε θαλάσσιο ρεύμα γνωστό ως Κυκλικό Πολικό Μέτωπο Νότιας Ανταρκτικής (SACCF). Το ρεύμα αυτό, που κατευθύνεται προς τον Βορρά, αλλάζει φορά μόλις φθάσει στα αβαθή της Νότιας Γεωργίας, για να μετατοπιστεί προς τα νοτιοανατολικά. Ελπίδες στους επιστήμονες προκαλούν οι καταγραφές των τελευταίων δύο ημερών, στις οποίες το παγόβουνο εμφανίζεται να έχει μετακινηθεί λίγο προς την κατεύθυνση αυτή. Το χειρότερο σενάριο θα ήταν το παγόβουνο να εξοκείλει στα ανοικτά της νήσου, επηρεάζοντας δυσμενώς την ποσότητα γόνου γαρίδας στην περιοχή και υποχρεώνοντας πιγκουίνους και φώκιες να κολυμπούν μεγάλες αποστάσεις για να εντοπίσουν την τροφή τους. Δυστυχώς, η τήξη του παγόβουνου είναι ιδιαίτερα αργή, καθώς το βύθισμά του, που φθάνει τα 200 μέτρα, σημαίνει ότι η βάση του A68a βρίσκεται στα ιδιαίτερα ψυχρά νερά του Νότιου Παγωμένου Ωκεανού.
Πηγή: η Καθημερινή
